พฤติกรรมสุขภาพครอบครัวที่มีบุคคลป่วยเป็นโรคความดันโลหิตสูงมารับบริการ ณ โรงพยาบาลจังหวัดเชียงขวาง ประเทศสาธารณรัฐ ประชาธิปไตย ประชาชนลาว Family health behavior among hypertension patients at Xiengkhouang Provincial Hospital Lao People’s Democratic Republic

บทคัดย่อ

การวิจัยเชิงบรรยาย นี้มีเป้าหมายเพื่อศึกษาพฤติกรรมสุขภาพของครอบครัวที่มีผู้ป่วยเป็นโรคความดันโลหิตสูงซึ่งมารับบริการ ณ โรงพยาบาลจังหวัดเชียงขวาง ประเทศสาธารณรัฐ ประชาธิปไตย ประชาชนลาว โดยผู้วิจัยใช้ แนวคิดทฤษฎี พฤติกรรมส่งเสริมสุขภาพของเพนเดอร์ (2015) เพื่อสร้างแบบสัมภาษณ์สมาชิกครอบครัว และผู้ป่วยโรคความดันโลหิตสูง จำนวน 100 คน และ ครอบครัว 100 คน สุ่มตัวอย่างอย่างเป็นระบบ วิเคราะห์ข้อมูลเชิงปริมาณโดยการแจกแจงความถี่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย และส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และใช้วิธีการวิเคราะห์เนื้อหาในส่วนข้อมูลที่ได้จากการสัมภาษณ์ด้วยคำถามปลายเปิด

ผลวิจัยพบว่าคะแนนเฉลี่ยพฤติกรรมสุขภาพผู้ป่วยโรคความดันโลหิตสูงอยู่ในระดับปานกลาง (  = 2.22, SD = 0.25) จากคะแนน 1 – 3 และครอบครัวอยู่ในระดับปานกลาง (  = 2.32, SD = 0.24 ) จากคะแนน 1 – 3 เช่นกัน ในด้านการรับรู้พฤติกรรมสุขภาพของผู้ป่วยพบว่าบางส่วนไม่ทราบว่าตนเองเป็นโรคความดันโลหิตสูงมาก่อน ไม่มีอาการ ตรวจพบโดยบังเอิญ เมื่อรับประทานยาหมด คิดว่าหายจากโรค ไม่รับการรักษาอย่างต่อเนื่อง ไม่ควบคุมปัจจัยเสี่ยงโดยเฉพาะการสูบบุหรี่ ดื่มเครื่องดื่มที่มีแอลกอฮอล์ รับประทานอาหารมันเค็ม ไม่ออกกำลังกาย ในด้านพฤติกรรมครอบครัวพบว่าบางส่วนไม่ทราบว่าผู้ป่วยเป็นโรคความดันโลหิตสูงมาก่อน ผู้ป่วยไม่มีอาการ ช่วยเหลือตัวเองได้ จึงไม่ได้ดูแลกำกับพฤติกรรมสุขภาพใดๆ ทั้งในด้านการติดตามการรักษา การออกกำลังกาย ควบคุมอาหารและลดปัจจัยเสี่ยง

ผลการวิจัยชี้ให้เห็นว่าผู้ป่วยโรคความดันโลหิตสูง และครอบครัวจาดความรู้ในการดูแลตนเองเมือเป็นโรค พยาบาลควรนำไปวางแผนและออกแบบการสร้างเสริมสุขภาพครอบครัวทั้งระบบให้เกิดการปรับเปลี่ยนการรับรู้และพฤติกรรมสุขภาพเพื่อควบคุมโรคให้มีประสิทธิภาพตามปัจจัยที่เกี่ยวข้องด้วยกระบวนการวิจัยที่น่าเชื่อถือต่อไป