การศึกษาภาวะสุขภาพและพฤติกรรมสุขภาพของประชาชนในชุมชนบ้านเอื้ออาทรบางเขน (คลองถนน)

Main Article Content

วัลลภา อันดารา

บทคัดย่อ

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาภาวะสุขภาพ พฤติกรรมสุขภาพ และความสัมพันธ์ระหว่างภาวะสุขภาพกับพฤติกรรมสุขภาพของประชาชนในชุมชนบ้านเอื้ออาทร กลุ่มตัวอย่าง ได้แก่ ประชาชนในชุมชนบ้านเอื้ออาทรบางเขน (คลองถนน) จำานวน 98 คน คัดเลือกด้วยวิธีการสุ่มตัวอย่างแบบเฉพาะเจาะจง เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย ได้แก่ เครื่องชั่งน้ำาหนัก เครื่องวัดความดันโลหิต แบบสอบถามภาวะสุขภาพจิตและแบบสอบถามที่ผู้วิจัยสร้างขึ้นจากการทบทวนวรรณกรรม ได้แก่ แบบสอบถามข้อมูลส่วนบุคคล แบบสอบถามภาวะสุขภาพกาย และแบบสอบถามพฤติกรรมสุขภาพ ซึ่งผ่านการตรวจสอบความตรงตามเนื้อหาโดยผู้เชี่ยวชาญ 3 ท่าน คำานวณหาค่าดัชนีความตรงตามเนื้อหา เท่ากับ 0.87 และหาค่าความเที่ยงของแบบสอบถามพฤติกรรมสุขภาพ และแบบสอบถามภาวะสุขภาพจิต โดยใช้ค่าสัมประสิทธิ์แอลฟาของครอนบาค มีค่าความเชื่อมั่นของเครื่องมือเท่ากับ 0.86 และ 0.74 ตามลำาดับ วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติเชิงพรรณนา และไคสแควร์
ผลการวิจัยพบว่า

1. กลุ่มตัวอย่างมีภาวะอ้วนระดับที่ 1 (ดัชนีมวลกายระหว่าง 25.00 - 29.99) มากที่สุด ร้อยละ 33.67 มีความดันโลหิตระดับสูง (ความดันโลหิต มากกว่า 130 - 139/80 - 89 mmHg) มากที่สุด ร้อยละ 61.22 ส่วนภาวะสุขภาพจิต พบว่า มีภาวะสุขภาพจิตอยู่ในระดับดี ร้อยละ 48.99 แต่อย่างไรก็ตามยังมีกลุ่มตัวอย่าง ที่มีภาวะสุขภาพจิตต่ำกว่าคนทั่วไป ร้อยละ 22.44
2. พฤติกรรมสุขภาพของกลุ่มตัวอย่างอยู่ในระดับปานกลาง ร้อยละ 59.18
3. พฤติกรรมสุขภาพมีความสัมพันธ์กับดัชนีมวลกาย ระดับความดันโลหิต และภาวะสุขภาพจิต โดยมีขนาดของความสัมพันธ์ปานกลาง (V = 0.67, 0.69 และ 0.56) อย่างมีนัยสำาคัญทางสถิติที่ระดับ .01 ผลการศึกษาสามารถนำไปใช้เป็นแนวทางในการวางแผนการให้ความรู้ด้านสุขภาพ เพื่อให้ประชาชนตระหนักถึงความสำคัญของการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมสุขภาพเพื่อการมีสุขภาพที่ดี โดยเฉพาะพฤติกรรมสุขภาพด้านการออกกำลังกาย และการลดการสูบบุหรี่หรือดื่มสุรา

Article Details

ประเภทบทความ
บทความวิจัย

เอกสารอ้างอิง

กนิษฐา บุญธรรมเจริญ. สุขภาพกาย. [อินเทอร์เน็ต]. [เข้าถึงเมื่อ 20 เมษายน 2557]. แหล่งที่มา: http://docs.wixstatic.com/ugd/bdfbef_841a2de9edbd4d2196c2a36cf2ab8cf7.pdf

จุรีพร คงประเสริฐ. แผนงานป้องกันควบคุมโรคไม่ติดต่อเรื้อรัง (เบาหวานและความดันโลหิตสูง) สำนักโรคไม่ติดต่อกรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข. [อินเทอร์เน็ต]. [เข้าถึงเมื่อ 20 เมษายน 2557]. แหล่งที่มา: http://www.thaincd.com/document/file/download/powerpo int/PPNCD56

สำนักนโยบายและยุทธศาสตร์ กระทรวงสาธารณสุข. จำนวนและอัตราผู้ป่วยในด้วยโรคความดันโลหิตสูง. [อินเทอร์เน็ต]. [เข้าถึงเมื่อ 7 มีนาคม 2558]. แหล่งที่มา: http://thaincd.com/information-statistic/non-communicable-disease-data.php

นิตยา พันธุเวทย์, นุชรี อาบสุวรรณ, กาญจนา ศรีสวัสดิ์. การสื่อสารเชิงนโยบาย เรื่องปัญหาและการป้องกันควบคุมโรคไม่ติดต่อเรื้อรัง. นนทบุรี: สำนักโรคไม่ติดต่อ กรมควบคุมโรค; 2554

Arpanantikul M, Putwatana P, Wittayasoopor J. Health status and health practices of Thai nursing students. Thai Journal of Nursing Council 2011;26(4):123-36. (in Thai)

Pantaewan P. Ecological Model and Health Behavior Change. Journal of the Royal Thai Army Nurses 2017;18(2):7-15. (in Thai)

แผนพัฒนาสุขภาพแห่งชาติฉบับที่สิบสอง พ.ศ. 2560-2564. สำนักงานคณะกรรมการพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ สำนักนายกรัฐมนตรี. หน้า 83-106

Onsri P. Knowledge attitude and health promoting behaviors among army nursing students. Journal of The Royal Thai Army Nurses 2016;17(3):158-67. (in Thai)

Karoonngamphan M, Suvaree S, Numfone N. Health behaviors and health status of workers: a case study of workplaces in Sathorn District, Bangkok Metropolitan. Songklanagarind Journal of Nursing 2012;32(3):51-66. (in Thai)

แผนปฏิบัติราชการ วิทยาลัยพยาบาลทหารอากาศ ประจำปีงบประมาณ พ.ศ. 2560. กรุงเทพมหานคร: วิทยาลัยพยาบาลทหารอากาศ กรมแพทย์ทหารอากาศ. 2560. หน้า 56-60

อภิชัย มงคล, ยงยุทธ วงศ์ภิรมย์ศานติ์, ทวี ตั้งเสรี, วัชนี หัตถพนม, ไพรวัลย์ ร่มซ้าย, วรวรรณ จุฑา. การพัฒนาและทดสอบดัชนีชี้วัดสุขภาพจิตคนไทย (Version 2007): กรมสุขภาพจิต กระทรวงสาธารณสุข. กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์ชุมนุมสหกรณ์การเกษตรแห่งประเทศไทย; 2552. 234 หน้า

Yamane T. Statistics: an introductory analysis. 3rd ed. New York: Harper & Row. 1973

กองออกกำลังกายเพื่อสุขภาพ กรมอนามัย กระทรวงสาธารณสุข. สื่อและเอกสารเผยแพร่. [อินเทอร์เน็ต]. [เข้าถึงเมื่อ 22 กันยายน 2560]. แหล่งที่มา: http://dopah.anamai.moph.go.th/?page_id=78

Whelton PK, Carey RM, Aronow WS, Casey DE Jr, Collins KJ, Dennison Himmelfarb C, et al. 2017 ACC/AHA/AAPA/ABC/ACPM/AGS/APhA/ASH/ASPC/NMA/PCNA Guideline for the Prevention, Detection, Evaluation, and Management of High Blood Pressure in Adults: A Report of the American College of Cardiology/American Heart Association Task Force on Clinical Practice Guidelines. J Am Coll Cardiol. 2017 Nov; 7

วิชัย เอกพลากร, บรรณาธิการ. รายงานการสำรวจสุขภาพประชาชนไทยโดยการตรวจร่างกายครั้งที่ 5 พ.ศ. 2557. นนทบุรี: สถาบันวิจัยระบบสาธารณสุขกรุงเทพมหานคร; 2557

Bunditanukul K. Prevention, detection, evaluation, and management of high blood pressure in adults: updated on American College of Cardiology/American Heart Association 2017. [Internet]. [cited 2017 March 25]. Available from: ccpe.pharmacycouncil.org/showfile. php?file=381

พวงทอง ไกรพิบูลย์. โรคของหัวใจและหลอดเลือด. กรุงเทพมหานคร: อัมรินทรสุขภาพ; 2555

วิชัย เทียนถาวร. ระบบการเฝ้าระวัง ควบคุม ป้องกัน โรคเบาหวาน ความดันโลหิตสูงในประเทศไทย: นโยบาย สู่การปฏิบัติ. พิมพ์ครั้งที่ 3. กรุงเทพมหานคร: ชุมนุมสหกรณ์การเกษตรแห่งประเทศไทย; 2556

วณิชา กิจวรพัฒน์. โรคอ้วนลงพุง ภัยเงียบที่คุณคาดไม่ถึง. สำานักโภชนาการ กรมอนามัย กระทรวงสาธารณสุข. นนทบุรี: สำนักกิจการโรงพิมพ์; 2554

Conner M, Norman P. Health behaviour: current issues and challenges. Psychol Health 2017;32(8):895-906

กองสุขศึกษากรมสนับสนุนบริการสุขภาพ กระทรวงสาธารณสุข.การปรับเปลี่ยนพฤติกรรมสุขภาพโดยชุมชน. [อินเทอร์เน็ต]. [เข้าถึงเมื่อ 20 เมษายน 2560]. แหล่งที่มา: e-lib.ddc.moph.go.th/pdf/material/material.pdf

กิตติมาพร โลกาวิทย์. ภาวะสุขภาพและพฤติกรรมส่งเสริมสุขภาพของผู้สูงอายุในชุมชน จังหวัดปทุมธานี. วารสารวิชาการมหาวิทยาลัยปทุมธานี 2556;5(1):194-211

ศรีเรือน แก้วกังวาล. ทฤษฎีจิตวิทยาบุคลิกภาพ (รู้เรา รู้เขา). พิมพ์ครั้งที่ 16. กรุงเทพมหานคร: หมอชาวบ้าน; 2554

กองสุขศึกษา กรมสนับสนุนบริการสุขภาพ กระทรวงสาธารณสุข. การประชุมขับเคลื่อนแผนยุทธศาสตร์ส่งเสริมสุขภาพและป้องกันโรคสู่ความเป็นเลิศ. วันที่ 29 มีนาคม 2560 ณ โรงแรม เซ็นทราศูนย์ราชการและคอนเวนชันเซ็นเตอร์ แจ้งวัฒนะ เขตหลักสี่ กรุงเทพมหานคร; 2560

นันท์นภัส ชอบชืนกมล. รายงานการวิจัยเรื่องภาวะสุขภาพของบุคลากรโรงพยาบาลธัญญารักษ์ แม่ฮ่องสอน. แม่ฮ่องสอน: โรงพยาบาลธัญญารักษ์แม่ฮ่องสอน กรมการแพทย์ กระทรวงสาธารณสุข; 2559

Choeisuwan V, Chuenwisit A, Na-Bangchang A, Kerdmanee C, Potisa S. A study of health status and health protective behaviors among fishermen in Samutsakorn province. Royal Thai Navy Medical Journal 2014;41(3):1-27. (in Thai)

เทอดศักดิ์ เดชคง. สนทนาสร้างแรงจูงใจเพื่อปรับเปลี่ยนพฤติกรรมสุขภาพสำาหรับผู้ป่วย NCDs [Motivational Interviewing for NCDs; MI NCDs]. กรุงเทพมหานคร: บียอนด์พับลิสชิ่ง; 2560. หน้า 80-2

Prateepchaikul L, Chailungka P, Jittanoon P. State of health and health-promoting behaviors among staff: a case study of the Faculty of Nursing at Prince of Songkla University. Songkla Med J 2008;26(2):151-62. (in Thai)