การทดสอบความชำนาญนำสู่การพัฒนาคุณภาพอย่างต่อเนื่องของห้องปฏิบัติการ ตรวจหาปริมาณเชื้อเอชไอวีในกระแสเลือดในประเทศไทย

บทคัดย่อ

เพอ่พฒนาคณภาพการตรวจวเิ   คราะห์ของห้องปฏบิตั ิการตรวจหาปรมิาณเชอเอชไอวีในกระแสเลือดในประเทศไทย สถาบันวิจัยวิทยาศาสตร์สาธารณสุข กรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ ได้ดาำ เนินโครงการ ประเมินคุณภาพห้องปฏิบัติการตรวจหาปริมาณเชื้อเอชไอวีในกระแสเลือดแห่งชาติ ตั้งแต่ปี พ.ศ. 2547 โดยได้ออกแบบจัดเตรียมชุดตัวอย่างทดสอบความชำานาญ การบริหารจัดการและการประเมินผล ที่ได้รับการรับรองมาตรฐานผู้จัดโปรแกรมทดสอบความชำานาญ ISO/IEC 17043 : 2010 และได้จัด ส่งชุดตัวอย่างประเมินคุณภาพให้กับห้องปฏิบัติการสมาชิก ปีละ 2 รอบ รอบละ 6 ตัวอย่าง วิเคราะห์ คุณลักษณะตัวอย่างตามมาตรฐาน ISO 13528 : 2015 ผลการประเมินพบว่าระหว่างปี พ.ศ. 2559 - 2563 ห้องปฏิบัติการสมาชิกรายงานผลถูกต้อง (accuracy) อยู่ในเกณฑ์ยอมรับ (| z-score | ≤ 2.00) เฉลี่ย มากกว่าร้อยละ 88 และความแม่นยำา (precision) อยู่ในเกณฑ์ยอมรับ (within และ between labora- tory | z-score | ≤ 2.00) เฉลี่ยมากกว่าร้อยละ 88 ห้องปฏิบัติการทุกระดับในประเทศได้รับการประกัน คุณภาพการทดสอบ และได้นำาผลการเข้าร่วมโครงการไปพัฒนาคุณภาพการตรวจวิเคราะห์ เพื่อให้การ ทดสอบมีความถูกต้อง เชื่อถือได้   และยกระดับคุณภาพของห้องปฏิบัติการ   เพื่อให้มีประสิทธิภาพมาก ขึ้น อันจะเป็นประโยชน์ต่อผู้รับบริการทางการแพทย์ที่จะได้รับการตรวจติดตามและประเมินผลการ รักษาโรคเอชไอวี/เอดส์ได้อย่างถูกต้อง          ซึ่งจะช่วยสนับสนุนเป้าหมายการยุติปัญหาโรคเอดส์ภายใน ปี พ.ศ. 2573 ได้อย่างมีประสิทธิภาพ