การพัฒนาโปรแกรมการเสริมสร้างแรงจูงใจในการจัดการตนเองเพื่อชะลอไตเสื่อมในผู้ป่วยเบาหวานชนิดที่ 2 ที่มีภาวะความดันโลหิตสูง
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
การวิจัยและพัฒนานี้มีวัตถุประสงค์เพื่อพัฒนาโปรแกรมการเสริมสร้างแรงจูงใจในการจัดการตนเองเพื่อชะลอไตเสื่อมในผู้ป่วยเบาหวานชนิดที่ 2 ที่มีภาวะความดันโลหิตสูง ดำเนินการวิจัยในพื้นที่ตำบลหนองเรือ อำเภอนาเชือก จังหวัดมหาสารคาม ประกอบด้วย 4 ขั้นตอน ดังนี้ 1) ศึกษาสภาพปัญหาและความต้องการในการพัฒนา 2) สร้างโปรแกรม ตรวจสอบคุณภาพ และศึกษานำร่อง 3) นำโปรแกรมที่พัฒนาไปใช้เพื่อตรวจสอบประสิทธิผล โดยใช้แบบแผนการทดลองแบบหนึ่งกลุ่มทดสอบก่อน-หลัง กับผู้ป่วยเบาหวานชนิดที่ 2 ที่มีภาวะความดันโลหิตสูง จำนวน 26 คน เลือกแบบเฉพาะเจาะจงตามเกณฑ์ที่กำหนด และ 4) ประเมินผล ปรับปรุงแก้ไข และยืนยันคุณภาพโปรแกรม ดำเนินการวิจัยระหว่างเดือนตุลาคม 2560 ถึง มีนาคม 2562 วิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติเชิงพรรณนา สถิติทดสอบที และการวิเคราะห์เนื้อหา ผลการวิจัย ดังนี้
1. โปรแกรมที่พัฒนาขึ้นประกอบด้วย 4 องค์ประกอบ ได้แก่ 1) การมีส่วนร่วมของผู้ป่วยและครอบครัว 2) การเสริมสร้างแรงจูงใจในการปรับเปลี่ยนพฤติกรรม 3) การเสริมสร้างศักยภาพในการจัดการตนเอง และ 4) ความต่อเนื่องในการสนับสนุนการปรับเปลี่ยนพฤติกรรม ระยะเวลา 12 เดือน ประกอบด้วยกิจกรรมรายกลุ่มโดยการประชุมประชาคมหมู่บ้าน การอภิปรายกลุ่ม การนำเสนอตัวแบบ และกิจกรรมรายบุคคลโดยการให้ความรู้ การสัมภาษณ์เพื่อสร้างแรงจูงใจ การฝึกทักษะการจัดการตนเอง และกิจกรรมเยี่ยมบ้านเสริมพลัง โปรแกรมได้รับตรวจสอบคุณภาพโดยผู้เชี่ยวชาญ พบว่า มีความเป็นไปได้ในการนำไปใช้
2. การนำโปรแกรมไปใช้กับกลุ่มผู้ป่วย พบว่า 1) คะแนนเฉลี่ยพฤติกรรมการจัดการตนเองเพื่อชะลอไตเสื่อมโดยรวมและรายด้านสูงกว่าก่อนเข้าร่วมโปรแกรม อย่างมีนัยสําคัญทางสถิติที่ระดับ .05 2) ค่าเฉลี่ยระดับน้ำตาลในเลือดสะสม (HbA1C) หลังเข้าร่วมโปรแกรมฯ ต่ำกว่าก่อนเข้าร่วมโปรแกรมฯ อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05 3) หลังเข้าร่วมโปรแกรมฯ กลุ่มตัวอย่างทุกคนมีอัตราการกรองของไต (eGFR) อยู่ในระยะของโรคไตเรื้อรังเดิม และ 4) ตัวแทนผู้ป่วย ผู้ดูแล บุคลากรสุขภาพ อาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้าน และแกนนำชุมชน ต่างมีความเห็นตรงกันว่า โปรแกรมมีคุณค่าและความเป็นไปได้ในการนำไปใช้ได้จริง ผลการศึกษาชี้ให้เห็นว่า โปรแกรมที่พัฒนาขึ้นมีประสิทธิภาพและประสิทธิผลในการเสริมสร้างแรงจูงใจในการจัดการตนเองเพื่อชะลอไตเสื่อมในผู้ป่วยเบาหวานชนิดที่ 2 ที่มีภาวะความดันโลหิตสูง
Article Details
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
เอกสารอ้างอิง
International Diabetes Federation. IDF Diabetes Atlas Ninth edition 2019. [Internet]. [cited 2017 September 1]. Available from: https: //www.diabetesatlas.org/.
International Diabetes Federation. IDF Diabetes Atlas Ninth edition 2019: factsheets. [Internet]. [cited 2017 September 1]. Available from: https://www.diabetesatlas.org/.
Ngarmukos C, Bunnag P, Kosachunhanun N, Krittiyawong S, Leelawatana R, Prathipanawatr T, et al. Thailand diabetes registry project: prevalence, characteristics and treatment ofpatients with diabetic nephropathy. J Med Assoc Thai 2006;89(Suppl 1):S37-42. (in Thai).
Satirapoj B. Diagnosis and management of diabetic nephropathy. Royal Thai Army Medical Journal 2011;64(1):53-63. (in Thai).
Thungtong S. Delayed progression diabetic nephropathy in patients with uncontrolled type 2 diabetes mellitus. Journal of The Royal Thai Army Nurses 2017;18(Suppl 2):S17-24. (in Thai).
Petrie JR, Guzik TJ, Touyz RM. Diabetes, hypertension, and cardiovascular disease: clinical insights and vascular mechanisms. Can J Cardiol 2018;34(5):575-84.
Thai National Health Examination Survey V Study Group. Thai National Health Examination Survey, NHES V. Nonthaburi, Thailand: National Health Examination Survey Office, Health System Research Institute; 2016. (in Thai).
Hau Kao Tak Health Promoting Hospital. The diabetic annual statistics report 2016-2018. Mahasarakham: Mahasarakham Hospital; 2018. (in Thai).
Diabetes Association of Thailand, The Endocirne Society of Thailand, Department of Medical Services, National Health Security Office. Clinical practice guideline for diabetes 2017. Pathum Thani: Romyen Media; 2017. (in Thai).
Hau Kao Tak Health Promoting Hospital. The focus-group for diabetic care development report. Mahasarakham: Mahasarakham Hospital; 2018. (in Thai).
Kruglanski A, Chernikova M, Kopetz, C. Motivation science. In: Scott R, Kosslyn S, editors. Emerging trends in the social and behavioral sciences. New York: Wiley; 2015.
Miller WR, Rollnick S. Applications of motivational interviewing. Motivational interviewing: helping people change. 3rd ed. New York: Guilford Press; 2013.
Lorig KR, Holman HR. Self-management education: history, definition, outcomes, and mechanisms. The Society of Behavioral Medicine 2003;26(1):1-7.
Bandura A. Self-efficacy: the exercise of control. New York: W. H. Freeman; 1997.
Schaffler J, Leung K, Tremblay S. Merdsoy L, Belzile E, Lambrou A, et al. The effectiveness of self-management interventions for individuals with low health literacy and/or low income: a descriptive systematic review. J Gen Intern Med 2018;33:510-23.
Lundahl B, Moleni T, Burke BL, Butters R, Tollefson D, Butler C, et al. Motivational interviewing inmedical care settings: a systematic review and meta-analysis of randomized controlled trials. Patient Educ Couns 2013;93(2):157-68.
Taba H. Curriculum development: theory and practice. New York: Harcourt, Braced World; 1962.
Nastasi BK, Schensul SL. Contributions of qualitative research to the validity of intervention research. Journal of School Psychology 2005;43(3):177-95.
Kemmis S, McTaggart R, editors. The action research planner. Victoria, Australia: Deakin University Press; 1988.
Powers MA, Bardsley J, Cypress M, Duker P, Funnell MM, Fischl AH, et al. Diabetes self-management education and support in type 2 diabetes: a joint position statement of the American Diabetes Association, the American Association of Diabetes Educators, and the Academy of Nutrition and Dietetics. Clin Diabetes 2016;34(2):70-80.
Salimi C, Momtazi S, Zenuzian S. A review on effectiveness of motivational interviewing in the management of diabetes mellitus. Journal of Psychology and Clinical Psychiatry 2016;5(4):00294. DOI: 10.15406/jpcpy.2016.05.00294.
Ren Y, Yang H, Browning C, Thomas S, Liu M. Therapeutic effects of motivational interviewing on blood pressure control: a meta-analysis of randomized controlled trials. Int J Cardiol 2014;172(2):509-11.
