ผลของโปรแกรมการดูแลสุขภาพที่บ้านต่อพฤติกรรมการดูแลตนเอง ความดันโลหิตและคุณภาพชีวิตของผู้ป่วยโรคความดันโลหิตสูงที่ควบคุมความดันโลหิตไม่ได้

ผู้แต่ง

  • เปรมณัฐชยา บุญยอ โรงพยาบาลสรรพสิทธิประสงค์ อุบลราชธานี
  • จรีนุช จินารัตน์ โรงพยาบาลสรรพสิทธิประสงค์ อุบลราชธานี
  • บุศราณี พวงผกา โรงพยาบาลสรรพสิทธิประสงค์ อุบลราชธานี

คำสำคัญ:

โปรแกรมการดูแลสุขภาพที่บ้าน, พฤติกรรมการดูแลตนเอง , คุณภาพชีวิต, โรคไม่ติดต่อเรื้อรัง

บทคัดย่อ

การวิจัยกึ่งทดลองแบบกลุ่มเดียวชนิดวัดผลลัพธ์เปรียบเทียบก่อนและหลังนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาผลของโปรแกรมการดูแลสุขภาพที่บ้านต่อพฤติกรรมการดูแลตนเอง ความดันโลหิตและคุณภาพชีวิตของผู้ป่วยโรคความดันโลหิตสูงที่ควบคุมระดับความดันโลหิตไม่ได้ กลุ่มตัวอย่างเป็นผู้ป่วยโรคความดันโลหิตสูงที่มารับการรักษาที่ศูนย์สุขภาพชุมชนวัดใต้ โรงพยาบาลสรรพสิทธิประสงค์อุบลราชธานี จำนวน 37 คน ใช้วิธีการสุ่มอย่างง่าย  ได้รับโปรแกรมการดูแลสุขภาพที่บ้าน 3 เดือน เก็บรวบรวมข้อมูลโดยใช้แบบสอบถามพฤติกรรมการดูแลตนเอง แบบสอบถามคุณภาพชีวิต SF-12 เวอร์ชั่น 2 ฉบับภาษาไทย และวัดความดันโลหิตก่อนและหลังการทดลอง ทดสอบความเที่ยงได้ค่าสัมประสิทธิ์ของครอนบาค เท่ากับ .84 และ .82 ตามลำดับ  วิเคราะห์ข้อมูลใช้ค่าสถิติความถี่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และการทดสอบทีเปรียบเทียบรายคู่ (Paired t-test) 

          ผลการวิจัยพบว่า กลุ่มตัวอย่างมีค่าเฉลี่ยคะแนนพฤติกรรมการดูแลตนเองโดยรวม การดูแลตนเองที่จำเป็นโดยทั่วไปและการดูแลตนเองที่จำเป็นเมื่อเป็นโรคความดันโลหิตสูง หลังเข้าร่วมโปรแกรมสูงกว่าก่อนเข้าร่วมโปรแกรม อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (เฉลี่ย 3.38 ± 0.18 เทียบกับ 3.17 ± 0.29, เฉลี่ย 3.27 ± 0.21 เทียบกับ 3.10 ± 0.22, และ เฉลี่ย 3.62 ± 0.14 เทียบกับ 3.35 ± 0.31; p < .001) ส่วนค่าเฉลี่ยคะแนนการดูแลที่จำเป็นตามระยะพัฒนาการแตกต่างกันอย่างไม่มีนัยสำคัญทางสถิติ ค่าเฉลี่ยความดันซิสโตลิคและไดแอสโตลิคหลังเข้าร่วมโปรแกรมลดลงกว่าก่อนเข้าร่วมโปรแกรม อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (เฉลี่ย 145.10 ± 10.84 เทียบกับ 154.11 ± 12.70, และ เฉลี่ย 92.95 ± 4.52 เทียบกับ 98.97 ± 6.95; p < .001) สำหรับค่าเฉลี่ยคะแนนคุณภาพชีวิตโดยรวมสูงกว่าก่อนเข้าร่วมโปรแกรม อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (เฉลี่ย 67.72 + 8.30 เทียบกับ 60.63 + 7.82) โดยค่าเฉลี่ยคะแนนคุณภาพชีวิตด้านจิตใจสูงกว่าก่อนเข้าร่วมโปรแกรม อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (เฉลี่ย 73.73 + 8.73 เทียบกับ 67.15 + 12.34; p < .01) ส่วนค่าเฉลี่ยคะแนนคุณภาพชีวิตด้านร่างกายแตกต่างกันอย่างไม่มีนัยสำคัญทางสถิติ ผลการวิจัยแสดงให้เห็นว่า  โปรแกรมการดูแลสุขภาพที่บ้านได้ผลในการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการดูแลตนเองและการควบคุมความดันโลหิตดีขึ้น ดังนั้นจึงควรนำมาใช้ในการดูแลผู้ที่เป็นความดันโลหิตสูงที่ควบคุมไม่ได้และกลุ่มเสี่ยงในศูนย์สุขภาพชุมชน  

References

World Health Organization. A global brief on hypertension silent killer, Global public health crisis. [Internet]. 2013 [cited 2018 June 30] Avilable from: http://www.who.int/publications/i/item/a-globall-brief-a-on- hypertension-silent-killer-global-public-health-crisis-world-health-day-2013

Mancia G, Backer GD, Dominiczac A, Cifkova R, Fagard R, Germano G, et al. Guidelines for the management of Arterial Hypertension : the task force for the management of arterial hypertension of the European Society of Hypertension (ESH) and of the European Society Cardiology (ESC). J Hypertension. 2007;23(6):1105-87.

Liszka HA, Mainous AG, King DE, Everett CL, Egan BM. Prehypertension and cardiovascular morbidity. Ann Fam.Med. 2005; 3(4): 294-99.

Aekplakorn W, Porapakkham Y, Taneephanisakul S, Puckcharoen H, Satheannopakao W, Thaikla K. The report of Thailand population health examination survey IV,2008-2009. Nonthaburi: Health Systems Research Institute; 2010. (in Thai)

Aekplakorn W, Puckcharoen H, Thaikla K. Satheannopakao W. Thai national health examination survey, NHES V, 2014. Nonthaburi: Health Systems Research Institute; 2016. (in Thai)

Health System Development Group non-communicable disease office Department of Disease Control. Pressure Day campaign issue World high blood pressure. [Internet]. 2018 [cited 2019 May 15] Avilable from: http:// www.thaincd.com/document/file/info /non-communicable-disease.

Thai hypertension society. Thai guidelines on the treatment of hypertension 2012 update 2015 Bangkok: Hua Nam; 2015. (in Thai)

Lomplang P, Oba N, Wannapornsiri C. Factors predicting blood pressure level among essential hypertensive patients age under 40 years, Uttaradit Province. Journal of Nursing and Health Sciences. 2011; 5(2):12-22. (in Thai)

Pakdevong N, Binhosen V. Factor predicted blood pressure control in persons with hypertension in one community hospital. Journal of Nursing and Health Care. 2014; 32(1): 23-30. (in Thai)

Daskalopolou SS, Khan NA, Quinn RR, Ruzicka M, Mukay DW, Hackam DG, et al. The 2012 Canadian hypertension education program recommendations for the management of hypertension, blood pressure measurement, diagnosis, assessment of risk, and therapy. Canadian Journal of cardiology. 28:270-7.

Hanucharornkul S, editor. Self-care: the art and science of nursing care. 4th ed. Bangkok: V.J. printing; 2001. (in Thai)

Orem, DE. Nursing concepts of practice. 4th ed. St. Loui: Mosby Year Book Company.1991.

Poomsanguen K. Health and health promotion: Nurses’ important role. Journal of The Royal Thai Army Nurses. 2014;15(2):10-14. (in Thai)

Hongsilla O, arpanantikull M, Malathum P. Effects of a self-care promoting program on knowledge Self-care behaviors and blood pressure in persons with essential hypertension. The Journal of Nursing Council. 2018;3(2):110-30. (in Thai)

Rodkhum W. Self-esteem affecting self-care to prevent complications of patients with essential hypertension Inburi District, Sing Buri province. [master’s thesis]. Chonburi; Burapha University; 2014. (in Thai)

Faul E, Erdfelder E, Buchner A, Lang AG. Statistical power analyses using G* Power version 3.1.3: Tests for correlation and regression analysis. Behavior Research Methods. 2009;41(4): 1149-60.

Kruesathit O. The effectiveness of home health care on self-care among elderly essential hypertension In Khon Kaen metroppoitan. [master’s thesis]. Khon Kaen; Khon Kaen University; 1999. (in Thai)

Kasemsup W, Sakthong P, Poopa K. The report assessed the cardiac surgery 8000 80th give a royal charity dedicated to king and royal charity 84 years her Majesty Princess kullayaniwattana krom luang narathiwasrajanagarindra. Bangkok: National Health security Office; 2007. (in Thai)

Ware JE, Kosinski M, Keller SD. A 12-item short form health survey: Construction of scales and preliminary tests of reliability and validity. Med Care. 1996; 34: 220-33.

Chaiyasung P, Kompayak J, durongritthichai W. The effectiveness of self-care behaviors promoting program on Self-care behaviors and blood pressure level in essential hypertensive patient in community. HCU Journal. 2010;14(27):21-32. (in Thai)

Thamnamsin K, Amnatsatsue K, Kerdmongkol P, Artsanthia J. effects of self-care promoting program on self-care behavior among older adults with uncontrolled hypertension in Bangkok metropolitan. Journal of Public Health Nursing. 2015;29(2):43-55. (in Thai)

Hoontrakul S, Somboontanont W. Developing self-care competency to prevent complication in hypertensive client in the community. Journal of The Royal Thai Army Nurses. 2012;13(3):38-46. (in Thai)

Patanun C, Namjuntra R, Supametaporn P. Effects of a home-based care program on self-care behaviors and blood pressure in controlled hypertensive patient . Journal of The Royal Thai Army Nurses. 2012;12(2): 72-80. (in Thai)

Phetcharat K, Ponglanga S, Kitisri C. Effects of supportive and educative nursing system program on self-care behaviors and blood pressure control among hypertensive patients. Nursing Journal Volume. 2018;45(1): 37-48. (in Thai)

Somsamai Rattanagreethakul S, Charunyakorn Viriya C, Tassanatanachai A, Patarakorn P. Development model of quality of life for hypertension patients on the basis of family and community participation at Banbung Municipality, Chon-Buri Province. Journal of Nursing and Education. 2015;8(3):52-65. (in Thai)

Downloads

เผยแพร่แล้ว

2023-02-14