ความรู้เรื่องแมงกะพรุนและการปฐมพยาบาลในเด็กนักเรียน ชั้นประถมศึกษาปีที่ 6 และมัธยมต้น บนเกาะหมาก เกาะกูด และเกาะช้าง จังหวัดตราด ประเทศไทย
Main Article Content
บทคัดย่อ
การวิจัยนี้เป็นการศึกษาแบบตัดขวาง มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาความรู้เรื่องแมงกะพรุนและการปฐมพยาบาลของเด็กนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 6 และมัธยมต้นที่อาศัยอยู่บนเกาะหมาก เกาะกูด และเกาะช้าง ในจังหวัดตราด จำนวน 458 คน เพื่อหาความสัมพันธ์ระหว่างปัจจัยด้านบุคคล ความคุ้นเคยกับชายหาด ประวัติการสัมผัสแมงกะพรุน ประวัติการอบรมด้านการปฐมพยาบาล และความรู้เรื่องแมงกะพรุนและการปฐมพยาบาล รวบรวมข้อมูลโดยใช้แบบสอบถามชนิดตอบด้วยตนเองที่ผู้วิจัยสร้างขึ้นจากการทบทวนวรรณกรรม วิเคราะห์ความสัมพันธ์ระหว่างคะแนนความรู้ทั้งหมดและตัวแปรอิสระโดย Fisher’s exact test และ Multiple logistic regression ตัวแปรที่มีการแจกแจงปกติแสดงเป็นค่าเฉลี่ย (ค่าเบี่ยงเบนมาตรฐาน : SD) และค่าที่มีการแจกแจงแบบไม่ปกติแสดงเป็นค่ามัธยฐาน (ช่วงควอไทล์ : IQR) นำเสนอตัวแปรเชิงคุณภาพเป็นร้อยละ
ผลการวิจัย พบว่า ร้อยละ 62.01 (284 คน) ของนักเรียนมีความรู้ในระดับเพียงพอ เมื่อเปรียบเทียบตามเกาะ พบว่า นักเรียนบนเกาะกูดมีความรู้เพียงพอมากที่สุด เมื่อแบ่งตามชั้นเรียนนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 มีความรู้เพียงพอมากที่สุด นักเรียนหญิงมีความรู้เพียงพอมากที่สุด เมื่อเปรียบเทียบกับนักเรียนชาย เมื่อใช้ Multiple logistic regression หาความสัมพันธ์ระหว่างลักษณะพื้นฐานของนักเรียนและความรู้ทั้งหมด พบว่า นักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 มีความรู้เป็น 3.22 เท่าเมื่อเทียบกับนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 6 (95% CI 1.64, 6.33) นอกจากนี้นักเรียนหญิงมีความรู้เป็น 1.57 เท่าเมื่อเทียบกับนักเรียนชาย (95% CI 1.00, 2.46)
ข้อเสนอแนะ นักเรียนบนเกาะหมากมีความรู้เรื่องแมงกะพรุนและการปฐมพยาบาลน้อยเมื่อเทียบกับเกาะกูดและเกาะช้าง จึงควรให้ความรู้เรื่องนี้แก่นักเรียนให้มากขึ้น ซึ่งสามารถทำได้โดยการบรรจุหัวข้อนี้ไว้ในหลักสูตรกลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์หรือกิจกรรมนอกหลักสูตร อาจสื่อสารข้อมูลเกี่ยวกับการปฐมพยาบาลที่เหมาะสมของแมงกะพรุนผ่านอินโฟกราฟิกที่เรียบง่ายสำหรับนักเรียน สื่อเหล่านี้ยังสามารถให้กับผู้ใหญ่ที่อาศัยอยู่และผู้ประกอบการรีสอร์ทบนทั้งสามเกาะ เพื่อให้ทุกคนตระหนักถึงความรุนแรงของแมงกะพรุนพิษและดำเนินมาตรการป้องกันที่มีประสิทธิภาพ
Article Details

อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
เอกสารอ้างอิง
2. Lakkis NA, Maalouf GJ, Mahmassani DM. Jellyfish stings: a practical approach. Wilderness Environ Med 2015;26(3):422-9.
3. Thaikruea L, Siriariyaporn P. The magnitude of severe box jellyfish cases on Koh Samui and Koh Pha-ngan in the Gulf of Thailand. BMC Res Notes 2016;9(1):108.
4. Thaikruea L, Siriariyaporn P. Severe dermatonecrotic toxin and wound complications associated with box jellyfish stings 2008-2013. J Wound Ostomy Continence Nurs 2015;42(6):599-604.
5. Fenner P. Awareness, prevention and treatment of world-wide marine stings and bites. [Internet]. [cited 2018 November 1]. Available from: https://www.ilsf.org/sites/ilsf.org/files/filefield/treatmentofmarinestings.pdf.
6. Central Database System and Data Standard for Marine and Coastal Resources. Thailand: Department of Marine and Coastal Resources; c2013 [updated 2020 Jan 3]. [Internet]. [cited 2020 January 4]. Available from: https://km.dmcr.go.th/th/c_1/s_365/d_15246
7. Associated Press. U.N. honors girl for saving 100 in tsunami. TDN.com [Internet]. [cited 2019 Dec 27]. Available from: https://tdn.com/news/u-n-honors-girl-for-saving-in-tsunami/article_a313838d-4fa7-526d-9598-bab253b74cbb.html.
8. Thaikruea L, Siriarayaporn P. Injuries and deaths caused by toxic jellyfish: surveillance, prevention, and treatment. Chiang Mai: Faculty of Medicine of Chiang Mai University; 2018.
9. Kan T, Gui L, Shi W, Huang Y, Li S, Qiu C. A survey of jellyfish sting knowledge among naval personnel in northeast China. Int J Environ Res Public Health 2016 Jul 19;13(7). doi: 10.3390/ijerph13070725.
10. de Pender AM, Winkel KD, Ligthelm RJ. A probable case of Irukandji syndrome in Thailand. J Travel Med 2006;13(4):240-3.
11. Suriyan S, Haruethaikan K, Piyachat RE. A survey of jellyfish sting knowledge among Thai divers in Thailand. Int Marit Health 2019;70(1):11-6.
12. Cegolon L, Heymann WC, Lange JH, Mastrangelo G. Jellyfish stings and their management: a review. Mar Drugs 2013;11(2):523-50.
13. Tibballs J, Li R, Tibballs HA, Gershwin LA, Winkel KD. Australian carybdeid jellyfish causing "Irukandji syndrome". Toxicon 2012;59(6):617-25.
14. Fenner PJ, Lippmann J, Gershwin LA. Fatal and nonfatal severe jellyfish stings in Thai waters. J Travel Med 2010;17(2):133-8.