การประยุกต์ทฤษฎีแบบแผนความเชื่อด้านสุขภาพต่อการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการบริโภคอาหาร ในกลุ่มเสี่ยงโรคความดันโลหิตสูง อำเภอคลองหอยโข่ง จังหวัดสงขลา
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
บทนำ: จากข้อมูลในเขตรับผิดชอบของโรงพยาบาลคลองหอยโข่ง อำเภอคลองหอยโข่ง จังหวัดสงขลา ปี 2558–2562 พบว่ามีกลุ่มเสี่ยงโรคความดันโลหิตสูงมีแนวโน้มเพิ่มสูงขึ้น ร้อยละ 8.2, 16.2, 10.2, 23.1 และ 29.6 ตามลำดับ โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาการประยุกต์ทฤษฎีแบบแผนความเชื่อด้านสุขภาพต่อการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการบริโภคอาหาร ในกลุ่มเสี่ยงโรคความดันโลหิตสูง อำเภอคลองหอยโข่ง จังหวัดสงขลา
วิธีการศึกษา: เป็นการศึกษาแบบกึ่งทดลอง กลุ่มตัวอย่าง ได้แก่ กลุ่มเสี่ยงโรคความดันโลหิตสูง ประกอบด้วย กลุ่มทดลอง จำนวน 37 คน กลุ่มควบคุม จำนวน 36 คน ที่มีอายุอยู่ระหว่าง 35-59 ปี จำนวน 83 คน ในเขตรับผิดชอบของโรงพยาบาลคลองหอยโข่ง จังหวัดสงขลา เครื่องมือที่ใช้ คือ แบบสัมภาษณ์ สำหรับกิจกรรมที่ใช้ ได้แก่ การให้ความรู้เกี่ยวกับโรคความดันโลหิตสูง สาธิตการวัดความดันโลหิตที่ถูกวิธี การใช้ตัวแบบ การร่วมกันวางแผนเพื่อกำจัดอุปสรรค การวิเคราะห์อาหาร หวาน มัน เค็ม สาธิตวิธีการประกอบอาหารแนวใหม่โดยการนำเมนูตามแนวทางของ DASH วัดค่าความเค็มในอาหาร วิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติเชิงพรรณนา ได้แก่ ค่าเฉลี่ย ร้อยละ ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน พิสัย และมัธยฐาน สถิติเชิงอนุมาน ได้แก่ สถิติ Paired t-test, Independent t – test, Wilcoxon Matched-Pairs Signed Ranks Test และMann – Whitney U test
ผลการศึกษา: ความรู้เกี่ยวกับโรคความดันโลหิตสูง การรับรู้โอกาสเสี่ยง การรับรู้ความรุนแรง การรับรู้ประโยชน์เกี่ยวกับโรคความดันโลหิตสูง และพฤติกรรมการบริโภคอาหาร ระหว่างกลุ่มทดลองและกลุ่มควบคุมแตกต่างอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p-value < 0.001) ส่วนการรับรู้อุปสรรคไม่แตกต่างอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p-value = 0.116) ค่าความดันโลหิตหลังการทดลอง พบว่า กลุ่มทดลองอยู่ระดับปกติ ร้อยละ 35.2 และกลุ่มควบคุมอยู่ในระดับความดันโลหิตสูงกว่าปกติ ร้อยละ 41.7
สรุปผล: ความรู้ การรับรู้โอกาสเสี่ยง การรับรู้ความรุนแรง การรับรู้ประโยชน์เกี่ยวกับโรคความดันโลหิตสูง และพฤติกรรมการบริโภคอาหารระหว่างกลุ่มทดลองและกลุ่มควบคุมแตกต่างอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p-value < 0.001)
Article Details
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
เอกสารอ้างอิง
Division of Non Communicable diseases. Blood p r e s s u r e l e v e l . 2 0 2 0 . A v a i l a b l e a t :
http://www.thaincd.com/2016/media-detail. php?id=13668&tid=1-001-001&gid=1-015-009. Accessed on 08 September 2020.
World Health Organizasion. Hypertension. [Internet], 2016 [cited 2020 Sep 1]. Available from: h t t p s : / / w w w . w h o . i n t / h e a l t h - t o p i c s / hypertension#tab=tab_1.
Health Data Center. The rate of morbidity with hypertension per population, fiscal year 2015-2019. [Internet], 2020 [cited 2020 Aug 3]. Available from: https://hdcservice.moph.go.th/hdc/reports/ report.php?source=formated/ncd.
Khlong Hoi Khong Hospital. Screening for hypertension risk groups 2020. Songkhla: 2020
Supatcharee W, Nirat Imamee, Manirat Therawiwat, and Supreya Tansakul. Learning program for self-management on diet and exercise of persons with pre-hypertension Burirum province. Journal of Public Health Nursing. 2013;27(1):16–30.
Moonsarnand S, Sumpowthong K. Effects of Dietary Behavior Modification Program Guideline of the DASH with Self-Efficacy Theory and Social Support on Reducing the Risk of Hypertension among Pre-hypertensive Patients. 2016;11(1):87–98.
Songwatthanayuth P, Watthanakorn K, Klainhom K, Ratanapak P. Development of health behavior promotion program among pre-hypertension adults in Nong-plub Phetchaburi provinve.2016;32(2):105–118.
Rosenstock IM. The Health Belief Model and Preventive Health Behavior. Health Education M o n o g r a p h s . 1 9 7 4 ; 2 ( 4 ) : 3 5 4 - 3 8 6 . doi:10.1177/109019817400200405
Lemshow S, Hosmer DW, Jr Klar J, L wanga S. (1990). Adequacy of Smple size in healh studies. New york: Wiley&sons.
Promsila W, Neawbood S, Rithpho P. Effects of Hypertension Prevention Program on Practical Behaviors and Blood Pressure Levels among High risk of Hypertensive Persons. Nursing Journal. 2019;46(2):95-107.
Wattanakun S, Therawiwat M, Imamee N, et al. Learning Program for Self - Management on Diet and Exercise of Persons with Pre – Hypertension Burirum Province. Journal of Public Health Nursing. 2013;27:16-30.
Hirungerd S, Hornboonherm P, Sitipakorn S. The Effects of Behavioral Modification Program on Knowledge, Self–Care Behavior and Blood Pressure Level in Prehypertension Group, Kaengkhro Hospital Chaiyaphum Province. 2013;31(4):97–104.
Phunsuwan N, Glangkarn S, Tewthong K. Effectiveness of Change Management Health Beliefs and Health Behaviors Self Risk Essential Hypertension Disease at Kokmamaung Subdistrict, Pakham District, Buriram Province. Thaksin Journal 2015;18(2):70-78.
Srimonkol T, Kengganpanich T, Kengganpanich M, et al. Food Consumption Behavioral Modification Program in High-risk Group of Hypertension, Tambol Tajan, Khong District, Nakhonratchasima Province. Journal of Boromarajonani College of Nursing, Bangkok. 2017;33:77-89.
Singtha N, Hingkanont P. Effects of Enhancing Self-Efficacy Program on Prevention Behavior Among Risk Group of Pre-Hypretension In Bankhok District, Uttaradit Province. Journal of Nursing and Health Sciences 2017;11(3):81-91.
Thanaseth R. Effects of Self-management Promotion Program and Family Participation on Health Behaviors and Blood Pressure in Working Adults group. Journal Academic ODPC9. 2018;24(2):100-111.
