ผลของโปรแกรมส่งเสริมการจัดการตนเองร่วมกับแรงสนับสนุนทางสังคมจากครอบครัวต่อความสามารถในการจัดการอาการหายใจลำบากและผลลัพธ์ทางคลินิกในผู้ป่วยโรคปอดอุดกั้นเรื้อรังที่กลับเข้ารักษาซ้ำ

บทคัดย่อ

การวิจัยกึ่งทดลองแบบสองกลุ่มวัดผลก่อนและหลังการทดลองนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาผลของโปรแกรมส่งเสริมการจัดการตนเองร่วมกับแรงสนับสนุนทางสังคมจากครอบครัวต่อความสามารถในการจัดการอาการหายใจลำบากและผลลัพธ์ทางคลินิกในผู้ป่วยโรคปอดอุดกั้นเรื้อรังที่กลับเข้ารักษาซ้ำ กลุ่มตัวอย่างคือ ผู้ป่วยโรคปอดอุดกั้นเรื้อรังที่กลับเข้ารักษาซ้ำในหอผู้ป่วยสามัญอายุรกรรม โรงพยาบาลมหาสารคาม จำนวน 60 ราย คัดเลือกตัวอย่างแบบเจาะจงตามคุณสมบัติที่กำหนด แบ่งเป็นกลุ่มทดลองและกลุ่มควบคุมกลุ่มละ 30 ราย เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัยประกอบด้วย 1) เครื่องมือที่ใช้ในการทดลอง คือ โปรแกรมส่งเสริมการจัดการตนเองร่วมกับแรงสนับสนุนทางสังคมจากครอบครัว คู่มือการจัดการตนเองของผู้ป่วยโรคปอดอุดกั้นเรื้อรัง และApplication LINE OA และ 2) เครื่องมือที่ใช้ในการรวบรวมข้อมูล คือ แบบบันทึกข้อมูลส่วนบุคคล แบบบันทึกผลลัพธ์ทางคลินิก เครื่องตรวจสมรรถภาพปอดโดยการวัดความเร็วสูงสุดของอากาศขณะหายใจออก และแบบวัดความสามารถในการจัดการอาการหายใจลำบาก วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติเชิงพรรณนา สถิติทดสอบไคว์สแวร์ สถิติทดสอบทีจับคู่ สถิติทดสอบทีอิสระ และการคำนวณความเสี่ยง

ผลการศึกษาพบว่า ภายหลังการเข้าร่วมโปรแกรม กลุ่มทดลองที่ได้รับโปรแกรม มีคะแนนเฉลี่ยความสามารถในการจัดการอาการหายใจลำบาก ความรุนแรงของอาการเหนื่อย และสมรรถภาพปอดดีกว่ากลุ่มควบคุมอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ  นอกจากนี้ยังพบว่า ในกลุ่มทดลองที่ได้รับโปรแกรมสามารถลดโอกาสเสี่ยงต่อการกลับเข้ามารักษาซ้ำในโรงพยาบาลภายใน 28 วันได้ร้อยละ 88 ผลการศึกษาชี้ให้เห็นว่าโปรแกรมส่งเสริมการจัดการตนเองร่วมกับแรงสนับสนุนทางสังคมจากครอบครัวช่วยให้ผู้ป่วยโรคปอดอุดกั้นเรื้อรังมีความสามารถในการจัดการอาการหายใจลำบากและผลลัพธ์ทางคลินิกที่ดี อีกทั้งช่วยลดความเสี่ยงต่อการกลับเข้ามารับการรักษาซ้ำ อย่างไรก็ตามควรมีการติดตามในระยะยาว