ผลของโปรแกรมสนับสนุนการจัดการตนเองต่อความรู้ พฤติกรรมการออกกำลังกาย จำนวนก้าวเดิน และระดับฮีโมโกลบินเอวันซีของผู้ป่วยเบาหวานชนิดที่ 2
Article Sidebar
เผยแพร่แล้ว:
ส.ค. 18, 2020
คำสำคัญ:
การสนับสนุนการจัดการตนเอง พฤติกรรมการออกกำลังกาย จำนวนก้าวเดิน ฮีโมโกลบินเอวันซี ผู้ป่วยเบาหวานชนิดที่ 2
Main Article Content
บทคัดย่อ
การศึกษานี้เป็นการศึกษากึ่งทดลอง โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาผลของโปรแกรมสนับสนุนการจัดการตนเองต่อความรู้ พฤติกรรมการออกกำลังกาย จำนวนก้าวเดิน และระดับฮีโมโกลบินเอวันซีของผู้ป่วยเบาหวานชนิดที่ 2 กลุ่มตัวอย่างเป็นผู้ป่วยที่โรคเบาหวานชนิดที่ 2 ที่มีค่าฮีโมโกลบินเอวันซีอยู่ระหว่างร้อยละ 7 - 9 จำนวน 70 คน แบ่งเป็นกลุ่มทดลองและกลุ่มควบคุมด้วยวิธีการสุ่มอย่างง่ายกลุ่มละ 35 คน กลุ่มทดลองได้รับโปรแกรมสนับสนุนการจัดการตนเองส่วนกลุ่มควบคุมได้รับการดูแลตามปกติ ใช้ระยะ เวลาการศึกษาทั้งสิ้น 28 สัปดาห์ เครื่องมือในการศึกษา ประกอบด้วย 4 ส่วน คือ โปรแกรมการสนับสนุนการจัดการตนเอง แบบสอบถามซึ่งประกอบด้วย แบบสัมภาษณ์ข้อมูลส่วนบุคคล แบบประเมินความรู้เรื่องโรคเบาหวาน และแบบสอบถามพฤติกรรมการออกกำลังกาย เครื่องนับก้าวเดิน และการตรวจวัดค่าฮีโมโกลบินเอวันซีในเลือด วิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติพรรณนา เปรียบเทียบค่าเฉลี่ยความรู้ พฤติกรรมการออกกำลังกาย จำนวนก้าวเดิน และ ฮีโมโกลบินเอวันซีของกลุ่มทดลองและกลุ่มควบคุมด้วยสถิติการทดสอบทีแบบอิสระ และการวิเคราะห์ความแปรปรวนแบบวัดซ้ำ
ผลการศึกษา พบว่า ภายหลังการทดลองเสร็จสิ้น และระยะติดตามผลหลัง 28 สัปดาห์ กลุ่มทดลองมีค่าเฉลี่ยความรู้ ค่าเฉลี่ยพฤติกรรมการออกกำลังกาย และค่าเฉลี่ยจำนวนก้าวเดินสูงกว่าก่อนการทดลองและสูงกว่ากลุ่มควบคุม อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p < .05) สำหรับค่าเฉลี่ยฮีโมโกลบินเอวันซีระยะติดตามผลหลัง 28 สัปดาห์ พบว่า ต่ำกว่าระยะก่อนการทดลองและกลุ่มควบคุม อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p < .05) จากผลการศึกษา พบว่า โปรแกรมสนับสนุนการจัดการตนเองสามารถเพิ่มระดับความรู้ ระดับพฤติกรรมการออกกำลังกาย เพิ่มจำนวนก้าวเดิน และลดระดับฮีโมโกลบินเอวันซีของผู้ป่วยเบาหวานชนิดที่ 2 ได้ ดังนั้นผู้ให้บริการสุขภาพสามารถนำโปรแกรมไปประยุกต์ใช้ในการเพิ่มระดับความรู้ และปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการออกกำลังกายในผู้ป่วยเบาหวานชนิดที่ 2 ในพื้นที่อื่นๆ ต่อไป
Article Details
ประเภทบทความ
บทความวิจัย
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
เอกสารอ้างอิง
1. International Diabetes Federation. IDF Diabetes Atlas 8th Edition. [Internet]. [ cited 2019 March 15]. Available from: https://www.idf.org/e-library/epidemiology-research/diabetes-atlas/134-idf-diabetes-atlas-8th-edition.html
2. Hfocus. Prevalence of diabetes mellitus in Thailand. [Internet]. [cited 15 March 2020]. Available from: https://www.hfocus.org/content/2019/11/18031
3. Chonburi Provincial Public Health Office. Health data center. [Internet]. [cited 15 March 2020]. Available from: https://cbi.hdc.moph.go.th/hdc/reports/report.php?source=pformated/format2.php&cat_id=491672679818600345dc1833920051b2&id=65fdb98bca9c344737fcb1fd4b64e9e53
4. Center of Disease Control and Prevention. Type 2 diabetes. [Internet]. [cited 17 June 2019]. Available from: https://www.cdc.gov/diabetes/basics/type2.html
5. Lorig K, Sobel D, Laurent D, González V, Marian M. Living a healthy life with chronic conditions. Colorado: Bull Publishing Company; 2006.
6. Institute of Medical Research and Technology Assessment. Exercise in patients with diabetes and hypertension. [Internet]. [cited 1 June 2019]. Available from:http://www.imrta.dms.moph.go.th/imrta/images/data/aw20130328.pdf
7. Center of Disease Control and Prevention. Diabetes & mental health. [Internet]. [cited 15 June 2019]. Available from: https://www.cdc.gov/diabetes/managing/mental-health.html
8. Chatterjee S, Riewpaiboon A, Piyauthakit P, Riewpaiboon W, Boupaijit K, Panpuwong N, et al. Cost of diabetes and its complications in Thailand: a complete picture of economic burden. Health Soc Care Community 2011;19(3):289-98.
9. American Diabetes Association. Standards of medical care in diabetes-2017. Diabetes Care 2017; 40:S1-S142.
10. Colberg SR, Sigal RJ, Yardley JE, Riddell MC, Dunstan DW, Dempsey PC, et al. Physical activity/exercise and diabetes: a position statement of the American Diabetes Association. Diabetes Care 2016;39:2065-79.
11. Pai LW, Li TC, Hwu YJ, Chang SC, Chen LL, Chang PY. The effectiveness of regular leisure-time physical activities on long-term glycemic control in people with type 2 diabetes: a systematic review and meta-analysis. Diabetes Research and Clinical Practice 2016;113:77-85.
12. Tachanivate P, Phraewphiphat R, Tanasanitkul H, Jinnawaso R, Areevut C, Rattanasila R, et al. Effectiveness of diabetes self-management education in Thais with type 2 diabetes. Pacific Rim Int J Nurs Res 2019;23(1):74-86
13. Piboon K, Jaidee W, Chaiklongkit, K. A systematic review of type 2 diabetic care intervention among elderly people. The Journal of Faculty of Nursing Burapha University 2015;23(2):1-9. (in Thai).
14. Panagioti M, Richardson G, Small N, Murray E, Rogers A, Kennedy A, et al. P. Self-management support interventions to reduce health care utilization without compromising outcomes: a systematic review and meta-analysis. BMC Health Serv Res 2014;14:1-14.
15. Chrvala CA, Sherr D, Lipman RD. Diabetes self-management education for adults with type 2 diabetes mellitus: a systematic review of the effect on glycemic control. Patient Educ Couns 2016;99(6):926–43.
16. Glasgow RE, Emont S, Miller DC. Assessing delivery of the five ‘As’ for patient-centered counseling. Health Promotion International 2006;25(3):413-33.
17. Glasgow RE, Davis CL, Funnell MM, Beck A. Implementing practical interventions to support chronic illness self-management in health care settings: lessons learned and recommendations. Jt Comm J Qual Saf 2003;29(11):563-74.
18. Peters-Klimm F, Campbell S, Hermann K, Kunz CU, Muller-Tasch T, Szecsenyi J, et al. Case management for patients with chronic systolic heart failure in primary care: the HICMan exploratory randomized controlled trial. Trials 2010;11:56.
19. Suwankruhasn N, Pothiban L, Panuthai S, Boonchuang P. Effects of a self-management support program for Thai people diagnosed with metabolic syndrome. Pacific Rim Int J Nurs Res 2013;17(4)371-83.
20. King DK, Glasgow RE, Toobert DJ, Strycker LA, Estabrooks PA, Osuna D, et al. Self-efficacy, problem solving, and social-environmental support are associated with diabetes self- management behaviors. Diabetes Care 2010;33(4):751-3.
21. Polit DF, Beck CT. Nursing research: principles and methods. 7th ed. Philadelphia: Lippincott Williams & Wilkins; 2004.
22. Tongvichean T, Aungsuroch Y, Preechawong S. Effect of self-management exercise program on physical fitness among people with prehypertension and obesity: a quasi experiment study. Pacific Rim Int J Nurs Res 2019;23(1):6-17.
23. Kaewsongk P, Masingboon K, Keeratiyutawong P, Melkus GD, Deoisres W. Effects of a self-management support program on foot care knowledge, foot care behaviors perceived social facilitation support and HbA1C among people with type 2 diabetes at low risk of diabetes foot complications. Journal of Police Nurse 2018;10(2):385-99. (in Thai).
24. van Olmen J, Ku GM, van Pelt M, Kalobu JC, Hen H, Darras C, et al. The effectiveness of text messages support for diabetes self-management: protocol of the TEXT4DSM study in the democratic Republic of Congo, Cambodia and the Philippines. BMC Public Health 2013;13(1):413.
25. Hoye KV, Boen F, Lefevre J. The effects of physical activity feedback on behavior and awareness in employees: study protocol for a randomized controlled trial. Int J Telemed Appl 2012; doi: 10.1155/2012/460712.
26. Angboonta P, Pothiban L, Kosachunhanun N. Effects of a self-management supporting program on self-management behaviors and hemoglobin A1C level among elders with diabetes type 2. Nursing Journal 2012;39(3):93-104. (in Thai).
27. Qiu S, Cai X, Chen X, Yang B, Sun Z. Step counter use in type 2 diabetes: a meta-analysis of randomized controlled trials. BMC Medicine 2014;12(1):36.
28. De Greef KP, Deforche BI, Ruige JB, Bouckaert JJ, Tudor-Lockee CE, Kaufmand J, et al. The effects of a pedometer-based behavioral modification program with telephone support on physical activity and sedentary behavior in type 2 diabetes patients. Patient Education and Counseling 2011;84(2):275-9.
29. Conroy MB, Yang K, Elci OU, Gabriel KP, Styn MA, Wang J, et al. Physical activity self-monitoring and weight loss: 6-month results of the SMART trial. Med Sci Sports Exerc 2011;43(8):1568-74.
30. De Greef K, Deforche B, Tudor-Locke C, De Bourdeaudhuij I. Increasing physical activity in Belgian type 2 diabetes patients: a three-arm randomized controlled trial. Int. J. Behav Med 2011;18:188-98.
31. American Diabetes Association. Blood sugar and exercise. [Internet] [cited 2019 December 28]. Available from: https://www.diabetes.org/fitness/get-and-stay-fit/getting-started-safely/blood-glucose-and-exercise.
32. Piboon K. Exercise for type 2 diabetes patients. Journal of Health Science 2018;27(1):169-77. (in Thai).
33. Yuenyongchaiwat K, Pipatsitipong D, Sangprasert P. Increasing walking steps daily can reduce blood pressure and diabetes in overweight participants. Diabetol Int 2018;9:75-9.
2. Hfocus. Prevalence of diabetes mellitus in Thailand. [Internet]. [cited 15 March 2020]. Available from: https://www.hfocus.org/content/2019/11/18031
3. Chonburi Provincial Public Health Office. Health data center. [Internet]. [cited 15 March 2020]. Available from: https://cbi.hdc.moph.go.th/hdc/reports/report.php?source=pformated/format2.php&cat_id=491672679818600345dc1833920051b2&id=65fdb98bca9c344737fcb1fd4b64e9e53
4. Center of Disease Control and Prevention. Type 2 diabetes. [Internet]. [cited 17 June 2019]. Available from: https://www.cdc.gov/diabetes/basics/type2.html
5. Lorig K, Sobel D, Laurent D, González V, Marian M. Living a healthy life with chronic conditions. Colorado: Bull Publishing Company; 2006.
6. Institute of Medical Research and Technology Assessment. Exercise in patients with diabetes and hypertension. [Internet]. [cited 1 June 2019]. Available from:http://www.imrta.dms.moph.go.th/imrta/images/data/aw20130328.pdf
7. Center of Disease Control and Prevention. Diabetes & mental health. [Internet]. [cited 15 June 2019]. Available from: https://www.cdc.gov/diabetes/managing/mental-health.html
8. Chatterjee S, Riewpaiboon A, Piyauthakit P, Riewpaiboon W, Boupaijit K, Panpuwong N, et al. Cost of diabetes and its complications in Thailand: a complete picture of economic burden. Health Soc Care Community 2011;19(3):289-98.
9. American Diabetes Association. Standards of medical care in diabetes-2017. Diabetes Care 2017; 40:S1-S142.
10. Colberg SR, Sigal RJ, Yardley JE, Riddell MC, Dunstan DW, Dempsey PC, et al. Physical activity/exercise and diabetes: a position statement of the American Diabetes Association. Diabetes Care 2016;39:2065-79.
11. Pai LW, Li TC, Hwu YJ, Chang SC, Chen LL, Chang PY. The effectiveness of regular leisure-time physical activities on long-term glycemic control in people with type 2 diabetes: a systematic review and meta-analysis. Diabetes Research and Clinical Practice 2016;113:77-85.
12. Tachanivate P, Phraewphiphat R, Tanasanitkul H, Jinnawaso R, Areevut C, Rattanasila R, et al. Effectiveness of diabetes self-management education in Thais with type 2 diabetes. Pacific Rim Int J Nurs Res 2019;23(1):74-86
13. Piboon K, Jaidee W, Chaiklongkit, K. A systematic review of type 2 diabetic care intervention among elderly people. The Journal of Faculty of Nursing Burapha University 2015;23(2):1-9. (in Thai).
14. Panagioti M, Richardson G, Small N, Murray E, Rogers A, Kennedy A, et al. P. Self-management support interventions to reduce health care utilization without compromising outcomes: a systematic review and meta-analysis. BMC Health Serv Res 2014;14:1-14.
15. Chrvala CA, Sherr D, Lipman RD. Diabetes self-management education for adults with type 2 diabetes mellitus: a systematic review of the effect on glycemic control. Patient Educ Couns 2016;99(6):926–43.
16. Glasgow RE, Emont S, Miller DC. Assessing delivery of the five ‘As’ for patient-centered counseling. Health Promotion International 2006;25(3):413-33.
17. Glasgow RE, Davis CL, Funnell MM, Beck A. Implementing practical interventions to support chronic illness self-management in health care settings: lessons learned and recommendations. Jt Comm J Qual Saf 2003;29(11):563-74.
18. Peters-Klimm F, Campbell S, Hermann K, Kunz CU, Muller-Tasch T, Szecsenyi J, et al. Case management for patients with chronic systolic heart failure in primary care: the HICMan exploratory randomized controlled trial. Trials 2010;11:56.
19. Suwankruhasn N, Pothiban L, Panuthai S, Boonchuang P. Effects of a self-management support program for Thai people diagnosed with metabolic syndrome. Pacific Rim Int J Nurs Res 2013;17(4)371-83.
20. King DK, Glasgow RE, Toobert DJ, Strycker LA, Estabrooks PA, Osuna D, et al. Self-efficacy, problem solving, and social-environmental support are associated with diabetes self- management behaviors. Diabetes Care 2010;33(4):751-3.
21. Polit DF, Beck CT. Nursing research: principles and methods. 7th ed. Philadelphia: Lippincott Williams & Wilkins; 2004.
22. Tongvichean T, Aungsuroch Y, Preechawong S. Effect of self-management exercise program on physical fitness among people with prehypertension and obesity: a quasi experiment study. Pacific Rim Int J Nurs Res 2019;23(1):6-17.
23. Kaewsongk P, Masingboon K, Keeratiyutawong P, Melkus GD, Deoisres W. Effects of a self-management support program on foot care knowledge, foot care behaviors perceived social facilitation support and HbA1C among people with type 2 diabetes at low risk of diabetes foot complications. Journal of Police Nurse 2018;10(2):385-99. (in Thai).
24. van Olmen J, Ku GM, van Pelt M, Kalobu JC, Hen H, Darras C, et al. The effectiveness of text messages support for diabetes self-management: protocol of the TEXT4DSM study in the democratic Republic of Congo, Cambodia and the Philippines. BMC Public Health 2013;13(1):413.
25. Hoye KV, Boen F, Lefevre J. The effects of physical activity feedback on behavior and awareness in employees: study protocol for a randomized controlled trial. Int J Telemed Appl 2012; doi: 10.1155/2012/460712.
26. Angboonta P, Pothiban L, Kosachunhanun N. Effects of a self-management supporting program on self-management behaviors and hemoglobin A1C level among elders with diabetes type 2. Nursing Journal 2012;39(3):93-104. (in Thai).
27. Qiu S, Cai X, Chen X, Yang B, Sun Z. Step counter use in type 2 diabetes: a meta-analysis of randomized controlled trials. BMC Medicine 2014;12(1):36.
28. De Greef KP, Deforche BI, Ruige JB, Bouckaert JJ, Tudor-Lockee CE, Kaufmand J, et al. The effects of a pedometer-based behavioral modification program with telephone support on physical activity and sedentary behavior in type 2 diabetes patients. Patient Education and Counseling 2011;84(2):275-9.
29. Conroy MB, Yang K, Elci OU, Gabriel KP, Styn MA, Wang J, et al. Physical activity self-monitoring and weight loss: 6-month results of the SMART trial. Med Sci Sports Exerc 2011;43(8):1568-74.
30. De Greef K, Deforche B, Tudor-Locke C, De Bourdeaudhuij I. Increasing physical activity in Belgian type 2 diabetes patients: a three-arm randomized controlled trial. Int. J. Behav Med 2011;18:188-98.
31. American Diabetes Association. Blood sugar and exercise. [Internet] [cited 2019 December 28]. Available from: https://www.diabetes.org/fitness/get-and-stay-fit/getting-started-safely/blood-glucose-and-exercise.
32. Piboon K. Exercise for type 2 diabetes patients. Journal of Health Science 2018;27(1):169-77. (in Thai).
33. Yuenyongchaiwat K, Pipatsitipong D, Sangprasert P. Increasing walking steps daily can reduce blood pressure and diabetes in overweight participants. Diabetol Int 2018;9:75-9.
