การศึกษาลักษณะความบกพร่องทางประสาทจิตวิทยาและคุณภาพชีวิตในกลุ่มผู้สูงอายุ

บทคัดย่อ

การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์ เพือศึกษาลักษณะความบกพร่องทางประสาทจิตวิทยาและคุณภาพชีวิตในกลุ่มผู้สูงอายุ จำานวน 56 คน ที่เกษียณอายุราชการจากกองทัพเรือซึ่งเป็นสมาชิกชมรมผู้สูงอายุใน อ.สัตหีบ จ.ชลบุรี โดยแบ่งเป็นสองกลุ่มอายุ คือ กลุ่มที่มีอายุระหว่าง 60 - 69 ปี (n = 28) และ 70 ปีขึ้นไป (n = 28) แบ่งเป็นเพศชาย 50% และเพศหญิง 50% โดยเป็นการศึกษาเชิงบรรยายแบบภาคตัดขวางในกลุ่มผู้สูงอายุที่เกษียณอายุราชการจากกองทัพเรือ คัดเลือกกลุ่มตัวอย่างแบบระดับชั้น โดยการทดสอบลักษณะทางประสาทจิตวิทยาและคุณภาพชีวิต จำานวน 7 ชุด 1) ทดสอบความสามารถด้านบริหารจัดการใช้แบบทดสอบ Wisconsin Card Sorting Test (WCST), Behavioural Assessment of Dysexecutive Syndrome (BADS), Stroop Color Interference, และ Tower of London (ToL) 2) ความสามารถด้านทักษะพิสัย ใช้แบบทดสอบ Trail Making Test (TMT) 3) ด้านความจำา ใช้ชุดทดสอบย่อยของแบบทดสอบ Wechsler Memory Scale (WMS-III) ได้แก่ Logical Memory I และ II, Spatial Span และ Letter-Number Sequencing และ 4) คุณภาพชีวิต ใช้แบบประเมินคุณภาพชีวิตไทยแบบรูปภาพ (PTQL) วิเคราะห์เปรียบเทียบลักษณะความบกพร่องทางประสาทจิตวิทยาทั้งสองกลุ่มอายุทดสอบโดยใช้สถิติ Independent t-test หาความสัมพันธ์ระหว่างลักษณะความบกพร่องทางประสาทจิตวิทยากับคุณภาพชีวิตทดสอบโดยใช้สถิติ Pearson product moment correlation coefficient
ผลการศึกษา พบว่า ผู้สูงอายุทั้งสองกลุ่มมีความสามารถด้านบริหารจัดการแตกต่างกันอย่างมีนัยสำาคัญทางสถิติ ในด้านที่เกี่ยวข้องกับความยืดหยุ่นในการคิด การแก้ไขปัญหา การวางแผน และการคิดริเริ่ม นอกจากนี้ยังพบว่า ผู้สูงอายุกลุ่ม 70 ปีขึ้นไป ทำาคะแนนได้ต่ำากว่ากลุ่มอายุ 60 - 69 ปี ในด้านทักษะพิสัยเมือประเมินด้วยแบบทดสอบ TMT อย่างไรก็ตาม ไม่พบความแตกต่างอย่างมีนัยสำาคัญทางสถิติในทั้งสองกลุ่มอายุในด้านความจำาทุกด้าน และไม่พบความสัมพันธ์ระหว่างลักษณะความบกพร่องทางประสาทจิตวิทยากับคุณภาพชีวิต การศึกษานี้แสดงให้เห็นว่า การเป็นผู้สูงอายุมีความสัมพันธ์กับลักษณะความบกพร่องทางประสาทจิตวิทยา โดยเฉพาะความสามารถด้านบริหารจัดการและความสามารถด้านทักษะพิสัย ดังนั้นการตรวจวินิจฉัยทางประสาทจิตวิทยาจึงมีความสำาคัญต่อการพัฒนากลยุทธ์ในการป้องกันความเสี่ยงของภาวะสมองเสือมและเป็นประโยชน์ต่อการพัฒนารูปแบบการบำาบัดรักษาเพือส่งเสริมหรือคงระดับความสามารถทางประสาทจิตวิทยาและคุณภาพชีวิตในผู้สูงอายุได้