การเปรียบเทียบผลของ LDL-cholesterol ด้วยวิธีตรวจ จากเครื่องวิเคราะห์อัตโนมัติและการคำนวณค่าด้วยสูตร ของ Friedewald, Hata, Puavilai และ Martin ในโรงพยาบาลมหาวชิราลงกรณธัญบุรี
คำสำคัญ:
ไลโปโปรตีนคอเลสเตอรอลชนิดความหนาแน่นต่ำ, Direct LDL-C, Calculated LDL-Cบทคัดย่อ
การตรวจวัดระดับไลโปโปรตีนคอเลสเตอรอลชนิดความหนาแน่นต่ำ (low-density lipoprotein cholesterol: LDL-C) เป็นส่วนหนึ่งของการตรวจวัดระดับไขมันในเลือด (lipid profile) ที่ใช้ในการตรวจสุขภาพเพื่อประเมินความเสี่ยงของโรคหัวใจและหลอดเลือด การวิเคราะห์ LDL-C จากเครื่องอัตโนมัติโดยตรงมีต้นทุนสูง การศึกษานี้มีจุดมุ่งหมายเพื่อเปรียบเทียบค่า LDL-C ที่ได้จากการคำนวณโดย 4 สูตร คือสูตรของ Friedewald, Hata, Puavilai และ Martin กับค่าที่ได้จากการตรวจวัดโดยตรงจากเครื่องวิเคราะห์ เพื่อนำสูตรที่เหมาะสมมาประยุกต์ใช้ในโรงพยาบาลมหาวชิราลงกรณธัญบุรี โดยศึกษาจากข้อมูลผลการตรวจสุขภาพประจำปี พ.ศ. 2562–2566 ของผู้รับบริการและบุคลากรของโรงพยาบาลมหาวชิราลงกรณธัญบุรี จำนวน 2,432 ราย พบว่าวิธีการตรวจวัดโดยตรงและค่าที่ได้จากการคำนวณจากสูตรของ Martin, Puavilai, Friedewald และ Hata มีความสัมพันธ์กันดีมากที่ระดับไตรกลีเซอร์ไรด์น้อยกว่าหรือเท่ากับ 400 mg/dL โดยมีค่าสัมประสิทธิ์สหสัมพันธ์เท่ากับ 0.962, 0.952, 0.942 และ 0.920 ตามลำดับ เมื่อจำแนกตามระดับของไตรกลีเซอร์ไรด์เป็น 5 กลุ่ม คือ 0–99, 100–149, 150–199, 200–399 และมากกว่าหรือเท่ากับ 400 mg/dL ผลการศึกษาพบว่าค่าเฉลี่ย LDL-C จากวิธีวัดโดยตรงมีค่าสูงกว่าวิธีคำนวณทั้ง 4 สูตรอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p < 0.05) ที่ทุกระดับความเข้มข้นของไตรกลีเซอร์ไรด์ โดยสูตรการคำนวณของ Martin มีค่าสัมประสิทธิ์สหสัมพันธ์สูงที่สุด (r = 0.953–0.969) ดังนั้นจึงสรุปได้ว่าสามารถประยุกต์ใช้สูตรการคำนวณของ Martin มาทดแทนการตรวจวิเคราะห์ LDL-C ได้ แต่ต้องคำนึงถึงข้อจำกัดในการใช้สูตรคำนวณ เนื่องจากปริมาณไตรกลีเซอร์ไรด์ที่สูงอาจทำให้ผลที่ได้จากการคำนวณไม่สอดคล้องกับผลที่แท้จริงได้
เอกสารอ้างอิง
World Health Organization. Cardiovascular diseases (CVDs) fact sheet. [cited 2024 July 2]. Available from: https://www.who.int/en/news-room/fact-sheets/detail/cardiovascular-diseases-(cvds)
Dein R. Screening for cholesterol, triglyceride, low-density lipoprotein (LDL) cholesterol and high-density lipoprotein (HDL) cholesterol in middle-aged female police officers and mid-level executives. J Med Tech Assoc Thailand 2005; 9. (in Thai)
Expert Panel on Detection, Evaluation, Treatment of High Blood Cholesterol in Adults. Executive Summary of the Third Report of the National Cholesterol Education Program (NCEP) Expert Panel on Detection, Evaluation, and Treatment of High Blood Cholesterol in Adults (Adult Treatment Panel III). JAMA 2001; 285: 2486–97.
Maitra A, Hirany SV, Jialal I. Comparison of two assays for measuring LDL cholesterol. Clin Chem 1997; 43: 1040–7.
Nauck M, Warnick GR, Rifai N. Methods for measurement of LDL-cholesterol: a critical assessment of direct measurement by homogeneous assays versus calculation. Clin Chem 2002; 48: 236–54.
of Laboratory Quality Standards; 2023 [cited 2024 Apr 2]. Available from: https://www.rluthailand.com/RLUguideline.pdf. (in Thai)
Friedewald WT, Levy RI, Fredrickson DS. Estimation of the concentration of low-density lipoprotein cholesterol in plasma, without use of the preparative ultracentrifuge. Clin Chem 1972; 18: 499–502.
Lindsey CC, Graham MR, Johnston TP, Kiroff CG, Freshley A. A clinical comparison of calculated versus direct measurement of low-density lipoprotein cholesterol level. Pharmacotherapy 2004; 24: 167–72.
Tighe DA, Ockene IS, Reed G, Nicolosi R. Calculated low density lipoprotein cholesterol levels frequently underestimate directly measured low density lipoprotein cholesterol determinations in patients with serum triglyceride levels ≤ 4.52 mmol/l: An analysis comparing the LipiDirect® magnetic LDL assay with the Friedewald calculation. Clin Chim Acta 2006; 365: 236–42.
Rubiés-Prat J, Reverter JL, Sentí M, et al. Calculated low-density lipoprotein cholesterol should not be used for management of lipoprotein abnormalities in patients with diabetes mellitus. Diabetes Care 1993; 16: 1081–6.
Hirany S, Li D, Jialal I. A more valid measurement of low-density lipoprotein cholesterol in diabetic patients. Am J Med 1997; 102: 48–53.
Johnson R, McNutt P, MacMahon S, Robson R. Use of the Friedewald formula to estimate LDL-cholesterol in patients with chronic renal failure on dialysis. Clin Chem 1997; 43: 2183–4.
Matas C, Cabré M, La Ville A, et al. Limitations of the Friedewald formula for estimating low-density lipoprotein cholesterol in alcoholics with liver disease. Clin Chem 1994; 40: 404–6.
DeLong DM, DeLong ER, Wood PD, Lippel K, Rifkind BM. A comparison of methods for the estimation of plasma low- and very low-density lipoprotein cholesterol. The Lipid Research Clinics Prevalence Study. JAMA 1986; 256: 2372–7.
Puavilai W, Laorugpongse D, Deerochanawong C, Muthapongthavorn N, Srilert P. The accuracy in using modified Friedewald equation to calculate LDL from non-fast triglyceride: a pilot study. J Med Assoc Thai 2009; 92: 182–7. (in Thai)
Martin SS, Blaha MJ, Elshazly MB, et al. Comparison of a novel method vs the Friedewald equation for estimating low-density lipoprotein cholesterol levels from the standard lipid profile. JAMA 2013; 310: 2061–8.
Lee J, Jang S, Son H. Validation of the Martin Method for Estimating Low-Density Lipoprotein Cholesterol Levels in Korean Adults: Findings from the Korea National Health and Nutrition Examination Survey, 2009–2011. PLoS One 2016; 11: e0148147.
Hata Y, Nakajima K. Application of Friedewald’s LDL-cholesterol estimation formula to serum lipids in the Japanese population. Jpn Circ J 1986; 50: 1191–200.
Kang M, Kim J, Lee SY, et al. Martin’s Equation as the Most Suitable Method for Estimation of Low-Density Lipoprotein Cholesterol Levels in Korean Adults. Korean J Fam Med 2017; 38: 263–9.
Alpdemir M, Alpdemir MF. Comparison of Martin and Friedewald equation for estimated LDL-C in adults. Turk Kardiyol Dern Ars 2021; 49: 619–26.
Alpdemir MF, Alpdemir M. Comparison of different equations for estimation of low-density lipoprotein (LDL) - cholesterol. Turk J Biochem 2020; 45: 601–11.
Landis JR, Koch GG. The measurement of observer agreement for categorical data. Biometrics 1977; 33: 159–74.
Leowattana W, Tobunluepop P, Kiartivich S, Sribhen K. Analytical performance of direct LDL-cholesterol assay compared with Friedewald LDL-cholesterol and apolipoprotein B assay. Siriraj Hosp Gaz 1998; 50: 65–73. (in Thai)
Choosongsang P, Musigawan P, Chayanannukul W, Wannapong N, Pokathikorn A. Comparison of LDL-cholesterol using the Friedewald calculation and homogeneous enzymatic assay. Songklanagarind Med J 2008; 26:43-52 (in Thai)
Charuruks N, Milintagas A. Evaluation of calculated low-density lipoprotein against a direct assay. J Med Assoc Thai 2005; 88 Suppl 4: S274–9. (in Thai)
Ferrinho C, Alves AC, Bourbon M, Duarte S. Applicability of Martin-Hopkins formula and comparison with Friedewald formula for estimated low-density lipoprotein cholesterol in e_COR study population. Rev Port Cardiol (Engl Ed) 2021; 40: 715–24.
Zafrir B, Saliba W, Flugelman MY. Comparison of novel equations for estimating low-density lipoprotein cholesterol in patients undergoing coronary angiography. J Atheroscler Thromb 2020; 27: 1359–73.
Chowdary MVP. Comparison of formula-based methods with diverse TGL:VLDL-C ratio for calculating LDL-C in a tertiary care hospital. J Lab Physicians 2022; 14: 65–73.
Sankanagoudar S, Tomo S, Shukla RKG, Sharma P. Comparative study of calculated LDL-cholesterol levels with the direct assay in patients with hypothyroidism. J Lab Physicians 2022; 14: 456–64.
Sathiyakumar V, Park J, Golozar A, et al. Fasting versus nonfasting and low-density lipoprotein cholesterol accuracy. Circulation 2018; 137: 10–9.
Kijburana K. Correlation of triglyceride levels on low-density lipoprotein cholesterol calculation values compared with direct measurement Method. R3 Med PHJ-3 2022; 19: 101. (in Thai)
Sonsok S, Sarakarn P, Sanchaisuriya P. Comparison of three equations for estimating low-density lipoprotein-cholesterol in the rural northeastern region of Thailand. J Clin Lab Anal 2020; 34: e23429. (in Thai)
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
รูปแบบการอ้างอิง
ฉบับ
ประเภทบทความ
สัญญาอนุญาต
ลิขสิทธิ์ (c) 2025 วารสารเทคนิคการแพทย์
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
