ความรอบรู้ด้านสุขภาพในผู้สูงอายุโรคไตเรื้อรังและผู้ดูแล
คำสำคัญ:
ความรอบรู้ด้านสุขภาพ, ผู้สูงอายุ, ผู้ดูแลโรคไตเรื้อรังบทคัดย่อ
โรคไตเรื้อรัง เป็นหนึ่งในโรคไม่ติดต่อเรื้อรังสำคัญที่มีสัดส่วนการเจ็บป่วยในผู้สูงอายุเพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่อง โดยพบว่าผู้สูงอายุโรคไตเรื้อรังและผู้ดูแลส่วนใหญ่มีความรอบรู้ด้านสุขภาพอยู่ในระดับต่ำ ซึ่งมีความสัมพันธ์ต่อการจัดการพฤติกรรมสุขภาพที่ไม่เหมาะสมและผลลัพธ์ที่ไม่ดี บทความวิชาการนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อให้ทราบถึงความสำคัญของความรอบรู้ด้านสุขภาพและการปฏิบัติทางคลินิกในผู้สูงอายุโรคไตเรื้อรังและผู้ดูแล โดยกล่าวถึง โรคไตเรื้อรัง ความรอบรู้ด้านสุขภาพ ความสำคัญของความรอบรู้ด้านสุขภาพในผู้สูงอายุโรคไตเรื้อรังและผู้ดูแล ในการจัดการตนเองในผู้สูงอายุโรคไตเรื้อรังและผู้ดูแล การนำไปใช้ประโยชน์ในการปฏิบัติทางคลินิก รวมทั้งการอภิปรายผลจากการศึกษาครั้งก่อน เพื่อให้เห็นความสำคัญของความรอบรู้ด้านสุขภาพในการนำไปสู่ผลลัพธ์ทางด้านสุขภาพที่ดีขึ้น
References
Abed, M.A., Khalifeh, A.H., Khalil, A.A., Darawad, M.W. & Moser, D.K. (2020). Functional health literacy and caregivers for patients with end stage renal disease. Res Nurs Health, 529-537. doi: 10.1002/nur.22060
Boonstra, M.D., Reijneveld, S.A., Foitzik, E.M., Westerhuis, R., Navis & Winter, A.F. (2020). How to tackle health literacy problems in chronic kidney disease patients? A systematic review to identify promising intervention targets and strategies. Nephrol Dial Transplant, 1207–1221. doi: 10.1093/ndt/gfaa273
Bowe, B., Xie, Y., Li, T., Yan, Y., Xian, H., Al-Aly, Z. (2019). Estimates of the 2016 global burden of kidney disease attributable to ambient fine particulate matter air pollution. BMJ Journals, 9(5):e022450. doi: 10.1136/bmjopen-2018-022450.
Centers for Disease Control and Prevention: [CDC]. (2021). Chronic Kidney Disease in the United States, 2021. Retrieved 8 May 2022,from https://www.cdc.gov/kidneydisease/publications-resources/ckd-national-facts.html
Department of Disease Control, Ministry of Public Health. (2021). Handbook The process of building health knowledge in preventing and controlling diseases and health hazards. Retrieved 9 May 2022, from https://ddc.moph.go.th/uploads/publish/1188920211018040126.pdf
Division of Health Education. (2018). Department of Health Service Support Ministry of Health. (n.d.). Strengthening and evaluating health literacy and health behaviors, 2018 revised edition. Retrieved 24 April 2022, from http://www.hed.go.th/linked/file/575.
Duangthipsirikul, S. (2014). Aging society and the challenges of health management.Assessment project Health Technology and Policy, 2(17), 1-4.
Health Systems Research Institute. (2019). Developing policy proposals to promote health literacy to slow kidney deterioration in diabetic and hypertension patients in the 4th public health region. Retrieved 26 May 2022, from https://kb.hsri.or.th/dspace/handle/11228/5558?locale-attribute=th
Jain, D. and Green, J. A. (2016). Health literacy in kidney disease: Review of the literature and implications for clinical practice. World Journal of Nephrology, 5(2), 147-151.doi: 10.5527/wjn.v5.i2.147
Kidney Association of Thailand. (2018). Recommendations for holistic and supportive chronic kidney disease care. Bangkok: Text and Journal Publication. Retrieved 9 May 2022, from https://www.nephrothai.org
Kidney Association of Thailand. (2022). Summary of Update in Thai Clinical Practice Recommendations for CKD 2022. Retrieved 9 May 2022, from https://cimjournal.com/confer-update/update-ckd-2022/
Kaeodumkoeng, K. (2019). Health literacy: functional, interactive, critical. Bangkok: Amarin Printing and Publishing.
Ishikawa, H., Kiuchi, T., & Yano, E. (2008). Measuring functional, communicative and critical health literacy among diabetic patients. Diabetes Care, 31(5), 874-879.
Jirubapa, (M). (2014). The Slowly Progressive Chronic Kidney Disease from Adult to Elder Persons. The Journal of Boromarajonani College of Nursing, Nakhonratchasima, 20(2). 5-16.
Maepaiboolsuk, R. & Konkanghana, P. (2020). Quality of life chronic kidney disease patients, geneal hospital in 4 th region, Ministry of public health. Interdisciplinary Sripatum Chonburi Journal, 6(3), 54-67
Mahanupab, P., Chintanawat, R., & Juntasopeepun, P. (2022). Health Literacy and Self-Management in Older Persons Receiving Hemodialysis. Journal of Thailand Nursing and Midwifery Council, 37(1). 108-124.
Ministry of Public Health. (2016). Handbook on the practical manual for reducing chronic kidney disease (CKD) in diabetic and hypertension patients. Retrieved 10 May 2022, from http://www.thaincd.com/document/file/ download/powerpoint/%E0%A1%20910%20nov%2015.pdf
Ministry of Public Health. (2017). Handbook on the development of primary health care units to be a well-rounded health organization. Retrieved 10 May 2022, from https://borc.anamai.moph.go.th/th/manual/download id=83864&mid=31662&mkey=m_document&lang=th&did=27243
Ministry of Public Health. (2018). Handbook on the village behavior change reduce cancer, high blood pressure cardiovascular disease, path to... health literacy of Thai people. Retrieved 25 May 2022, from http://www.hed.go.th/linkHed/index/315
Ministry of public health. (2021). Summary of diseased reports. Retrieved 3 December 2022, from http://dmsic.moph.go.th/index/index
Mongkholmafai, J., Arethwetch, W., & Kankarn, W. (2020). The effectiveness of the health literacy promotion model of Village Public Health Volunteer in Prevention of
Chronic Kidney Disease in the lower northeastern region. Journal of Nursing and Health Care, 38(3). 70-79.
Nutbeam, D. (2000). Health literacy as a public health goal: a challenge for contemporary health education and communication strategies into the 21st century. Health Promotion International, 15(3), 259-267. doi: 10.1093/heapro/15.3.259
Nutbeam, D. (2008). The evolving concept of health literacy. Social Science & Medicine, 67(2008), 2072–2078.
Nutbeam, D. (2015). Defining, measuring and improving health literacy. Health Evaluation and Promotion, 42(4), 450-456. doi:10.7143/jhep.42_450
Ounsrimuang, Siriwatanamethanon & Buate. (2013). Knowledge self-management program self-management and health indicators of patients with chronic kidney disease stage 3. Retrieved 10 May 2022, from https://he01.tci-thaijo.org/index.php/jnat-ned/article/ view/15405/14098
Panyathanachaikhul, K., Moolsart, S. & Chailimpamontree, W. (2020). The Effectiveness of a Health Literacy Development Program in hypertension patients Risk to Chronic Kidney Disease. Journal of Nursing, Ministry of Public Health 2020, 21(1), 41-54.
Parker, R.M., Baker, D.W., Williams, M.V. & Nurss, J.R. (1995). The test of functional health literacy in adults. Journal of General Internal Medicine, 10, 537-541. doi:10.1007/BF02640361
World Health Organization. (1998). Division of Health Promotion, Education and Communications Health Education and Health Promotion Unit. Health promotion glossary. Retrieved 4 May 2022, from https://apps.who.int/iris/bitstream/handle/10665/64546/WHO_HPR_HEP_98.1.pdf?sequence=1&isAllowed=y
Sangkhapong, A., Tulsiri, C., & Lawang, W. (2019). Factors influencing the health literacy of caregivers. Patients with chronic diseases. Journal of Nursing and Health Care, 37(2), 55-61.
Sangsee, P., Tanatwanit, Y., Kunsongkeit, W. & Moungkum, S. (2020). Factors Related to Self-determination to Select Dialysis Modalities in Patients with End-stage Renal Diseases. The Journal of Faculty of Nursing Burapha University, 28(3). 55-65.
Sarin, S., Moolsart, S. & Chailimpamontree, W. (2019). The Effectiveness of a Health Literacy Development Program in Patients with Type 2 Diabetes Risk to Chronic Kidney Disease. Journal of Nursing, Ministry of Public Health 2019, 21(1), 86-101.
Shah, J.M., Ramsbotham, J., Seib, C., Muir, R. & Bonner, A. (2021). A scoping review of the role of health literacy in chronic kidney diease self-management. Journal renal care, 47(4), 221-233. doi: 10.1111/jorc.12364
Taylor, D.M., Fraser, S., Dudley, C., Oniscu, G.C., Tomson, C., Ravanan, R. & Roderick, P. (2018). Health literacy and patient outcomes in chronic kidney disease: a systematic review. Nephrology Dialysis Transplantation, 1545-1558. doi:10.1093/ndt/gfx293
Wungrath, J. & Mongkol, P. (2020). Effectiveness of a health literacy enhancement program for caregivers of dependent older persons in a community of the Northern Part,Thailand. Journal of Public Health and Development, 18(2), 24-36.
Yu, S. P., Tsai, C. Y., Chiu, Y. W., Hsiao, P. N., Lin, Y. M., Chen, H. T., Wang, L. S., Kung, F. L., Ming-Hsiao, S., Hwang, J. S., & Kuo, C. M. (2021). The Relationship between Subtypes of Health Literacy and Self-Care Behavior in Chronic Kidney Disease.
Journal of personalized medicine, 11(6):447. doi: 10.3390/jpm11060447.
Downloads
เผยแพร่แล้ว
ฉบับ
บท
License
Copyright (c) 2022 วารสารวิชาการสุขภาพภาคเหนือ
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
บทความ ข้อมูล เนื้อหา รูปภาพ ฯลฯ ที่ได้รับการตีพิมพ์ในวารสารวารสารวิชาการสุขภาพภาคเหนือ ถือเป็นลิขสิทธิ์ของวารสารวารสารวิชาการสุขภาพภาคเหนือ หากบุคคลหรือหน่วยงานใดต้องการนำทั้งหมดหรือส่วนหนึ่งส่วนใดไปเผยแพร่ต่อหรือเพื่อกระทำการใดๆ จะต้องได้รับอนุญาตเป็นลายลักอักษรจากวารสารวารสารวิชาการสุขภาพภาคเหนือก่อนเท่านั้น
เนื้อหาและข้อมูลในบทความที่ลงตีพิมพ์ในวารสารวิชาการสุขภาพภาคเหนือถือเป็นข้อคิดเห็นและความรับผิดชอบของผู้เขียนบทความโดยตรงซึ่งกองบรรณาธิการวารสาร ไม่จำเป็นต้องเห็นด้วย หรือร่วมรับผิดชอบใดๆ
อนึ่ง ข้อความและข้อคิดเห็นต่างๆ เป็นของผู้เขียนบทความนั้นๆ ไม่ถือเป็นความเห็นของวารสารฯ และวารสารฯ ไม่จำเป็นต้องเห็นด้วยกับข้อความและข้อคิดเห็นใดๆ ของผู้เขียน วารสารฯ ขอสงวนสิทธิ์ในการพิจารณาตีพิมพ์ตามความเหมาะสม รวมทั้งการตรวจทานแก้ไขหรือขัดเกลาภาษาให้ถูกต้องตามเกณฑ์ที่กำหนด