การวิเคราะห์จำแนกปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อการควบคุมความดันโลหิตของผู้ป่วย โรคความดันโลหิตสูงในเขตเมือง

ผู้แต่ง

  • โอภาส ประมูลสิน วิทยาลัยพยาบาลบรมราชชนนี นครลำปาง
  • พชร วิวุฒิ วิทยาลัยพยาบาลบรมราชชนนี นครลำปาง

คำสำคัญ:

การวิเคราะห์จำแนกปัจจัย, การควบคุมความดันโลหิต, เขตเมือง

บทคัดย่อ

          การวิจัยครั้งนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อวิเคราะห์ปัจจัยและสร้างสมการที่สามารถจำแนกการควบคุมความดันโลหิตของผู้ป่วยโรคความดันโลหิตสูงในเขตอำเภอเมือง กลุ่มตัวอย่างที่ใช้ในการวิจัย คือ ผู้ป่วยโรคความดันโลหิตสูงที่ควบคุมระดับความดันโลหิตได้และไม่ได้ในเขตอำเภอเมือง  จำนวน 396 คน เครื่องมือในการวิจัย มี 2 ส่วน คือ 1) ข้อมูลส่วนบุคคล 2) ปัจจัยจำแนกการควบคุมระดับความดันโลหิตของผู้ป่วยโรคความดันโลหิตสูงในเขตอำเภอเมือง เครื่องมือผ่านการตรวจสอบโดยผู้ทรงคุณวุฒิจำนวน 3 ท่าน ข้อมูลส่วนบุคคล วิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติเชิงพรรณนา คือ จำนวน, ร้อยละ และ วิเคราะห์ปัจจัยจำแนก โดยวิธี Wilk’s Lambda เพื่ออธิบายความแตกต่างภายในกลุ่ม และสร้างสมการการจำแนกปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อการควบคุมความดันโลหิตของผู้ป่วยโรคความดันโลหิตสูง

           ผลการวิจัย พบว่า ตัวแปรอิสระที่สามารถจำแนกกลุ่มผู้ป่วยโรคความดันโลหิตสูงที่ควบคุมระดับความดันโลหิตได้และควบคุมระดับความดันโลหิตไม่ได้ มีทั้งหมด 8 ตัวแปร อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (<.05) เรียงลำดับจากมากไปน้อย ได้แก่ การสนับสนุนจากกลุ่มวิชาชีพด้านสุขภาพ การเข้าถึงบริการสุขภาพ อายุ เพศ การศึกษา โภชนาการ การจัดการความเครียด และการสื่อสารระหว่างผู้ป่วยและเจ้าหน้าที่ และสามารถสร้างสมการมาตรฐานของการจำแนกกลุ่ม ดังนี้  Z = -.534 (X1) + .425(X2) + .404(X3) + .289(X4) +.286(X5) -.275(X6) + .247(X7) -.209(X8) ข้อเสนอแนะ การปฏิบัติงานของเจ้าหน้าที่สาธารณสุขควรเน้นเรื่องการสนับสนุนการปฏิบัติตัวในการควบคุมระดับความดันโลหิตของผู้ป่วยร่วมกับทำให้ผู้ป่วยสามารถเข้าถึงบริการได้ง่ายมากขึ้น นอกจากนี้ นำผลการศึกษาที่ได้เป็นข้อมูลในการศึกษา วิจัย ในการพัฒนาแนวทางการดูแลผู้ป่วยโรคความดันโลหิตสูงที่ควบคุมไม่ได้ในเขตอำเภอเมือง

References

Campbell et al.(2022). 2022 World Hypertension League, Resolve to Save Lives and International Society of Hypertension dietary sodium (salt) global call to action. Journal of Human Hypertension, 1-10.

Hanjaroenpipat, P. (2020). Factor Effecting to Blood Pressure Level Controlling among Hypertension Patient at Sirattana Hospital, Sisaket Province. Medical Journal of Srisaket Surin Buriram Hospitals, 35(3), 651-662.

Health Data Center of Ministry of Public Health. (2563). Mortality rate of hypertension per population.

https://lpg.hdc.moph.go.th/hdc/main/index.php

Hongkrajok, H., Pathumarak, N., & Masingboon, K. (2016). Influences of Health Literacy, Perceived Self-efficacy, and Patient-health Care Provider Communication on Self-care Behaviors among Patatients with Hypertension. Royal Thai Navy Medical Journal, 43(2), 39-54.

Hudsadin, L.(2022). Factors Predicting With Self – Care Behaviors in Hypertensive Agings in Out – Patient Department Ranode Hospital. Journal of MCU Nakhondhat, 7(7), 373-386.

Jandeekaewsakul, P., & Watthayu, N. (2018). Factors Predicting Self-Management Behavior among Patients with Uncontrolled Essential Hypertension. Journal of Nursing Science, 36(1), 31-43.

Jantima, P., & Tripiboon, D. (2019). Effects of Low Sodium Dietary Education in Hypertensive Patients with Stage 3 Chronic Kidney Disease in Mae Sai District, Chiang Rai, Thailand. Lampang Med J, 40(1), 25-31.

Jenjob, J., & Chomson, S. (2559). Factors related to Blood pressure control behaviors of Patients with essential Hypertension of Ban Keskasorn Sub-district health promotion Hospital Lankrabue District, Kamphaeng Phet Province, The 12th of Research and innovation with National Development (N.721). Phisanulok: Narasaun University.

Jiopraditkul S. (2020). Self – Care Behaviors and Blood Pressure Controlling Ability of Essential Hypertension Patients, Muang Potawas Primary Care Unit. Journal of Health Research and Innovation, 3(1), 15–30.

Khantamoon, R., & Daenseekaew, S. (2560). Self-Management among people with uncontrolled hypertension. Journal of Nursing and Health care, 35(2), 89-97.

Khantason, A., Thongthawee, B., & Pairojkittrakul, S. (2022). The Effects of a Social Support Program on Adherence to Hypertension Control Behaviors and Clinical Outcomes Among Chronic Kidney Disease Patients Receiving Hemodialysis. Nursing Journal, 49(1), 225-237.

Khatthamat, P., Saneha, C., Puwarawuttipanit, W. (2563). Factors influencing preventive behaviors for coronary heart disease among patients with hypertension. Thai Journal of Cardio-Thoracic Nursing, 31(1), 62-77.

Kitreerawutiwong et .al, (2017). Factors related to blood pressure control among hypertensive patients in Nongphra sub-district health promoting hospital, Wangthong district, Phitsanulok Province. Journal of Boromarajonani College of Nursing, Surin, 7(2), 25-35.

Lerdmongkhonterakool, C., Bunyaphatkun, P., & Chitsomkasem, A. (2021). The Effects of Low Sodium, DASH Dietary Pattern Education and Applying Theory of Planned Behavior on Blood Pressure Reduction in Hypertension Patients. Vajira Nursing Journal, 23(1), 31-45.

Lu, L., Geng, Q., Wang, J. A., Bai, C., Cheng, G., Cui, Y., & Liu, M. (2022). Expert consensus on diagnosis and treatment of adult mental stress induced hypertension in China (2022 revision): Part A. Heart and Mind, 6(2), 45.

Mitra, M., & Wulandari, W. (2019). Factors affecting uncontrolled blood pressure among elderly hypertensive patients in Pekanbaru City, Indonesia. Open access Macedonian journal of medical sciences, 7(7), 1209.

Nam-oy Pakdevong, N., & Binhosen, V. (2014). Factor Predicted Blood Pressure Control in Persons with Hypertension in One Community Hospital. Journal of Nursing and Health Care, 32(1), 23-30.

Neelasri, A. (2016). Factors Affecting Blood Pressure Control in Patients with Hypertension Health Promoting Hospital Tambon Wang Nam Khieo, Kamphaeng Saen District, Nakhon Pathom Province. Region 4-5 Medical Journal, 35(2), 77-88.

Nunyapruk, C., Therawiwat, M., Kaeodumkoeng, K., & Imamee, N. (2019). Factors Related to Blood Pressure Control Behaviors among Hypertensive Patients in Ranod Hospital, Songkhla Province. Journal of Health Education, 42(1), 190-203.

Panthonglang, W., Namphonkrang, P., & Duangsanjan, W. (2019). Factors Influencing the Health Behavior of Uncontrolled Hypertension Patients. Songklanagarind Journal of Nursing, 38(4). 152-165.

Ponchimart, C., & Saengoen, S. (2019). The Factors Related to Self-care Behaviors of Hypertension Patients in The Elderly Club in Bang Nok Khwaek Sub-district, Bang Khonthi, Samut Songkhram. Interdisciplinary Management Journal, Faculty of Management Science, Buriram Rajabhat University, 3(1), 65-70.

Reamrimmadun, Y. (2020). Factors related to drug compliance behaviors of hypertension patients in the community, Ban Pho District, Chachoengsao Province. Nursing Public health and Education Journal, 19(1), 132-144.

Santiwong, C. (2022). DASH Diet for the Control and Reduction of Hypertension. Regional Health Promotion Center 9 Journal , 16(1), 101-111.

Senatham, T, et.al. (2563). Factors associated with health behaviors among hypertensive m. patients at Phrae hospital, Phrae province. Public Health Policy and Laws Journal, 6(aditional), 1-14.

Sittisart, V., Meethip, N., & InJeen, J. (2019). The Effectiveness of a Health Promoting Behavior Program for Elderly with High Blood Pressure at Banklong Sub District Health Promoting Hospital, Phitsanulok. Nursing Journal of The Ministry of Public Health, 29(1), 153-165.

Srilatham, T. (2021). Causal Factors Affecting the Hypertension Prevention Behaviors of Risk People in the Health Region 4 Ministry of Pulbic Health. Journal of Social Science and Buddhistic Anthropology, 6(12), 425-438.

Srivanichakorn, S. (2017). Morbidity and mortality situation of non-communicable diseases (diabetes type 2 and cardiovascular diseases) in Thailand during 2010-2014. Disease Control Journal, 43(3), 379-390.

Strategy and Planning Division of Ministry of Public Health. (2019). Public Health Statistics A.D.(http://bps.moph.go.th/new_bps/node/232

Sukolpuk, M. Thanirat, S. Radabutr, M. Dechpoonyachit, P., & Muntraporn, A. (2018). Health Promotion Strategies to Prevent and Control high blood pressure. Journal of The Royal Thai Army Nurses, 19(3), 54-61.

Taengsakha, K, Maneesriwongul, W., & Putawatana, P. (2018). Factors Related to Adherence to Treatment in Essential Hypertensive Patients with Early Renal Insufficiency. Rama Nurse J, 25(1), 87-101.

Tudsri, P., & Nakkling, Y.(2561). Health promotion behaviors of persons with hypertension: comparison between controlled and uncontrolled blood pressure, Thai Journal of Cardio-Thoracic Nursing, 25(2), 157-169.

Thongma, P. (2020). Health Literacy and Health Outcomes in Hypertensive Patients. Thai Red Cross Nursing Journal, 13(1), 50-62.

Downloads

เผยแพร่แล้ว

2022-12-07

ฉบับ

บท

บทความวิจัย