การพัฒนารูปแบบการพยาบาลผู้ป่วยวิกฤตที่มีภาวะหายใจล้มเหลว โดยใช้กรอบแนวคิด Six Building Blocks บนพื้นฐานการดูแลความสัมพันธ์ หอผู้ป่วยหนัก โรงพยาบาลลำปาง

บทคัดย่อ

       การวิจัยและพัฒนานี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) วิเคราะห์สถานการณ์ของผู้ป่วยที่มีภาวะหายใจล้มเหลวที่ใช้เครื่องช่วยหายใจ 2) พัฒนารูปแบบการพยาบาลผู้ป่วยวิกฤตที่มีภาวะหายใจล้มเหลว และ 3) ศึกษาผลลัพธ์ของการใช้รูปแบบการพยาบาลผู้ป่วยวิกฤตที่มีภาวะหายใจล้มเหลว โดยใช้กรอบแนวคิด Six Building Blocks และเน้นการดูแลที่มีความสัมพันธ์เป็นศูนย์กลางในหอผู้ป่วยหนักของโรงพยาบาลลำปาง การดำเนินการวิจัยแบ่งเป็น 4 ขั้นตอน คือ ขั้นตอนที่ 1 วิเคราะห์ข้อมูลเวชระเบียนผู้ป่วยที่ใช้เครื่องช่วยหายใจจำนวน 70 ราย และการระดมความคิดแบบกลุ่มกับพยาบาล 21 คน ขั้นตอนที่ 2 พัฒนารูปแบบการพยาบาลโดยใช้กรอบแนวคิด Six Building Blocks และทฤษฎีความสัมพันธ์ ขั้นตอนที่ 3 นำรูปแบบไปปฏิบัติกับพยาบาลวิชาชีพจำนวน 42 คนที่สุ่มตัวอย่างและผู้ป่วย 140 ราย เก็บข้อมูลแบบ 2 กลุ่มวัดหลังใช้โปรแกรม โดยการวิจัยกึ่งทดลอง 16 สัปดาห์  และขั้นตอนที่ 4 ประเมินประสิทธิผลของรูปแบบที่พัฒนาขึ้น โดยผ่านการประชุมกลุ่ม วิเคราะห์ข้อมูลเชิงปริมาณด้วย สถิติเชิงพรรณนา (Descriptive statistic), paired t-test, independent t-test, Chi square

      ผลการวิจัย 1) สถานการณ์ผู้ป่วยวิกฤตที่มีภาวะหายใจล้มเหลว พบว่า การปฏิบัติการพยาบาลที่มีอยู่สำหรับผู้ป่วยที่ใช้เครื่องช่วยหายใจไม่ได้ปรับปรุงอย่างต่อเนื่อง มีช่องว่างด้านสมรรถนะที่สำคัญ และไม่มีนโยบายที่ชัดเจน 2) รูปแบบที่พัฒนาขึ้นประกอบด้วย 5 องค์ประกอบ 3) การประเมินผล หลังการนำรูปแบบไปใช้ 16 สัปดาห์พบว่า พยาบาลมีสมรรถนะเพิ่มขึ้นและให้ความสำคัญกับการดูแลที่มีความสัมพันธ์เป็นศูนย์กลางร่วมกับผู้ป่วยและทีมมากขึ้นอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (t=5.59, p<.001) ผลลัพธ์ของผู้ป่วยดีขึ้น โดยระยะเวลาหย่าเครื่องช่วยหายใจลดลง (Mean=13.24, SD=2.50, p<.05) และการเกิดปอดอักเสบที่สัมพันธ์กับการใช้เครื่องช่วยหายใจ (5.71%) การใส่ท่อช่วยหายใจซ้ำ (2.86%) และการเกิดปอดแฟบ (4.29%) ลดลงอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p<.05) รูปแบบนี้ช่วยเพิ่มสมรรถนะพยาบาลและลดภาวะแทรกซ้อนทางคลินิกอย่างมีประสิทธิภาพ