ความชุกและปัจจัยที่เกี่ยวข้องกับพุทธิปัญญาบกพร่องในผู้ป่วยจิตเภทสูงอายุที่รับบริการแผนกผู้ป่วยนอกสถาบันจิตเวชศาสตร์สมเด็จเจ้าพระยา
คำสำคัญ:
พุทธิปัญญาบกพร่อง, ผู้ป่วยจิตเภท, ผู้สูงอายุบทคัดย่อ
วัตถุประสงค์ : เพื่อศึกษาความชุกและปัจจัยที่เกี่ยวข้องกับพุทธิปัญญาบกพร่องในผู้ป่วยจิตเภทสูงอายุที่รับบริการแผนกผู้ป่วยนอกสถาบันจิตเวชศาสตร์สมเด็จเจ้าพระยา
วัสดุและวิธีการ : การศึกษาครั้งนี้เป็นการศึกษาเชิงพรรณนา ณ ช่วงเวลาใดเวลาหนึ่ง กลุ่มตัวอย่าง คือ ผู้ป่วยจิตเภท ที่มีอายุตั้งแต่ 60 ปีขึ้นไป จำนวน 127 คน เครื่องมือที่ใช้ คือ 1) แบบสอบถามข้อมูลทั่วไป 2) แบบประเมินภาวะ พุทธิปัญญา Montreal Cognitive Assessment (MoCA) ฉบับ (น้อยกว่า 25 คะแนน) 3) แบบสอบถามประเมินคุณภาพการนอนหลับพิทส์เบิร์ก (มากกว่า 5 คะแนน) สถิติที่ใช้ในการวิจัย คือ จำนวน ร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน สถิติไค-สแควร์ และสถิติการวิเคราะห์ถดถอยโลจิสติก
ผล : พบว่ากลุ่มตัวอย่างทั้งหมด 127 คน ส่วนใหญ่เป็นเพศหญิง ร้อยละ 50.4 ค่ากลางของอายุ คือ 64 ปี สถานภาพโสด ร้อยละ 44.9 จบการศึกษาระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย ร้อยละ 29.9 มีคุณภาพการนอนที่ไม่ดี ร้อยละ 76.4 พบความชุกของพุทธิปัญญาบกพร่อง ร้อยละ 78.0 ปัจจัยที่เกี่ยวข้องกับพุทธิปัญญาบกพร่อง คือ การไม่ออกกำลังกาย คุณภาพการนอนหลับที่ไม่ดี
สรุป : ความชุกของภาวะพุทธิปัญญาบกพร่องในผู้ป่วยจิตเภทสูงอายุพบได้สูง โดยเฉพาะกลุ่มที่มีความเสี่ยงคือ ผู้สูงอายุที่ไม่ได้ออกกำลังกายและมีคุณภาพการนอนหลับที่ไม่ดี ดังนั้นจึงควรตะหนักและพัฒนาแนวทางการดูแลผู้ป่วยจิตเภทสูงอายุที่ช่วยส่งเสริมภาวะพุทธิปัญญา
References
Sadock JB, Sadock AV. Kaplan and Sadock’S Comprehensive textbook of psychiatry VII. Philadelphia: Lippincott William and Wilkin.; 2000.
มาโนช หล่อตระกูล, ปราโมทย์ สุคนิชย์. จิตเวชศาสตร์ รามาธิบดี. กรุงเทพฯ: บียอนด์เอ็นเทอร์ไพรซ์; 2558.
นันทวัช สิทธิรักษ์, กมลเนตร วรรณเสวก, กมลพร วรรณฤทธิ์, ปเนต ผู้กฤตยาคามิ, สุพร อภินันทเวช, พนม เกตุมาน. จิตเวช ศิริราช DSM-5. กรุงเทพมหานคร: ประยูรสาส์นไทย; 2558.
Bozikas VP, Kosmidis MH, Kiosseoglou G, Karavatos A. Neuropsychological profile of cognitively impaired patients with schizophrenia. Compr. 2006;47(2):136-43.
O’Carroll R. Cognitive Impairment in Schizophrenia. Advances in Psychiatric Research. 2000;6:161-8.
Murante T, Cohen CI. Cognitive Functioning in Older Adults With Schizophrenia. Focus (American Psychiatric Publishing). 2017;15(1):26-34.
Peng XJ, Hei GR, Li RR, Yang Y, Liu CC, Xiao JM, et al. The Association Between Metabolic Disturbance and Cognitive Impairments in Early-Stage Schizophrenia. Frontiers in human neuroscience. 2020;14:599720.
Keefe RS, Eesley CE, Poe MP. Defining a cognitive function decrement in schizophrenia. Biological psychiatry. 2005;57(6):688-91.
Arunpongpaisal S, Sangsirilak A. Using MoCA-Thai to evaluate cognitive impairment in patients with schizophrenia. J Med Assoc Thai. 2013;96(7):860-5.
Chan RCK CE. Assessment of executive function for schizophrenia in Hong Kong. Hong Kong J Psychiatry. 2005;15:23-8.
Taylor MA. The Fundamentals Of Clinical Neuropsychiatry: Oxford University Press; 1999 [Online]. Available from: https://api.pageplace.de/preview/DT0400.9780198029939_A23605188/preview9780198029939_A23605188 .pdf [2023 Oct 31].
Velligan DI, DiCocco M, Bow-Thomas CC, Cadle C, Glahn DC, Miller AL, et al. A brief cognitive assessment for use with schizophrenia patients in community clinics. Schizophrenia research. 2004;71(2-3):273-83.
Liu G, Zhang X, Huo X, Li W. Prevalence, Influencing Factors, and Clinical Characteristics of Cognitive Impairment in Elderly Patients with Schizophrenia. Frontiers in psychiatry. 2022; 13:910814.
อรษา ฉวาง, ธันยพร สุขประเสริฐ, มาลี หนานเจียง. ประสิทธิผลของโปรแกรมส่งเสริมความจำในผู้ป่วยจิตเภทสูงอายุที่มีความพร่องพุทธิปัญญา. สถาบันจิตเวชศาสตร์สมเด็จเจ้าพระยา. 2563;28(2):111-20.
Irani F, Kalkstein S, Moberg EA, Moberg PJ. Neuropsychological performance in older patients with schizophrenia: a meta-analysis of cross-sectional and longitudinal studies. Schizophr Bull. 2011;37(6):1318-26.
Harvey PD. Cognitive impairment in elderly patients with schizophrenia: age related changes. International Journal of Geriatric Psychiatry. 2001;16(S1): S78-S85.
Willey JZ, Gardener H, Caunca MR, Moon YP, Dong C, Cheung YK, et al. Leisure-time physical activity associates with cognitive decline: The Northern Manhattan Study. Neurology. 2016;86(20):1897-903.
Iso-Markku P, Aaltonen S, Kujala UM, Halme HL, Phipps D, Knittle K, et al. Physical Activity and Cognitive Decline Among Older Adults: A Systematic Review and Meta-Analysis. JAMA network open. 2024;7(2):e2354285.
Hagi K, Nosaka T, Dickinson D, Lindenmayer JP, Lee J, Friedman J, et al. Association Between Cardiovascular Risk Factors and Cognitive Impairment in People With Schizophrenia: A Systematic Review and Meta-analysis. JAMA Psychiatry. 2021;78(5):510-8.
McDermid Vaz SA, Heinrichs RW. Schizophrenia and memory impairment: evidence for a neurocognitive subtype. Psychiatry Research. 2002;113(1):93-105.
Tangwongchai S, Charernboon T, Phanasathit M, L A, Hemrungrojn S, K P, et al. The validity of thai version of the montreal cognitive assessment (MoCA-T). Dement Neuropsychol. 2009;3:172.
Buysse DJ, Reynolds CF, Monk TH, Berman SR, Kupfer DJ. The Pittsburgh sleep quality index: A new instrument for psychiatric practice and research. Psychiatry Research. 1989;28(2):193-213.
ตะวันชัย จิระประมุขพิทักษ์, วรัญ ตันชัยสวัสดิ์. ปัญหาคุณภาพการนอนหลับของพยาบาลประจำการโรงพยาบาลสงขลานครินทร์. วารสารสมาคมจิตแพทย์แห่งประเทศไทย. 2540;42(3):123-32.
Yan S, Fu W, Wang C, Mao J, Liu B, Zou L, et al. Association between sedentary behavior and the risk of dementia: a systematic review and meta-analysis. Translational Psychiatry. 2020;10(1):112.
Lista I, Sorrentino G. Biological mechanisms of physical activity in preventing cognitive decline. Cellular and molecular neurobiology. 2010;30(4):493-503.
Norman JE, Rutkowsky J, Bodine S, Rutledge JC. The Potential Mechanisms of Exercise-induced Cognitive Protection: A Literature Review. Curr Pharm Des. 2018;24(17):1827-31.
Mandolesi L, Polverino A, Montuori S, Foti F, Ferraioli G, Sorrentino P, et al. Effects of Physical Exercise on Cognitive Functioning and Wellbeing: Biological and Psychological Benefits. Front Psychol. 2018;9:509.
Laskemoen J, Büchmann C, Barrett E, Collier-Høegh M, Haatveit B, Vedal T, et al. Do sleep disturbances contribute to cognitive impairments in schizophrenia spectrum and bipolar disorders? European Archives of Psychiatry and Clinical Neuroscience; 2019.
Potvin O, Lorrain D, Forget H, Dubé M, Grenier S, Préville M, et al. Sleep Quality and 1-Year Incident Cognitive Impairment in Community-Dwelling Older Adults. Sleep. 2012;35(4):491-9.
Siddarth P, Thana-Udom K, Ojha R, Merrill D, Dzierzewski JM, Miller K, et al. Sleep quality, neurocognitive performance, and memory self-appraisal in middle-aged and older adults with memory complaints. International psychogeriatrics. 2021;33(7): 703-13.
Killgore WDS. Effects of sleep deprivation on cognition. In: Kerkhof GA, Dongen HPAv, editors. Progress in Brain Research.Elsevier .2010 ;815:105-29.
Ju Y-ES, Ooms SJ, Sutphen C, Macauley SL, Zangrilli MA, Jerome G, et al. Slow wave sleep disruption increases cerebrospinal fluid amyloid-β levels. Brain. 2017;140(8):2104-11.
วัฒนชัย โชตินัยวัตรกุล, ชวนนท์ พิมลศรี. การนอนหลับในผู้สูงอายุ. บียอนด์ เอ็นเทอร์ไพรซ์ สมาคมโรคจากการหลับแห่งประเทศไทย กรมอนามัย กระทรวงสาธารณสุข; 2563.
Downloads
เผยแพร่แล้ว
How to Cite
ฉบับ
บท
License
Copyright (c) 2024 วารสารสถาบันจิตเวชศาสตร์สมเด็จเจ้าพระยา
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
บทความที่ได้รับการตีพิมพ์เป็นลิขสิทธิ์ของวารสารสถาบันจิตเวชศาสตร์สมเด็จเจ้าพระยา
