การประเมินผลสัมฤทธิ์ของการใช้แนวทางการส่งเสริมการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ด้วยการขนส่ง นมแม่โครงการภาคีร่วมใจส่งรักส่งนมจากอกแม่สู่ลูกในเขตสุขภาพที่ 7 ร่วมกับกรมอนามัย

บทคัดย่อ

การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อประเมินผลสัมฤทธิ์ การใช้แนวทางการส่งเสริมการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ด้วยการขนส่งนมแม่ ในโครงการภาคีร่วมใจส่งรักส่งนมจากอกแม่สู่ลูกในเขตสุขภาพที่ 7 กรมอนามัย กลุ่มเป้าหมายประกอบด้วยมารดาหลังคลอดผู้ใช้บริการขนส่งนมแม่แช่แข็งฟรี บุคลกรสุขภาพผู้ดูแลระบบ Line Official Account และเจ้าหน้าที่บริษัทขนส่งนมเอกชน รวมทั้งสิ้นจำนวน 47 คน รวบรวมข้อมูลและวิเคราะห์ข้อมูลเชิงคุณภาพด้วยการวิเคราะห์เชิงเนื้อหา ช่วงศึกษา เดือนมกราคม ถึง เมษายน 2567 ระยะเวลา 4 เดือน ผลการวิจัยพบว่าการประเมินบริบทในภาคตะวันออกเฉียงเหนือ ผู้หญิงวัยเจริญพันธุ์ไปทำงานต่างจังหวัด ส่งผลให้อัตราการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่อย่างน้อย 6 เดือนต่ำกว่าเกณฑ์ จากการประเมินข้อมูลพบว่า มารดาที่ใช้บริการหลังคลอด มีความถี่ในการส่ง ตั้งแต่ 1 ถึง 28 ครั้ง คิดเป็นร้อยละ 97.14 ที่ทารกได้กินนมแม่อย่างเดียวเป็นเวลา 6 เดือน การประเมินกระบวนการเน้นแผนประชาสัมพันธ์ ถือเป็นหัวใจสำคัญของความสำเร็จทางสังคม การประเมินผลิตภัณฑ์ปรากฏเป็นหลักฐานเชิงประจักษ์ มีผู้สนใจเข้าร่วมโครงการและใช้บริการจัดส่งนมแม่แช่แข็ง จำนวน 268 ราย พบว่าเด็กที่ได้รับนมแม่เป็นเวลา 6 เดือนขึ้นไป จำนวน 210 คน คิดเป็นร้อยละ 66.45 จะเห็นได้ว่าทารกได้กินนมแม่ที่เข้าร่วมโครงการอย่างน้อย 6 เดือน มากกว่าร้อยละ 50 นอกจากนี้ยังพบว่าคุณแม่ที่เข้าร่วมโครงการสามารถประหยัดเงินค่านมสูตรได้ประมาณ 5,000-7,000 บาทต่อเดือน แนะนำให้ประชาสัมพันธ์โครงการอย่างต่อเนื่อง และจัดบริการขนส่งครอบคลุมพื้นที่โรงพยาบาลของรัฐและโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพทั่วประเทศ เพิ่มช่องทางการขนส่งให้แพร่หลายมากขึ้น เช่น บริษัทจัดส่งอาหารแช่แข็ง ไปรษณีย์ไทย ขยายเครือข่ายบริษัทรถโดยสารไม่จำกัดเฉพาะบริษัทขนาดใหญ่ อาจพิจารณาเส้นทางรถไฟและรถตู้โดยสารระหว่างจังหวัดหรืออำเภอ