ปัจจัยทางจิตวิทยา พฤติกรรมสุขภาพ และพฤติกรรมการเจริญพันธุ์ของสตรีมุสลิม ในมุมมองของสตรีมุสลิม บุคคลรอบข้าง ผู้เชี่ยวชาญด้านมุสลิมศึกษา และบุคลากรสาธารณสุข: กรณีศึกษาชุมชนท่าอิฐและเกาะเกร็ด จ.นนทบุรี

Main Article Content

ศุภามณ จันทร์สกุล
ชนินทร์ จักรภพโยธิน
คชารัตน์ ปรีชล
บุญส่ง สุประดิษฐ์

บทคัดย่อ

การวิจัยแบบหาความสัมพันธ์เชิงทำนายนี้มีวัตถุประสงค์ 1) เพื่อศึกษาปัจจัยทางจิตวิทยา พฤติกรรมสุขภาพและพฤติกรรมการเจริญพันธุ์ของสตรีมุสลิม ในมุมมองของสตรีมุสลิม บุคคลรอบข้าง ผู้เชี่ยวชาญด้านมุสลิมศึกษาและบุคลากรสาธารณสุข 2) เพื่อศึกษาความสัมพันธ์เชิงทำนายระหว่างปัจจัยทางจิตวิทยา พฤติกรรมสุขภาพ และพฤติกรรมการเจริญพันธุ์ของสตรีมุสลิม การวิจัยเป็นการศึกษานำร่อง กลุ่มตัวอย่างในการวิจัยเชิงปริมาณเป็นสตรีมุสลิมวัยเจริญพันธุ์ จำนวน 50 คน กลุ่มตัวอย่างในการวิจัยเชิงคุณภาพ จำนวน 22 คน เป็นสตรีมุสลิม จำนวน 7 คน บุคคลรอบข้างสตรีมุสลิม จำนวน 10 คน ผู้เชี่ยวชาญด้านมุสลิมศึกษาในพื้นที่ จำนวน 4 คน และบุคลากรสาธารณสุขในพื้นที่ จำนวน 1 คน เก็บข้อมูลในเดือนตุลาคม 2566 โดยเก็บข้อมูลวิจัยเชิงปริมาณและเชิงคุณภาพร่วมกัน เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัยเชิงปริมาณเป็นแบบสอบถามปัจจัยทางจิตวิทยา แบบสอบถามพฤติกรรมสุขภาพ และแบบสอบถามพฤติกรรมการเจริญพันธุ์ของสตรีมุสลิม ค่าความตรง IOC >.67 ทุกข้อ ค่าสัมประสิทธิ์อัลฟาของครอนบาคเท่ากับ .923, .869 และ .876 ตามลำดับ เครื่องมือวิจัยเชิงคุณภาพเป็นแบบสัมภาษณ์เชิงลึกสตรีมุสลิม บุคคลรอบข้าง ผู้เชี่ยวชาญด้านมุสลิมศึกษา และบุคลากรสาธารณสุข ค่าความตรง IOC > .67 ทุกข้อ  วิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติพรรณนา หาความสัมพันธ์ระหว่างปัจจัย ทางจิตวิทยา พฤติกรรมสุขภาพ  และพฤติกรรมการเจริญพันธุ์ของสตรีมุสลิมด้วยสหสัมพันธ์เพียรสัน และหาความสัมพันธ์เชิงทำนายด้วยสถิติถดถอยพหุคูณแบบขั้นตอน วิเคราะห์ข้อมูลวิจัยเชิงคุณภาพด้วยการวิเคราะห์เนื้อหา


ผลการวิจัยพบว่า 1) สตรีมุสลิมมีปัจจัยทางจิตวิทยาในระดับปานกลาง มีแรงจูงใจในการปฏิบัติพฤติกรรมการเจริญพันธุ์ในระดับมาก แรงจูงใจในการปฏิบัติพฤติกรรมสุขภาพมาจากตนเอง สามี ลูก และบุคคลในครอบครัว มีทัศนคติและความเชื่อในระดับปานกลาง เป็นความเชื่อตามหลักศาสนาและความเชื่อในชุมชน มีการตัดสินใจปฏิบัติพฤติกรรมในระดับปานกลาง โดยสามีเป็นผู้ตัดสินใจหลัก 2) สตรีมุสลิมปฏิบัติพฤติกรรมสุขภาพและพฤติกรรมการเจริญพันธุ์ในระดับมาก การดูแลสุขภาพโดยเน้นความสะอาดของอาหาร นิยมรับประทานอาหารกะทิและไขมันสูง ไม่นิยมออกกำลังกาย การปฏิบัติพฤติกรรมการเจริญพันธุ์ปฏิบัติตามแผนการรักษาของแพทย์ การคุมกำเนิดปฏิบัติตามหลักศาสนา การทำแท้งหรือการทำหมันปฏิบัติเมื่อมีความจำเป็นจากภาวะสุขภาพและเป็นแผนการรักษาของแพทย์ 3) ปัจจัยทางจิตวิทยา พฤติกรรมสุขภาพ และพฤติกรรมการเจริญพันธุ์ของสตรีมุสลิมมีความสัมพันธ์ทางบวกอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ 4) ปัจจัยทางจิตวิทยาและพฤติกรรมสุขภาพร่วมกันทำนายพฤติกรรมการเจริญพันธุ์ของสตรีมุสลิมอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติและสามารถทำนายได้ถูกต้องร้อยละ 49.5


ผลการศึกษาครั้งนี้แสดงให้เห็นว่าควรส่งเสริมสุขภาพสตรีมุสลิมเน้นการมีส่วนร่วมของชุมชนและผู้นำทางศาสนาโดยบูรณาการบทบัญญัติอิสลามเข้ามาส่งเสริมพฤติกรรมสุขภาพและพฤติกรรมการเจริญพันธุ์

Article Details

ประเภทบทความ
บทความวิจัย (Research articles)

เอกสารอ้างอิง

Aras, G. (2015). Personality and individual differences: Literature in psychology-psychology in literature. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 185, 250-257.

Ajzen, I. & Fishbein, M. (1980). Understanding attitudes and predicting social behavior. Englewood Cliffs, NJ: Prentice-Hall.

Chaipakdee, P. (2015). Fertility differential between Buddhist and Muslim women in Southern Thailand. (Master’s thesis). Mahidol university. (in Thai).

Cheha, M. (2011). Islamic Laws Regarding Women. Retrieved (2024, April 28). from https://d1.islamhouse.com/data/th/ih_books/single/th_ahkam_almaraah_fi_asshariaah_alislamiyah.pdf

Department of Health. (n.d.). Guidelines for promoting maternal and newborn health. Retrieved (2025, April 18). from https://rh.anamai.moph.go.th/

Eagly, A. H. & Chaiken, S. (1993). The psychology of attitudes. New York: Harcourt Brace Jovanovich College Publishers.

Girachaivanich, C. (2009). Legend of the land: Tha-it Mosque, Nonthaburi province. Retrieved (2024, April 28). from https://www.sanook.com/news/315141/.

Hair Jr., J.F., Black, W.C., Babin, B.J. & Anderson, R.F. (2010). Multivariate data analysis. (7th ed.). New York: Pearson.

Kaemkate, W. (2012). Research methodology in behavioral sciences (3rd ed.). Bangkok: Chulalongkorn University Publishing. (in Thai).

Kanchanawasri, S. (2013). Classical test theory (7th ed.). Bangkok: Chulalongkorn University Printing. (in Thai).

Kertsanate, K., Suwan, P., Chanthamolee, S. & Srisuphanunt, M. (2018). Development of the integration of health promotion with Islamic principles model for the prevention of chronic diseases in Thai Muslims, EAU Heritage Journal Science and Technology, 12(1), 245-257. (in Thai).

Kongvattananon, P. & Othaganont, P. (2019). Perception of health status, lifestyle, and being the health promotion leaders of Muslim women in context of Central area in Thailand. The Journal of Faculty of Nursing Burapha University, 27(4), 89-98.

Koonkaew, A. (2017). Statistical analysis research. Bangkok: Chulalongkorn University Printing. (in Thai).

Nima, R. (2014). Experiences of obesity management of Thai Muslim women. (Master’s thesis). Prince of Songkhla university. (in Thai).

Nui-man, T., Tutsaree, J. & Kala, S. (2011). The effects of a health promotion program integrating Islamic principles on health-promoting behaviors among pregnant Muslim teenagers. Journal of Health Systems Research, 4(2), 1–12. (in Thai).

Patkakrang, R., Puttapitukpol, S. & Thongkhamrod, R. (2022). Factors related to anemia during pregnancy of Muslim women who received delivery services in the community hospitals, Pattani province. Journal of Health Research and Innovation, 5(1), 10-21.

Pender, N. J., Murdaugh, C. L., Parsons, M. A. (2011). Health promotion in nursing practice. (6th ed). Boston: Pearson.

Pholgaya, O. (2016). Development of a self-care behavior promoting program with family participation for pregnant teenagers, Nursing Journal of the Ministry of Public Health, 25(3), 55-67. (in Thai).

Rogers, R. W. (1983). Cognitive and physiological processes in fear appeals and attitude change: A revised theory of protection motivation. New York: Guilford Press.

Rosenberg, M. J. & Hovland, C.I. (1960). Cognitive, affective and behavioral components of attitudes. New Haven: Yale University Press.

Rovinelli, R. J., & Hambleton, R. K. (1977). On the use of content specialists in the assessment of criterion-referenced test item validity. Educational and Psychological Measurement, 37(4), 825–833.

Saka, P., Kangwantrakul, P. & Suithipantrakul, S. (2019). The results of family program participation in caring for pregnant women on pain coping behaviors during labor and delivery period, Udonthani Hospital, Udonthani Hospital Medical Journal, 27(2), 185- 198. (in Thai).

Sawan, S. (2016). The influence of selected factors on exercise behavior in Thai Muslim postpartum women. (Master’s thesis). Mahidol university. (in Thai).

Suwimon, T. (1999). Research and Development of Learning Assessment and Evaluation Systems. Bangkok: Chulalongkorn University Press. (in Thai).

Thassri, J., Kala, S. & Sulaiman, P. (2017). Effects of a health promotion program integrated with Islamic law on health-promoting behaviors of muslims pregnant teenagers, Princess of Naradhiwas University Journal, 9(1), 9-22. (in Thai).

Tohtayong, S. (2018). Identity and identity maintenance of Melayu Muslim Thai who migrated to Bangkok: A case study on Muslim community at Serithai Soi 4. NIDA. (in Thai).

World Health Organization (WHO). (2015). Sexual and reproductive health and research. Retrieved (2024, April 28). from https://www.who.int/teams/sexual-and-reproductive-health-and-research-(srh)

Yeereem, P. & Navicharern, R. (2016). Factors related to body weight control behaviors among obese muslim women in lower southern region, Thailand. Thai Journal of Cardio-Thoracic Nursing, 27(2), 31-42. (in Thai).