ประสิทธิผลของโปรแกรมการให้ความรู้ เพื่อปรับเปลี่ยนพฤติกรรมผู้ป่วยโรคไตเรื้อรังเบาหวานระยะที่ 3 – 4 โรงพยาบาลแม่เมาะ

บทคัดย่อ

บทคัดย่อ

การวิจัยครั้งนี้เป็นการวิจัยกึ่งทดลอง (Quasi-experimental research) ชนิดวัดก่อนและหลังแบบมีกลุ่มควบคุม (Pre-post test control group design) เพื่อศึกษาประสิทธิผลของโปรแกรมการให้ความรู้เพื่อปรับเปลี่ยนพฤติกรรมผู้ป่วยโรคไตเรื้อรังเบาหวานระยะที่ 3 – 4 กลุ่มตัวอย่างคือ ผู้ป่วยโรคไตเรื้อรังเบาหวานที่ได้รับการรักษาจากโรงพยาบาลแม่เมาะ สุ่มอย่างง่ายเข้ากลุ่มทดลอง 17 ราย และกลุ่มควบคุม 17 ราย โดยกลุ่มทดลองได้รับโปรแกรมการให้ความรู้เพื่อปรับเปลี่ยนพฤติกรรม ซึ่งประกอบด้วย การทำกิจกรรม 6 ครั้ง โดยมีกิจกรรมกลุ่ม 4 ครั้งในสัปดาห์ที่ 1, 3, 9 และ 12 โทรศัพท์ติดตาม 2 ครั้งในสัปดาห์ที่ 5 และ 11   ซึ่งกิจกรรมกลุ่ม 4 ครั้ง ประกอบด้วย 1) ประเมินพฤติกรรมการบริโภคอาหาร และเตรียมความพร้อม    2) ฝึกทักษะการจัดการตนเอง และให้แรงเสริม    3) ทบทวนการปฏิบัติการจัดการตนเองและให้แรงเสริม 4) สรุปสาระการเรียนรู้ และกลุ่มควบคุมได้รับการดูแลตามปกติ เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย ประกอบด้วย 1) เครื่องมือที่ใช้ในการเก็บรวบรวม ประกอบด้วย ส่วนที่ 1 แบบสอบถามข้อมูลส่วนบุคคล ส่วนที่ 2 แบบสอบถามพฤติกรรมการบริโภคอาหาร และ ส่วนที่ 3 แบบวัดความรู้ของผู้ป่วยโรคไตเรื้องรัง 2) เครื่องมือที่ใช้ในการทดลอง ประกอบด้วย โปรแกรมการให้ความรู้ผู้ป่วยโรคไตเรื้อรัง การวิเคราะห์ข้อมูล โดยใช้สถิติพรรณนา คือ การแจกแจงความถี่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน วิเคราะห์เปรียบเทียบประสิทธิผลระหว่างกลุ่มโดยใช้สถิติอ้างอิงคือ (Independent t-test) และเปรียบก่อนและหลังในกลุ่มเดียวกันโดยใช้สถิติที (Paired-Samples t-test)

        ผลการวิจัยพบว่า 1) คะแนนเฉลี่ยความรู้ และ พฤติกรรมการบริโภคอาหาร ของกลุ่มทดลองสูงกว่ากลุ่มควบคุมอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p<.001) และ 2) คะแนนเฉลี่ยความรู้ และ พฤติกรรมการบริโภคอาหาร ของกลุ่มทดลองหลังเข้าโปรแกรมสูงกว่าก่อนเข้าโปรแกรมการให้ความรู้ อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p<.001)               ผลการวิจัยนี้สามารถนำไปส่งเสริมพัฒนาศักยภาพของพยาบาลวิชาชีพในการให้ความรู้ผู้ป่วยเกี่ยวกับการดูแลตนเองของผู้ป่วยโรคไตเรื้อรังเบาหวานระยะที่ 3-4 เพื่อให้ผู้ป่วยมีความรู้ความเข้าใจและสามารถเปลี่ยนพฤติกรรมการดูแลตนเองได้