การพัฒนารูปแบบการบริการพยาบาลผู้ป่วยมะเร็งด้วยหัวใจความเป็นมนุษย์ของพยาบาลวิชาชีพ: การวิจัยและพัฒนา

บทคัดย่อ

การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อพัฒนา และประเมินประสิทธิผลของรูปแบบการบริการพยาบาลผู้ป่วยมะเร็งด้วยหัวใจความเป็นมนุษย์ของพยาบาลวิชาชีพ โดยใช้กระบวนการวิจัยและพัฒนา 4 ขั้นตอน ดังนี้ 1) ศึกษาสถานการณ์การบริการพยาบาลผู้ป่วยมะเร็ง 2) พัฒนารูปแบบการบริการพยาบาล 3) นำรูปแบบไปทดลองใช้ และ 4) ประเมินประสิทธิผลของรูปแบบโดยสัมมนาอิงผู้เชี่ยวชาญ กลุ่มตัวอย่างเป็นพยาบาลวิชาชีพจำนวน 33 คน และผู้ป่วยมะเร็งจำนวน 10 คน เก็บรวบรวมข้อมูลด้วยการสนทนารายบุคคล รายกลุ่ม การใช้แบบสอบถาม และถอดบทเรียน  เครื่องมือในการวิจัยคือ แบบสัมภาษณ์รายบุคคล แบบประเมินความรู้และทักษะกระบวนการเรียนรู้ และแบบประเมินประสิทธิผลของรูปแบบ เครื่องมือมีความตรงเชิงโครงสร้าง และมีค่าสัมประสิทธิ์แอลฟาของครอนบาคเท่ากับ 0.92 วิเคราะห์ข้อมูลเชิงปริมาณด้วยสถิติเชิงพรรณนา  Wilcoxon Signed-Rank test และ ข้อมูลเชิงคุณภาพด้วยการวิเคราะห์เชิงเนื้อหา 

ผลการวิจัย พบว่า รูปแบบการบริการพยาบาลผู้ป่วยมะเร็งด้วยหัวใจความเป็นมนุษย์ประกอบด้วย 4 องค์ประกอบ คือ 1) การกำหนดคุณลักษณะการบริการพยาบาล 2) การกำหนดนโยบายและการบริหารจัดการ 3) การพัฒนาความรู้และทักษะการบริการพยาบาลโดยใช้กระบวนการเรียนรู้เพื่อการเปลี่ยนแปลง และ 4) การกำกับติดตามและประเมินผล ประสิทธิผลของการนำรูปแบบฯ ไปใช้ พบว่า พยาบาลวิชาชีพมีความรู้และทักษะเกี่ยวกับกระบวนการเรียนรู้เพิ่มขึ้นอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ 0.001 คะแนนเฉลี่ยของคุณลักษณะการบริการพยาบาลภาพรวมอยู่ในระดับมาก (Mean 4.25, SD 0.45) ผลลัพธ์การนำรูปแบบไปใช้ในหอผู้ป่วยภาพรวมอยู่ในระดับมาก (Mean 4.18, SD 0.43) และผู้ป่วยมะเร็งมีความพึงพอใจต่อการบริการพยาบาล สรุปรูปแบบการบริการพยาบาลผู้ป่วยมะเร็งด้วยหัวใจความเป็นมนุษย์ของพยาบาลวิชาชีพมีความเหมาะสมและสามารถนำไปปฏิบัติได้จริง