ไขปัญหาและความต้องการในการป้องกันโรคหลอดเลือดสมอง ของผู้มีส่วนได้เสียในการบริการปฐมภูมิ Exploring Problems and Needs of Stroke Care Prevention of Primary Stakeholders

บทคัดย่อ

การวิจัยเชิงคุณภาพนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่ออธิบายมุมมองการรับรู้ปัญหาและความต้องการในการป้องกันโรคหลอดเลือดสมองของผู้มีส่วนได้ส่วนเสียในการบริการปฐมภูมิ บริบทหน่วยบริการปฐมภูมิแห่งหนึ่งในจังหวัดมหาสารคาม ระหว่างเดือนมกราคม – เมษายน 2560 ผู้ให้ข้อมูลคือ ผู้มีส่วนได้ส่วนเสียในการบริการปฐมภูมิ จำนวน 36 คน ประกอบด้วย 1) ตัวแทนภาคประชาชน (18 คน) 2) ตัวแทนภาคสุขภาพ (9 คน) และ 3) ตัวแทนภาคสังคมและผู้มีส่วนได้ส่วนเสียอื่นๆ (9 คน) คัดเลือกผู้ให้ข้อมูลโดยวิธีเจาะจงตามเกณฑ์คุณสมบัติ เก็บรวบรวมข้อมูลด้วยวิธีการสัมภาษณ์เชิงลึก การสนทนากลุ่ม การสังเกตแบบมีส่วนร่วม และการบันทึกภาคสนาม วิเคราะห์ข้อมูลโดยวิธีการวิเคราะห์เนื้อหา (Content analysis)

ผลการศึกษา ประกอบด้วย ข้อค้นพบ 2 ประเด็นหลัก คือ 1. มุมมองการรับรู้ปัญหาการป้องกันโรคหลอดเลือดสมองในการบริการปฐมภูมิ ของผู้มีส่วนได้ส่วนเสียจาก 3 ภาคส่วน ประกอบด้วย 1) มุมมองการรับรู้ปัญหาของภาคประชาชน ระบุถึง  การได้รับข้อมูลเกี่ยวกับโรคหลอดเลือดสมองที่ไม่ชัดเจน การบริการเชิงรุกในชุมชนยังไม่ทั่วถึงสำหรับผู้ป่วยโรคเรื้อรัง ขาดการเยี่ยมบ้านหลังจำหน่ายโดยบุคลากรสุขภาพ และการขาดความต่อเนื่องในการฟื้นฟูสภาพ 2) มุมมองการรับรู้ปัญหาของภาคสังคมระบุถึง ความไม่ชัดเจนในการให้ข้อมูลเรื่องโรคหลอดเลือดสมอง และ การทำงานแยกส่วนกัน 3) มุมมองการรับรู้ปัญหาของภาคสุขภาพ ระบุถึง ผู้รับบริการขาดความตระหนักในการป้องกันปฐมภูมิ กลุ่มเสี่ยงเข้าไม่ถึงบริการระบบทางด่วนโรคหลอดเลือดสมอง และขาดความต่อเนื่องในการป้องกันขั้นตติยภูมิ 2. มุมมองความต้องการบริการสุขภาพเพื่อป้องกันโรคหลอดเลือดสมองของผู้มีส่วนได้ส่วนเสียทุกภาคส่วน ประกอบด้วย 1) พัฒนารูปแบบการให้ข้อมูลเชิงรุก 2) เพิ่มประสิทธิภาพการคัดกรองกลุ่มเสี่ยง 3) ส่งเสริมการมีส่วนร่วมของชุมชนในการจัดการอาการและการส่งต่อ 4) พัฒนาแนวทางการฟื้นฟูสภาพหลังการจำหน่าย และ 5) พัฒนาแนวทางการดูแลต่อเนื่อง

การศึกษานี้ชี้นำการบริการปฐมภูมิเพื่อการป้องกันโรคหลอดเลือดสมองที่เน้นการมีส่วนร่วมของผู้มีส่วนได้ส่วนเสีย เพื่อให้เกิดการบริการที่สอดรับกับปัญหาและความต้องการในบริบทการบริการปฐมภูมิตามความเป็นจริง