สถานะและศักยภาพการจัดการตนเองของชุมชนในการดูแลผู้สูงอายุ

บทคัดย่อ

การวิจัยเชิงคุณภาพนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาสถานะและศักยภาพการจัดการตนเองของชุมชนในการดูแลผู้สูงอายุ ผู้ให้ข้อมูล คือ ผู้บริหารองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น ผู้นำท้องที่ แกนนำ ผู้นำกลุ่มทางสังคม องค์กรชุมชน อาสาสมัคร และเจ้าหน้าที่หน่วยบริการสุขภาพ เก็บรวบรวมข้อมูลโดยสังเกต สัมภาษณ์เชิงลึก สนทนากลุ่ม ศึกษาเอกสาร และบันทึกภาคสนาม ตรวจสอบความน่าเชื่อของข้อมูลด้วยวิธีการสามเส้า วิเคราะห์ข้อมูลเชิงเนื้อหา วิเคราะห์เส้นเวลา และจัดกลุ่มความสัมพันธ์

ผลการวิจัย พบว่า เส้นทางพัฒนาการดูแลผู้สูงอายุ ปรากฏให้เห็นลักษณะการปรับตัวของชุมชน การปรับพฤติกรรมรวมทั้งยกระดับคุณภาพชีวิตผู้สูงอายุ และเสริมความเข้มแข็งการดูแลผู้สูงอายุโดยชุมชน ศักยภาพการจัดการตนเองของชุมชนในการดูแลผู้สูงอายุภายใต้สถานะชุมชน สะท้อนให้เห็นศักยภาพชุมชนในมิติทางสังคม แสดงให้เห็นในลักษณะงานอาสาและการระดมทุน มิติเศรษฐกิจที่สื่อให้เห็นการช่วยเหลือในระดับครัวเรือน กลุ่ม และองค์กรชุมชน มิติด้านสภาพแวดล้อมสะท้อนให้เห็นรูปแบบการจัดการทรัพยากรและการกำจัดมลพิษ ศักยภาพชุมชนในมิติสุขภาพที่มีการผสมผสานกันระหว่างหน่วยงานบริการสุขภาพของภาครัฐ และการดูแลสุขภาพโดยชุมชนท้องถิ่น ในมิติการเมืองการปกครองสะท้อนศักยภาพให้เห็นลักษณะการตั้งกฎ กติกา ข้อตกลง การมีส่วนร่วมของประชาชน การได้รับสิทธิ การจัดการความขัดแย้ง และการสื่อสาร การวิจัยนี้นำไปใช้เป็นข้อมูลในการจัดทำหลักสูตรการจัดการตนเองของชุมชน ต่อยอดนวัตกรรมการดูแลผู้สูงอายุต่อไป