ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับภาวะเบาหวานขณะตั้งครรภ์ของหญิงวัยเจริญพันธุ์ ที่รับการรักษาในโรงพยาบาลระดับตติยภูมิแห่งหนึ่ง จังหวัดปทุมธานี

ผู้แต่ง

  • ปัณณทัต ตันธนปัญญากร คณะสาธารณสุขศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏวไลยอลงกรณ์ ในพระบรมราชูปถัมภ์
  • นลพรรณ ขันติกุลานนท์ คณะสาธารณสุขศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏวไลยอลงกรณ์ ในพระบรมราชูปถัมภ์
  • ศศิวิมล จันทร์มาลี คณะสาธารณสุขศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏวไลยอลงกรณ์ ในพระบรมราชูปถัมภ์
  • ธนธัส ผุดผ่อง คณะสาธารณสุขศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏวไลยอลงกรณ์ ในพระบรมราชูปถัมภ์
  • พิชสุดา เดชบุญ คณะสาธารณสุขศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏวไลยอลงกรณ์ ในพระบรมราชูปถัมภ์

คำสำคัญ:

ภาวะเบาหวานขณะตั้งครรภ์, หญิงวัยเจริญพันธุ์, โรงพยาบาลตติยภูมิ

บทคัดย่อ

การวิจัยครั้งนี้เป็นการศึกษาแบบภาคตัดขวาง เพื่อศึกษาปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับภาวะเบาหวานขณะตั้งครรภ์ของหญิงวัยเจริญพันธุ์ที่เข้ารับการรักษาในโรงพยาบาลระดับตติยภูมิแห่งหนึ่ง จังหวัดปทุมธานี กลุ่มตัวอย่าง คือ หญิงตั้งครรภ์วัยเจริญพันธุ์ จำนวน 320 ราย ที่มีอายุตั้งแต่ 15–44 ปี และมารับบริการในโรงพยาบาลระดับ   ตติยภูมิแห่งหนึ่ง ในจังหวัดปทุมธานี โดยใช้วิธีการสุ่มตัวอย่างแบบเจาะจงตามคุณสมบัติที่กำหนดไว้ในเกณฑ์การคัดเข้า เก็บรวบรวมข้อมูลโดยการสอบถาม ระหว่างเดือนตุลาคม ถึงเดือนธันวาคม พ.ศ.2565 เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัยเป็นแบบสอบถาม ประกอบด้วย 7 ส่วน ได้แก่ แบบสอบถามข้อมูลทั่วไป แบบสอบถามความรู้เกี่ยวกับภาวะเบาหวานขณะตั้งครรภ์ แบบวัดทัศนคติต่อภาวะเบาหวานขณะตั้งครรภ์ แบบวัดพฤติกรรมการดูแลสุขภาพ แบบสอบถามปัจจัยเอื้อต่อภาวะเบาหวานขณะตั้งครรภ์ แบบสอบถามปัจจัยเสริมต่อภาวะเบาหวานขณะตั้งครรภ์ แบบสอบถามเกี่ยวกับภาวะเบาหวานขณะตั้งครรภ์ วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติเชิงพรรณนา และการวิเคราะห์การถดถอยพหุแบบลอจิสติค ผลการวิจัยพบว่า

ความชุกของภาวะเบาหวานขณะตั้งครรภ์ในหญิงวัยเจริญพันธุ์คิดเป็นร้อยละ 64.4 ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับภาวะเบาหวานขณะตั้งครรภ์ของหญิงวัยเจริญพันธุ์อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ ได้แก่ อายุ (ORAdj= 2.94, 95% CI= 1.34-7.22, p=0.010) ประวัติครอบครัวสายตรงเป็นเบาหวาน (ORAdj= 3.35, 95% CI= 1.30-7.32, p=0.008) ประวัติดัชนีมวลกายก่อนการตั้งครรภ์ (ORAdj= 3.13, 95% CI= 1.22-8.10, p=0.005) ทัศนคติต่อภาวะเบาหวานขณะตั้งครรภ์ (ORAdj= 2.47, 95% CI= 1.20-6.21, p=0.005) และพฤติกรรมการดูแลสุขภาพ (ORAdj= 3.82, 95% CI= 1.40-8.77, p=0.010)

ผลจากการศึกษาในครั้งนี้สามารถนำไปใช้ในการวางแผนการป้องกันและกำจัดปัจจัยเสี่ยงเพื่อลดความชุกการเกิดภาวะเบาหวานขณะตั้งครรภ์ของหญิงวัยเจริญพันธุ์ และเป็นการส่งเสริมสุขภาพที่ดีของมารดาและทารกได้

References

Aekplakorn, W., Puckcharern, H. & Satheannoppakao, W. (2021). The 6th Survey of Thai Public Health by Physical Examination 2019-2020. Faculty of Medicine Ramathibodi Hospital Mahidol University. (In Thai)

Anto, E. O., Ofori Boadu, W. I., Opoku, S., Senu, E., Tamakloe, V. C. K. T., Tawiah, A., et al. (2022). Prevalence and Risk Factors of Preterm Birth Among Pregnant Women Admitted at the Labor Ward of the Komfo Anokye Teaching Hospital, Ghana. Front Glob Womens Health, 6(3), 1-8.

Best, J. W. (1977). Research in Education. New Jersey: Prentice Hall Inc.

Bahl, S., Dhabhai, N. & Taneja, S. (2022). Burden, Risk Factors and Outcomes Associated with Gestational Diabetes in a Population-Based Cohort of Pregnant Women from North India. BMC Pregnancy Childbirth, 32, 1-6.

Diabetes Association of Thailand. (2021). Diabetes Statistics. Retrieved August 3, 2022 from https://www.dmthai.org/old/index.php/knowledge/the-chart/the-chart-1. (In Thai)

Green, L. W. & Krueter, M. W. (1980). Health Education Planning: A Diagnostic Approach. California Mayfield Publishing Company.

Krejcie, R. V. & Morgan, D. W. (1970). Determining Sample Size for Research Activities. Educational and Psychological Measurement, 30(3), 607–610.

Kanthiya, K., Luangdansakul, W., Wacharasint, P., Prommas, S. & Smanchat, B. (2013). Prevalence of Gestational Diabetes Mellitus and Pregnancy Outcomes in Women with Risk Factors Diagnosed by IADPSG Criteria at Bhumibol Adulyadej Hospital. Thai Journal of Obstetrics and Gynaecology, 21(4), 141-149. (in Thai)

Lee, K. W., Ching, S. M. & Ramachandran, V. (2018). Prevalence and Risk Factors of Gestational Diabetes Mellitus in Asia: a Systematic Review and Meta-Analysis. BMC Pregnancy Childbirth, 18, 1-20.

Lewandowska, M. (2021). Gestational Diabetes Mellitus (GDM) Risk for Declared Family History of Diabetes, in Combination with BMI Categories. Int J Environ Res Public Health, 18(13), 1-16.

Limruengrong, P., Boriboonhiransan, D., Puangsricharoen, A. & Pinijlertsakul, O. (2016). Factors Influencing the Incidence of Gestational Diabetes in Pregnant Women with Abnormal Glucose Challenge Test. Journal of Nursing Science, 34(2), 58-69. (in Thai)

Mokhlesi, B., Masa, J. F., Brozek, J. L., Gurubhagavatula, I., Murphy, P. B., Piper, A. J., et al. (2019). Evaluation and Management of Obesity Hypoventilation Syndrome. An Official American Thoracic Society Clinical Practice Guideline. Am J Respir Crit Care Med, 200(3), 6-24.

Msollo, S. S., Martin, H. D., Mwanri, A. W. & Petrucka, P. (2021). Awareness and Screening Practices for Gestational Diabetes Mellitus among Pregnant Women in Arusha Urban, Tanzania. Tanzania Journal of Agricultural Sciences, 20(1), 1-11.

Netgrajang, C. (2019). Strengthening Multidisciplinary Approach to Prevent and Control Complications of Diabetes Mellitus in Pregnant Women. The Journal of Prapokklao Hospital Clinical Medical Education Center, 36(2), 168-177. (in Thai)

Offomiyor, F. A. & Rehal, S. (2023). Exploring the Knowledge, Attitude, and Practices of Healthy Pregnant Women Towards Gestational Diabetes Mellitus in Nigeria. Qualitative Health Research, 33(1-2), 39-52.

Pathum Thani Provincial Health Office. (2021). Statistics of Diabetes, Pathum Thani Province. Retrieved August 3, 2022 from https://ptepho.moph.go.th/ptepho/. (in Thai)

Saadati, N., Afshari, P., Boostani, H., Beheshtinasab, M., Abedi, P. & Maraghi, E. (2021). Health Anxiety and Related Factors among Pregnant Women During the COVID-19 Pandemic: a Cross-Sectional Study from Iran. BMC Psychiatry, 21(1), 1-7.

Srisawat, K. (2014). Management for Gestational Diabetes Mellitus. Journal of The Royal Thai Army Nurses, 15(2), 50-58. (in Thai)

Vanichphongphan, P. (2017). Modern Textbook of Obstetrics. Department of Obstetrics and Gynecology Faculty of Medicine Siriraj Hospital, Mahidol University, Bangkok. (in Thai)

Wagan, N., Amanullah, A. T., Makhijani, P. B. & Kumari, R. (2021). Factors Associated With Gestational Diabetes Mellitus: A Cross-Sectional Study. Cureus, 13(8), e17113.

WHO. (2022). Diagnostic Criteria and Classification of Hyperglycemia First Detected in Pregnancy. Retrieved August 22, 2022 from https://apps.who.int/iris/bitstream/handle/10665/85975/

Youngvanichset, S. (2016). Nursing Care for Pregnant Women with Diabetes. Faculty of Nursing. Prince of Songkhla University, Songkhla. (in Thai)

Zhang, Y., Xiao, C. M., Zhang, Y., Chen, Q., Zhang, X. Q, Li, X. F., et al. (2021). Factors Associated with Gestational Diabetes Mellitus: A Meta-Analysis. Journal of Diabetes Research, 10, 1-18.

Downloads

เผยแพร่แล้ว

2023-04-21