ความชุกการติดเชื้อหนอนพยาธิกลุ่มวัยทำงานจังหวัดอุบลราชธานี

บทคัดย่อ

          การวิจัยนี้เป็นการศึกษาเชิงพรรณนาเพื่อศึกษาความชุกของหนอนพยาธิในกลุ่มวัยทำงาน คือ กลุ่มวัยทำงานที่ทำงานนอกและในโรงงานอุตสาหกรรม จังหวัดอุบลราชธานี และศึกษาปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับการติดเชื้อหนอนพยาธิในกลุ่มวัยทำงาน กลุ่มตัวอย่างประกอบด้วยกลุ่มวัยทำงานอายุระหว่าง 20-60 ปี ที่ทำงานทั้งในและนอกโรงงานอุตสาหกรรม จำนวน 425 คน แบ่งเป็นกล่มวัยทำงานนอกโรงงานอุตสาหกรรม จำนวน 272 คน และในโรงงานอุตสาหกรรม จำนวน 153 คน เครื่องมือที่ใช้ในการศึกษาวิจัย คือ แบบสอบถามเกี่ยวกับลักษณะบุคคล ได้แก่ เพศ อายุ อาชีพ ระดับการศึกษา สถานภาพสมรส รายได้เฉลี่ย ที่ตั้งของที่ทำงานหรือโรงงาน ประวัติการตรวจหาพยาธิ ผลการตรวจหนอนพยาธิและประวัติการรักษาโรคหนอนพยาธิ การเก็บสิ่งส่งตรวจและการตรวจหาไข่พยาธิ เก็บข้อมูลโดยการเก็บอุจจาระตรวจหาไข่หนอนพยาธิด้วยวิธี Kato’s thick smear วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติเชิงพรรณนา ได้แก่ ความถี่ ร้อยละ สำหรับปัจจัยส่วนบุคคลและความชุกหนอนพยาธิ และวิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติเชิงอนุมาน Fisher’s Exact Test สำหรับหาความสัมพันธ์กับการติดเชื้อหนอนพยาธิ

            ผลการศึกษา พบว่า ความชุกของการติดเชื้อหนอนพยาธิร้อยละ 2.64 คือ พยาธิใบไม้ตับ (ร้อยละ 1.76) พยาธิตัวตืด (ร้อยละ 0.44) และพยาธิแส้ม้า (ร้อยละ 0.44) ส่วนความชุกของการติดเชื้อหนอนพยาธิของกลุ่มวัยทำงานที่ทำงานในโรงงานอุตสาหกรรม พบว่า ความชุกของการติดเชื้อหนอนพยาธิร้อยละ 2.38 คือ พยาธิตัวตืด (ร้อยละ 1.59) และพยาธิใบไม้ตับ (ร้อยละ 0.79) เห็นได้ว่ากลุ่มวัยทำงานทั้ง 2 กลุ่ม จะพบความชุกของการติดเชื้อพยาธิใบไม้ตับจะสูงถึง ร้อยละ 2.55 ซึ่งสูงกว่าเป้าหมายของยุทธศาสตร์ทศวรรษกำจัดปัญหาพยาธิใบไม้ตับและมะเร็งท่อน้ำดี พ.ศ. 2559 – 2568 กระทรวงสาธารณสุข กำหนดอัตราความชุกของโรคพยาธิใบไม้ตับและมะเร็งท่อน้ำดีในมนุษย์ ไม่เกินร้อยละ 1 ในปี 2568 จากการศึกษาวิจัยพบความสัมพันธ์ระหว่างปัจจัยส่วนบุคคล คือ ระดับการศึกษากับความชุกของการติดเชื้อหนอนพยาธิในกลุ่มวัยทำงานในโรงงานอุตสาหกรรม พบการติดเชื้อหนอนพยาธิในระดับประถมศึกษาเท่านั้น ร้อยละ 2.40 ผลการตรวจวิเคราะห์มีความแตกต่างทางสถิติ (p<.05)