การพัฒนาระบบสนับสนุนการจัดการตนเองเพื่อป้องกันความเสี่ยงโรคหลอดเลือดสมองในกลุ่มอาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้านที่เป็นโรคไม่ติดต่อเรื้อรัง กรณีศึกษา : ตำบลจอมทอง จังหวัดพิษณุโลก

บทคัดย่อ

การวิจัยเชิงพัฒนาครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อพัฒนาระบบสนับสนุนการจัดการตนเองในการป้องกันความเสี่ยงการเกิดโรคหลอดเลือดสมอง ในกลุ่มอาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้านจำนวน 30 คน  ที่ป่วยด้วยโรคไม่ติดต่อเรื้อรังในตำบลจอมทอง จังหวัดพิษณุโลก วิธีดำเนินงานวิจัยแบ่งเป็น 3 ระยะ คือ ระยะที่ 1 ศึกษาสภาพปัญหา ระยะที่ 2 การพัฒนาระบบสนับสนุน การจัดการตนเอง และระยะที่ 3 ศึกษาประสิทธิผลของระบบสนับสนุนการจัดการตนเอง รวมระยะเวลาดำเนินงานวิจัยทั้งหมด 8 สัปดาห์ เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัยนี้แบ่งออกเป็น 2 ส่วน ดังนี้  ส่วนที่ 1 เครื่องมือที่ใช้ในการรวบรวมข้อมูล ประกอบด้วย แบบสัมภาษณ์กึ่งโครงสร้าง แบบบันทึกข้อมูลทั่วไป แบบบันทึกผลการตรวจร่างกาย ประกอบด้วย ระดับความดันโลหิต ระดับน้ำตาลในเลือด น้ำหนัก รอบเอว และดัชนีมวลกาย  ซึ่งเครื่องมือดังกล่าวมีค่าดัชนีความสอดคล้องเท่ากับ 0.8  นอกจากนั้นยังมีแบบสอบถามพฤติกรรมการดูแลสุขภาพมีค่าสัมประสิทธิ์แอลฟ่าครอนบาคเท่ากับ 0.7 และแบบทดสอบความรู้ตรวจสอบความตรงโดยใช้ วิธีคูเดอร์-ริชาร์ดสัน 20 มีค่าเท่ากับ 0.7 ส่วนที่ 2 เครื่องมือที่ใช้ในการทดลอง ประกอบด้วยชุดความรู้ผ่านแอปพลิเคชั่น แบบบันทึกข้อมูลสุขภาพและความรู้ประจำวัน โดยเครื่องมือดังกล่าวมีค่าดัชนีความสอดคล้องเท่ากับ 0.8  ข้อมูลที่ได้จากงานวิจัยนี้จะถูกวิเคราะห์โดยใช้สถิติเชิงพรรณนา และใช้สถิติ Paired t-test และ Wilcoxon Signs test. ในการวิเคราะห์คะแนนความรู้ พฤติกรรมการดูแลสุขภาพและผลการตรวจร่างกาย

จากผลการศึกษาประสิทธิผลระบบสนับสนุนการจัดการตนเองพบว่า ค่าความดันโลหิตไดแอสโตลิก รอบเอว น้ำหนัก ดัชนีมวลกาย ค่าเฉลี่ยระดับน้ำตาลสะสมในเลือด ลดลงอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05 ค่าความดันโลหิตซิสโตลิก ระดับน้ำตาลในเลือด ความรู้และพฤติกรรม  การดูแลสุขภาพโดยภาพรวมก่อนและหลังการทดลองไม่แตกต่างกัน แต่เมื่อพิจารณาพฤติกรรมรายด้านเกี่ยวกับอารมณ์มีคะแนนเพิ่มขึ้นอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05