ประสิทธิผลของการใช้ดนตรีบำบัดเพื่อเพิ่มคุณภาพการนอนหลับของพนักงานในโรงพยาบาลแห่งหนึ่งของจังหวัดระยอง: ประเมินโดยการใช้นาฬิกาดิจิทัลและแบบสอบถามคุณภาพการนอนหลับ

บทคัดย่อ

            การวิจัยกึ่งทดลองนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาประสิทธิผลของดนตรีบำบัดต่อคุณภาพการนอนหลับของพนักงานในโรงพยาบาลแห่งหนึ่งของจังหวัดระยอง กลุ่มตัวอย่างทั้งหมด 60 คน แบ่งเป็น กลุ่มทดลองและกลุ่มควบคุม กลุ่มละ 30 คน โดยทั้งสองกลุ่มได้รับการให้ความรู้เกี่ยวกับการจัดการโปรแกรมช่วยเหลือพนักงาน (Employee Assistance Program: EAP) เหมือนกันและกลุ่มทดลองจะได้รับดนตรีบำบัดที่ผ่านการรับรองแล้วโดยให้ฟังเสียงดนตรี เป็นเวลา 3 - 5 นาทีก่อนนอนทุกวัน เป็นเวลานาน 8 สัปดาห์ ทำการวัดคุณภาพของการนอนหลับโดยการใช้นาฬิกาดิจิทัลและ แบบสอบถามคุณภาพการนอนหลับฉบับภาษาไทย มีค่าสัมประสิทธิ์แอลฟาของครอนบราค เท่ากับ 0.85 วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติเชิงพรรณณาและสถิติเชิงอนุมานแบบ Independent t-test: two-sample
            ผลการวิจัย พบว่า พนักงานโรงพยาบาลส่วนใหญ่มีจำนวนชั่วโมงการนอนจริงต่อคืนประมาณ 4.7 - 5.4 ชั่วโมง อัตราการนอนหลับลึกประมาณ 0.20 ตลอดการทดลอง กลุ่มทดลองมีการใช้เวลาก่อนการนอนหลับจริงลดลง อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05 และเมื่อทดสอบหาค่าขนาดความสัมพันธ์ของการเกิดคุณภาพการนอนหลับดี พบว่า กลุ่มทดลองที่ได้รับดนตรีบำบัดร่วมกับความรู้เกี่ยวกับ EAP มีโอกาสเกิดคุณภาพการนอนหลับที่ดีมากกว่ากลุ่มควบคุมที่ได้รับความรู้เกี่ยวกับ EAP เพียงอย่างเดียว 1.44 เท่า
            ข้อเสนอแนะ แพทย์ผู้รักษาอาจพิจารณาใช้ดนตรีบำบัดซึ่งเป็นการรักษาแบบไม่ใช้ยาในผู้ใหญ่วัยทำงานที่มีปัญหาการนอนหลับหรือคุณภาพการนอนหลับไม่ดีซึ่งพบมากขึ้นในปัจจุบัน ร่วมในการรักษานอกเหนือจากการปรับสุขอนามัยการนอน