การพัฒนาเครื่องมือคัดกรองอัจฉริยะ (Smart Guard Box) สำหรับประเมินการติดบุหรี่ในวัยรุ่น: การศึกษานำร่องเชิงนวัตกรรมตามแนวคิด PBRI Model
คำสำคัญ:
ความพึงพอใจ, นวัตกรรมการคัดกรอง, Smart Guard Boxบทคัดย่อ
การวิจัยและพัฒนานวัตกรรมในระยะการศึกษานำร่องนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อพัฒนาและประเมินประสิทธิภาพเครื่องมือของ Smart Guard Box ซึ่งเป็นนวัตกรรมสำหรับคัดกรองการติดบุหรี่และบุหรี่ไฟฟ้าในกลุ่มเยาวชน โดยใช้แนวคิด สบช.โมเดล (PBRI Model) และกระบวนการคิดเชิงออกแบบ (Design Thinking) เป็นกรอบในการพัฒนา กลุ่มตัวอย่างคือ นักศึกษาวิทยาลัยเทคนิคสระบุรี จำนวน 32 คน คัดเลือกแบบเฉพาะเจาะจง เครื่องมือวิจัยประกอบด้วยแบบทดสอบ Fagerström Test for Nicotine Dependence (FTND) และแบบประเมินความพึงพอใจต่อการใช้งาน Smart Guard Box วิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติเชิงพรรณนา สัมประสิทธิ์สหสัมพันธ์เพียร์สัน และการทดสอบค่าทีแบบจับคู่
ผลการวิจัยพบว่า Smart Guard Box มีความสอดคล้องกับ FTND อย่างมีนัยสำคัญ (r=0.97, p<0.001) และคะแนนเฉลี่ยการคัดกรองจากทั้งสองเครื่องมือไม่แตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (t=1.000, p=0.33) นอกจากนี้ ผู้ใช้ยังมีความพึงพอใจต่อการใช้งาน Smart Guard Box ในระดับดี (Mean=3.61, SD=0.80) โดยเฉพาะด้านความแม่นยำและความน่าเชื่อถือของผลลัพธ์ (Mean=3.67, SD=0.76) สรุปได้ว่า Smart Guard Box เป็นนวัตกรรมที่มีศักยภาพในการคัดกรองการติดบุหรี่ในเยาวชนได้ใกล้เคียงกับเครื่องมือมาตรฐาน และมีข้อได้เปรียบด้านการนำเสนอผลลัพธ์ผ่านระบบไฟ LED และคำแนะนำที่เข้าใจง่าย ซึ่งเหมาะกับการส่งเสริมการตระหนักรู้และป้องกันพฤติกรรมเสี่ยงในกลุ่มวัยรุ่น ทั้งยังสามารถพัฒนาเป็นต้นแบบเพื่อประยุกต์ใช้ในเชิงป้องกันปัญหาสุขภาพได้ในอนาคต
เอกสารอ้างอิง
Achara, M., & Kanya, T. (2023). The Effects of Health Promotion by Applying the Principles of PBRI’s Model in Nursing Students. Journal of Health and Nursing Education, 29(3), 19–34. https://he02.tci-thaijo.org/index.php/Jolbcnm/article/view/261743 (in Thai)
American Psychiatric Association. (2013). Diagnostic and statistical manual of mental disorders (5th ed.). https://doi.org/10.1176/appi.books.9780890425596
Bureau of Communication and Organizational Development, Tobacco Product Control Committee, Department of Disease Control. (2023). Annual report 2023, Office of the Tobacco Product Control Committee. https://ddc.moph.go.th/uploads/publish/1528320240129105408.pdf
Dencharoensopon, A. (2017). Facters affecting information technology acceptance for work at Office of the Permanent Secretary for Ministry of Science and Technology [Master’s thesis, Burapha University]. Burapha University Repository.
Ilham, D. N., Candra, R. A., Talib, M. S., Nardo, M. di., & Azima, K. (2021). Development of a smart room to detect smoke for health protection. Journal of Health Technology, 12(3), 123– 134.
Jackson, L., & Harrison, J. (2023). Effectiveness of mobile health applications in smoking cessation among adolescents: A systematic review. International Journal of Digital Health, 45(2), 234–247.
Jeeraphat, R. (2022). A prevention model of new types of e-cigarette use among vocational students in Upper Northern Thailand [Doctoral dissertation, Naresuan University]. https://nuir.lib.nu.ac.th/dspace/bitstream/123456789/5857/3/JeeraphatRattanachompoo.pdf (in Thai)
Kasemsap, W. (2023). The situation of tobacco consumption in Thailand, 2022. Tobacco Control Research and Knowledge Management Center (TRC), Mahidol University. (in Thai)
Kelder, S. H., Mantey, D. S., Van Dusen, D., Vaughn, T., Bianco, M., & Springer, A. E. (2020). Dissemination of CATCH My Breath, a middle school E-Cigarette prevention program. Addictive Behaviors, 1–14. https://doi.org/10.1016/j.addbeh.2020.106698
Kijwan, N. (2018). Design thinking: A new perspective for Thailand’s health system. The Thailand Nursing and Midwifery Council Journal, 33(1), 5–14. https://he02.tci-thaijo.org/index.php/TJONC/article/view/103515 (in Thai)
Maneelert, C. (2021). Development of an Application for Screening Diabetes and Hypertension Risk Groups. Community and Social Development Journal, 22(3), 109–125. https://so05.tci-thaijo.org/index.php/cmruresearch/article/view/249153 (in Thai)
Müller, L., & Shapiro, L. (2023). A digital intervention for adolescent smoking prevention: Exploring the impact of real-time feedback on behavioral change. Journal of Adolescent Health, 73(5), 543–551.
Pienkowski, M., Chaiton, M., Dubray, J., & Schwartz, R. (2022). E-cigarette dependence in youth. Nicotine & Tobacco Research, 24(7), 1089–1094. https://doi.org/10.1093/ntr/ntab268
Piper, M. E., Baker, T. B., Benowitz, N. L., Smith, S. S., & Jorenby, D. E. (2020). E-cigarette dependence measures in dual users: Reliability and relations with dependence criteria and e-cigarette cessation. Nicotine & Tobacco Research, 22(5), 756–763. https://doi.org/10.1093/ntr/ntz040
Saengchan, P., & Thananitthisak, C. (2018). The Application Development for Smoking Cessation Services by Community Pharmacists. Srinagarind Medical Journal, 33(2), 169–174. https://li01.tci-thaijo.org/index.php/SRIMEDJ/article/view/115776 (in Thai)
Smokefree Teen. (2023). Vaping addiction and nicotine withdrawal. Smokefree Teen. https://teen.smokefree.gov/quit-vaping/vaping-addiction-nicotine-withdrawal
Turner, K., Charoensuk, S., Poltana, P., Nithirat, P., & Haohan, C. (2022). Policy proposal research framework for health promotion using the PBRI model integrated with higher education missions towards healthy communities, Faculty of Nursing, Praboromarajchanok Institute. Journal of Public Health and Health Science, 5(3), 204–207. https://he02.tcithaijo.org/index.php/tjph/article/view/260510 (in Thai)
Wang, Y., & Liu, Z. (2021). Impact of digital learning programs on students’ attitudes and self-efficacy in health education: A systematic review. Journal of Educational Technology & Society, 24(3), 55–66.
World Health Organization. (2023). WHO report on the global tobacco epidemic, 2023: Protect people from tobacco smoke. https://www.who.int/publications/i/item/9789240077164
Wongyai, N., & Punja-Klinkaesorn, A. (2024). Effects of the Modifying Smoking Behavior Program and Foot Reflexology on Smoking Cessation Behavior among Undergraduate Students at Roi Et Rajabhat University. Mahasarakham Hospital Journal, 21(2), 51–64. https://he02.tci-thaijo.org/index.php/MKHJ/article/view/269621 (in Thai)
Zailani, H., & Ahmad Badayai, A. R. (2020). The usage of e-cigarette in curbing tobacco addiction: A baseline study. Jurnal Psikologi Malaysia, 34(3), 94–101. https://spaj.ukm.my/ppppm/jpm/article/view/611
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
ฉบับ
ประเภทบทความ
สัญญาอนุญาต
ลิขสิทธิ์ (c) 2025 วิทยาลัยพยาบาลบรมราชชนนี นครลำปาง
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
บทความ ข้อมูล เนื้อหา รูปภาพ ฯลฯ ที่ได้รับการตีพิมพ์ในวารสารวารสารวิชาการสุขภาพภาคเหนือ ถือเป็นลิขสิทธิ์ของวารสารวารสารวิชาการสุขภาพภาคเหนือ หากบุคคลหรือหน่วยงานใดต้องการนำทั้งหมดหรือส่วนหนึ่งส่วนใดไปเผยแพร่ต่อหรือเพื่อกระทำการใดๆ จะต้องได้รับอนุญาตเป็นลายลักอักษรจากวารสารวารสารวิชาการสุขภาพภาคเหนือก่อนเท่านั้น
เนื้อหาและข้อมูลในบทความที่ลงตีพิมพ์ในวารสารวิชาการสุขภาพภาคเหนือถือเป็นข้อคิดเห็นและความรับผิดชอบของผู้เขียนบทความโดยตรงซึ่งกองบรรณาธิการวารสาร ไม่จำเป็นต้องเห็นด้วย หรือร่วมรับผิดชอบใดๆ
อนึ่ง ข้อความและข้อคิดเห็นต่างๆ เป็นของผู้เขียนบทความนั้นๆ ไม่ถือเป็นความเห็นของวารสารฯ และวารสารฯ ไม่จำเป็นต้องเห็นด้วยกับข้อความและข้อคิดเห็นใดๆ ของผู้เขียน วารสารฯ ขอสงวนสิทธิ์ในการพิจารณาตีพิมพ์ตามความเหมาะสม รวมทั้งการตรวจทานแก้ไขหรือขัดเกลาภาษาให้ถูกต้องตามเกณฑ์ที่กำหนด
