การประเมินผลของโปรแกรมการพัฒนาแกนนำส่งเสริมสุขภาพผู้สูงอายุด้วยหลัก 4 SMART บนฐานภูมิปัญญาท้องถิ่น กรณีศึกษาตำบลบักได อำเภอพนมดงรัก จังหวัดสุรินทร์

บทคัดย่อ

การศึกษาครั้งนี้ มีรูปแบบการวิจัยแบบ Quasi-experimental research design ในลักษณะของ One-group pretest-posttest design มีวัตถุประสงค์เพื่อเปรียบเทียบ ความรู้และทักษะการปฏิบัติของแกนนำส่งเสริมสุขภาพผู้สูงอายุด้วยหลัก 4 SMART ก่อนและหลัง เข้าร่วมโปรแกรมการพัฒนาแกนนำส่งเสริมสุขภาพผู้สูงอายุด้วยหลัก 4 SMART บนฐานภูมิปัญญาท้องถิ่น ในกลุ่มอาสาสมัครแกนนำส่งเสริมสุขภาพผู้สูงอายุ จำนวน 40 คน ในพื้นที่ตำบลบักได อำเภอพนมดงรัก จังหวัดสุรินทร์ เครื่องมือที่ใช้ในการเก็บรวบรวมข้อมูล คือ แบบสอบถาม วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และเปรียบเทียบค่าเฉลี่ยภายใน กลุ่มเดียวกัน ก่อนและหลังเข้าร่วมโปรแกรม โดยใช้สถิติ Paired sample t-test ผลการศึกษา พบว่า อาสาสมัครแกนนำส่งเสริมสุขภาพผู้สูงอายุ ส่วนใหญ่เป็นเพศหญิง 34 คน (ร้อยละ 85.0) อายุเฉลี่ย 43.26 ปี อายุต่ำสุด 21 ปี และอายุสูงสุด 59 ปี ส่วนใหญ่มีสถานภาพ สมรส 21 คน (ร้อยละ 52.5) ส่วนใหญ่สำเร็จการศึกษาสูงสุดในระดับมัธยมศึกษา จำนวน 22 คน (ร้อยละ55.0) และส่วนใหญ่ประกอบอาชีพเกษตรกร จำนวน 23 คน (ร้อยละ 57.5) เมื่อเปรียบเทียบคะแนนความรู้ และคะแนนทักษะการปฏิบัติของอาสาสมัครแกนนำส่งเสริมสุขภาพผู้สูงอายุหลัง เข้าร่วมโปรแกรมการพัฒนาแกนนำส่งเสริมสุขภาพผู้สูงอายุด้วยหลัก 4 SMART บนฐานภูมิปัญญา ท้องถิ่น พบว่าคะแนนความรู้ของกลุ่มตัวอย่างเพิ่มขึ้นอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติโดยเพิ่มจาก 15.78 ± 1.97 เป็น 17.00 ± 1.55 คะแนน ( p-value<0.001) เช่นเดียวกับคะแนนทักษะการปฏิบัติเพิ่มขึ้นอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ จาก 17.45 ± 2.18 คะแนน เป็น 21.70 ± 1.47 คะแนน ( p-value<0.001)จะเห็นได้ว่า โปรแกรมการพัฒนาแกนนำส่งเสริมสุขภาพผู้สูงอายุด้วยหลัก 4 SMART บนฐานภูมิปัญญาท้องถิ่น กรณีศึกษาตำบลบักได อำเภอพนมดงรัก จังหวัดสุรินทร์ ช่วยเพิ่มทั้งความรู้และทักษะการปฏิบัติตน เป็นแนวทางในการปรับใช้สำหรับพื้นที่อื่นๆ ต่อไป