ผลของโปรแกรมการกำกับควบคุมตนเองต่อพฤติกรรมรุนแรงในผู้ป่วยโรคจิตที่ใช้สารเสพติด

ผู้แต่ง

  • พรรษมนต์ ศิริวิภาอนันต์ สถาบันจิตเวชศาสตร์สมเด็จเจ้าพระยา
  • พิชามญชุ์ แทนศิริ สถาบันจิตเวชศาสตร์สมเด็จเจ้าพระยา
  • สมบัติ ประทักษ์กุลวงศา คณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยชินวัตร

คำสำคัญ:

พฤติกรรมรุนแรง, ผู้ป่วยโรคจิตที่ใช้สารเสพติด, โปรแกรมการกำกับควบคุมตนเอง

บทคัดย่อ

วัตถุประสงค์ : 1) เปรียบเทียบคะแนนพฤติกรรมรุนแรงในกลุ่มทดลองกับกลุ่มควบคุม และ 2) เพื่อเปรียบเทียบคะแนนพฤติกรรมรุนแรงในกลุ่มทดลองก่อนการทดลองกับหลังการทดลอง

วัสดุและวิธีการ : การวิจัยครั้งนี้เป็นการวิจัยกึ่งทดลองแบบสองกลุ่มวัดผล 3 ครั้ง ก่อนการทดลอง หลังการทดลอง และการติดตามหลังการทดลอง 2 สัปดาห์ กลุ่มตัวอย่าง คือ ผู้ป่วยโรคจิตที่ใช้สารเสพติดได้รับบริการแบบผู้ป่วยใน สถาบันจิตเวชศาสตร์สมเด็จเจ้าพระยา จำนวน 20 คน ระหว่างเดือนตุลาคม - พฤศจิกายน 2567 เครื่องมือวิจัยที่ใช้ คือ    1) โปรแกรมการกำกับควบคุมตนเอง 2) แบบบันทึกข้อมูลทั่วไป และ    3) แบบประเมินระดับความรุนแรงของพฤติกรรมรุนแรงในผู้ป่วยจิตเวช (PVSS) สถิติที่ใช้ คือ จำนวน ร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน chi-square test fisher’s exact test และสถิติที (t-test) กำหนดนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ 0.05

ผล : คะแนนพฤติกรรมรุนแรงของผู้ป่วยโรคจิตที่ใช้สารเสพติดก่อนการทดลองและหลังการทดลอง มีความแตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p<0.001) และคะแนนพฤติกรรมรุนแรงของผู้ป่วยโรคจิตที่ใช้สารเสพติดของกลุ่มทดลองต่ำกว่ากลุ่มควบคุมอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p<0.001) และเมื่อติดตามหลังการทดลอง 2 สัปดาห์ คะแนนพฤติกรรมรุนแรงของผู้ป่วยโรคจิตที่ใช้สารเสพติดในกลุ่มทดลองมีคะแนนต่ำกว่ากลุ่มควบคุม อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p<0.001)

สรุป : โปรแกรมการกำกับควบคุมตนเองสามารถลดคะแนนพฤติกรรมรุนแรงของผู้ป่วยโรคจิตได้ ซึ่งสามารถนำมาใช้เป็นแนวทางในการปฏิบัติการพยาบาลเพิ่มเติมจากการดูแลตามปกติให้ได้ดียิ่งขึ้น

เอกสารอ้างอิง

สาลิณี ภู่รุ่งเรืองผล. พระราชบัญญัติยาเสพติดให้โทษ พ.ศ. 2522. [online]. Available from: https://www. chiangmaihealth. go.th/cmpho_web/document/190816156591830384.pdf [2019 Jan 8].

บุญศิริ จันศิริมงคล. โปรแกรมบูรณาการการบำบัดฟื้นฟูสมรรถภาพผู้ป่วยสุราและยาเสพติดที่มีโรคร่วมทางจิตเวช. กรุงเทพฯ: พรอสเพอรัส จำกัด; 2558.

สถาบันจิตเวชศาสตร์สมเด็จเจ้าพระยา. รายงานประจำปีสถิติผู้ป่วยนอกและผู้ป่วยในงบประมาณ 2564–2566. กรุงเทพฯ: สถาบันจิตเวชศาสตร์สมเด็จเจ้าพระยา; 2566.

วีรพล ชูสันเทียะ, สมเดช พินิจสุนทร. ผลกระทบจากการใช้สารเสพติดในผู้เข้ารับการบำบัดรักษาในโรงพยาบาลธัญญารักษ์อุดรธานี: กรณีศึกษา. วารสารการพัฒนาสุขภาพชุมชน มหาวิทยาลัยขอนแก่น 2560; 5(3): 523-33.

ชาตรี ชัยนาคิน, ชาตรี ประชาพิพัฒ, อารี พุ่มประไวทย์. การเลิกเสพยาบ้าซ้ำ: กรณีศึกษาผู้ผ่านการบำบัดฟื้นฟูสมรรถภาพผู้เสพยาเสพติดค่ายปรับเปลี่ยนพฤติกรรมโดยวิธีชุมชนบำบัด. วารสารเกื้อการุณย์ 2559; 23(2): 248-62.

นิภาวัลย์ บุญทับถม. ผลของโปรแกรมการจัดการชีวิตต่อความรู้ เจตคติและทักษะการป้องกันการติดซ้ำของผู้ใช้สารเสพติดหลังจำหน่ายออกจากสถาบัน [วิทยานิพนธ์มหาบัณฑิต]. ปทุมธานี: บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์; 2550.

อัจฉราพร สี่หิรัญวงศ์, ประภา ยุทธไตร. ปัจจัยสัมพันธ์กับพฤติกรรมการใช้สารเสพติดในทางที่ผิดและติดสารของผู้เข้ารับการตรวจพิสูจน์ในระบบบังคับบำบัด. วารสารสมาคมจิตแพทย์แห่งประเทศไทย 2556; 58(4): 371-84.

Varcarolis E, Halter M. Foundations of psychiatric mental health nursing: A clinical approach. (7thed.). St. Louis: Saunders Elsevier; 2013.

Harwood RH. How to deal with violent and aggressive patients in acute medical settings. J R Coll Physicians Edinb 2017; 47(2): 94-101.

Iozzino L, Ferrari C, Large M, Nielssen O, de Girolamo G. Prevalence and risk factors of violence by psychiatric acute inpatients: A systematic review and meta-analysis. PLoS One 2015; 10(6): e0128536.

อัญชลี วิจิตรปัญญา, ณัฏฐพัชร สุนทโรวิทย์, มยุรี กลับวงษ์, พัชรินทร์ นินทจันทร์. การพัฒนาโปรแกรมการบำบัดทางความคิดและพฤติกรรมร่วมกับการฝึกการควบคุมตนเองในผู้ป่วยจิตเวชที่มีพฤติกรรมรุนแรง. วารสารการพยาบาลจิตเวชและสุขภาพจิต 2565; 36(1): 120-47.

อดิศร รักสกุล. ผลของโปรแกรมการกำกับอารมณ์ต่อพฤติกรรมรุนแรงของผู้ป่วยจิตเภทที่ติดสุราในชุมชน [วิทยานิพนธ์มหาบัณฑิต]. ปทุมธานี: บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์; 2565.

ก้องเกียรติ อุเต็น, จารุณี รัศมีสุวิวัฒน์, วิชชุดา ยะสินธุ์, วิมลวรรณ คำลือ, พุทธชาด ศรีสุวรรณ์. การพัฒนาโปรแกรมการบาบัดแบบบูรณาการต่อการป้องกันการกลับไปเสพซ้ำในผู้ที่เป็นโรคจิตจากแอมเฟตามีน. วารสารการพยาบาลจิตเวชและสุขภาพจิต 2565; 36(3): 46-70.

หวาน ศรีเรือนทอง, ธรณินทร์ กองสุข, สุพัตรา สุขาวห, ทรงพล โลดทนงค์, จินตนา ลี้จงเพิ่มพูน. การพัฒนาแบบประเมินระดับความรุนแรงของพฤติกรรมก่อความรุนแรงในผู้ป่วยจิตเวชที่มีอาการรุนแรง. วารสารสมาคมจิตแพทย์แห่งประเทศไทย 2559; 61(3): 253-66.

Bandura A. Social foundation of thought and action: A social of cognitive theory. Englewood Cliffs NJ: Prentice-Hale; 1986.

Andrews DA, Bonta J. The psychology of criminal conduct. (5th ed.). Anderson; 2010.

Moffitt TE, Arseneault L, Belsky D, Dickson N, Hancox RJ, Harrington H, et al. A gradient of childhood self-control predicts health, wealth, and public safety. P NATL A SCI 2011; 108(7): 2693–8.

Tangney JP, Baumeister RF, Boone AL. High self-control predicts good adjustment, less pathology, better grades, and interpersonal success. J Personal 2004; 72(2): 271–324.

วิสุดา มูลมี. ผลของโปรแกรมการฝึกควบคุมพฤติกรรมตนเองและการติดตามทางโทรศัพท์ต่อการเสพแอมเฟตามีนของผู้ติดแอมเฟตามีน [วิทยานิพนธ์มหาบัณฑิต]. กรุงเทพฯ: บัณฑิตวิทยาลัย จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย; 2561.

Malouf ET, Schaefer KE, Witt EA, Moore KE, Stuewig J, Tangney JP. The Brief Self Control Scale predicts jail inmates’ recidivism, substance dependence, and post-release adjustment. Pers Soc Psychol Bull 2014; 40(3): 334-47.

Verdejo-García A, Bechara A, Recknor EC, Pérez-García M. Negative emotion-driven impulsivity predicts substance dependence problems. Drug Alcohol Depend 2007; 91(2): 213-9.

Adams ZW, Kaiser AJ, Lynam DR, Charnigo RJ, Milich R. Drinking motives as mediators of the impulsivity-substance use relation: Pathways for negative urgency, lack of premeditation, and sensation seeking. Addict Behav 2012; 37(7): 848–55.

Gilbert F, Daffern M. The association between early maladaptive schema and personality disorder traits in an offender population. Psychol Crime Law 2013; 19(10): 933-46.

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

2025-12-25

รูปแบบการอ้างอิง

1.
ศิริวิภาอนันต์ พ, แทนศิริ พ, ประทักษ์กุลวงศา ส. ผลของโปรแกรมการกำกับควบคุมตนเองต่อพฤติกรรมรุนแรงในผู้ป่วยโรคจิตที่ใช้สารเสพติด. วารสารสถาบันจิตเวชศาสตร์สมเด็จเจ้าพระยา [อินเทอร์เน็ต]. 25 ธันวาคม 2025 [อ้างถึง 25 ธันวาคม 2025];19(2):71-86. available at: https://he01.tci-thaijo.org/index.php/journalsomdetchaopraya/article/view/278103

ฉบับ

ประเภทบทความ

นิพนธ์ต้นฉบับ