การพัฒนาระบบตรวจสอบและป้องกันความคลาดเคลื่อนทางยาในกระบวนการจ่ายยาผู้ป่วยในโรงพยาบาลบ้านโป่ง
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
บทนำ: ความคลาดเคลื่อนทางยาเป็นปัญหาสำคัญที่ส่งผลต่อความปลอดภัยของผู้ป่วยในโรงพยาบาล โดยเฉพาะอย่างยิ่งในกระบวนการจ่ายยาผู้ป่วยใน ซึ่งมีความซับซ้อน และเกี่ยวข้องกับบุคลากรหลายฝ่าย การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อพัฒนาระบบตรวจสอบและป้องกันความคลาดเคลื่อนทางยาในกระบวนการจ่ายยาผู้ป่วยในของโรงพยาบาลบ้านโป่ง
วิธีการศึกษา: เป็นการวิจัยเชิงปฏิบัติการ ดำเนินการในโรงพยาบาลบ้านโป่ง จังหวัดราชบุรี ระหว่างเดือนกรกฎาคม 2567 - เมษายน 2568 กลุ่มตัวอย่าง คือ บุคลากรที่เกี่ยวข้องกับกระบวนการจ่ายยาผู้ป่วยใน จำนวน 41 คน เครื่องมือที่ใช้ ได้แก่ แบบบันทึกข้อมูลความคลาดเคลื่อนทางยา แบบตรวจสอบความปลอดภัย และแบบประเมินการปฏิบัติตามแนวทางการตรวจสอบและป้องกันความคลาดเคลื่อนทางยา วิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติเชิงพรรณนา และสถิติเชิงอนุมาน ได้แก่ Paired t-test และ Chi-square test
ผลการศึกษา: หลังการพัฒนาระบบอัตราความคลาดเคลื่อนทางยาโดยรวมลดลงจาก 8.75 เป็น 3.12 ครั้งต่อ 1,000 วันนอน ความคลาดเคลื่อนในการสั่งใช้ยาลดลง ร้อยละ 60.5 ก่อนการจ่ายยาลดลง ร้อยละ 67.2 และการจ่ายยาลดลง ร้อยละ 69.3 ความคลาดเคลื่อนในยาความเสี่ยงสูง และยาที่มีชื่อพ้องมองคล้ายลดลงถึง ร้อยละ 80.0 และ 81.2 ตามลำดับ นอกจากนี้ ระดับความรุนแรงของความคลาดเคลื่อนทางยาลดลงอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ ( = 12.56, p = 0.003) โดยสัดส่วนความคลาดเคลื่อนระดับที่ไม่ส่งผลกระทบต่อผู้ป่วย เพิ่มขึ้นจากร้อยละ 63.79 เป็นร้อยละ 86.36 และระดับที่ส่งผลกระทบต่อผู้ป่วย ลดลงจากร้อยละ 36.21 เป็นร้อยละ 13.64 โดยไม่พบความคลาดเคลื่อนระดับที่ต้องเพิ่มการเฝ้าระวัง ในช่วงหลังการพัฒนาระบบ
สรุปผล: การพัฒนาระบบตรวจสอบและป้องกันความคลาดเคลื่อนทางยาสามารถลดทั้งอัตราการเกิดความคลาดเคลื่อนทางยาและระดับความรุนแรงได้อย่างมีประสิทธิภาพ ดังนั้นควรมีการติดตามผลในระยะยาวเพื่อประเมินความยั่งยืนของระบบ และควรขยายผลการใช้ระบบนี้ไปยังโรงพยาบาลอื่น
Article Details
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
เอกสารอ้างอิง
World Health Organization. Medication errors: technical series on safer primary care. Geneva: World Health Organization; 2016.
Institute of Medicine. To err is human: building a safer health system. Washington, DC: National Academy Press; 2000.
Bates DW, Cullen DJ, Laird N, Petersen LA, Small SD, Servi D, et al. Incidence of adverse drug events and potential adverse drug events: implications for prevention. JAMA. 1995;274(1):29-34.
Kohn LT, Corrigan JM, Donaldson MS, editors. To err is human: building a safer health system. Washington, DC: National Academy Press; 2000.
Pharmacy Department, Siriraj Hospital. Medication error study report in university hospitals. Bangkok: Faculty of Medicine Siriraj Hospital; 2020.
Thai Society of Hospital Pharmacists. Guidelines for medication error prevention in hospitals. Bangkok: Thai Society of Hospital Pharmacists; 2021.
Reason J. Human error: models and management. BMJ. 2000;320(7237):768-70.
Cohen MR. Medication errors: causes, prevention, and risk management. 2nd ed. Washington, DC: American Pharmaceutical Association; 2007.
Klangsri D. Development of double-check system in inpatient medication dispensing process at Buddhachinaraj Hospital. Journal of Hospital Pharmacy. 2022;32(2):45-56.
Lamlao S, Chalongsuk R. Improvement of drug labeling system to reduce medication errors in high-alert drugs. Journal of Patient Safety. 2021;29(3):78-89.
Klangsri D. Development of double-check system in inpatient medication dispensing process [Master's thesis]. Nakhon Pathom: Silpakorn University; 2022.
Douglass AM, Elder J, Watson R, Kallay T, Kirsh D, Robb WG, et al. A randomized controlled trial on the effect of a double check on the detection of medication errors. Ann Emerg Med. 2018;71(1):74-82.e1.
Banpong Hospital. Annual report 2023: Building patient safety culture. Ratchaburi: Banpong Hospital; 2024.
Deming WE. Out of the crisis. Cambridge, MA: Massachusetts Institute of Technology; 1986.
Piyawan S, Jiraporn J, Nopporn S. Integration of information technology in medication management system: A case study of Ramathibodi Hospital. Journal of Medical Information Technology. 2023;18(2):112-125.
Apirak T, Somchai S, Wimol C. Effect of communication system improvement on reducing medication ordering errors. Journal of Nursing and Health. 2022;41(4):89-98.
Nonglak J, Prapa M, Sunee S. Building a reporting culture for learning in patient safety systems. Journal of Hospital Administration. 2023;15(3):67-79.
