การเปรียบเทียบวิธีพิสูจน์สปีชีส์ของเชื้อแคนดิด้าด้วยวิธีดั้งเดิมและวิธีทางชีวโมเลกุล

บทคัดย่อ

แคนดิด้าเป็นยีสต์ที่มีความสำคัญทางคลินิก มีรายงานการติดเชื้อเพิ่มมากขึ้น เชื้อก่อโรคได้รุนแรง อัตราการตายสูงและพบการดื้อยาในบางสปีชีส์ วิธีพิสูจน์สปีชีส์ที่รวดเร็ว จำเพาะและมีความถูกต้องจึงสำคัญต่อการรักษาอย่างมีประสิทธิภาพ วัตถุประสงค์เพื่อเปรียบเทียบวิธีพิสูจน์เชื้อสำหรับนำมาประยุกต์ใช้ในงานประจำวันได้อย่างเหมาะสมและมีประสิทธิภาพตามบริบทของห้องปฏิบัติการ การพิสูจน์สปีชีส์ของเชื้อ 4 วิธี ได้แก่ CHROM agar, assimilation test,  MALDI-TOF MS และการอ่านลำดับเบส เชื้อ 31 ไอโซเลทนำมาเลี้ยงบนอาหาร Sabouraud dextrose agar การพิสูจน์ สปีชีส์ทำได้ด้วยการแยกแยะลักษณะของโคโลนี รูปแบบการใช้น้ำตาลและรูปแบบโปรตีนของเชื้อ ด้วยวิธี CHROM agar วิธีassimilation test และวิธี MALDI-TOF MS ตามลำดับ  การอ่านลำดับเบสตำแหน่ง internal transcribe spacer region ใช้เป็นวิธีอ้างอิงในการศึกษา เชื้อสปีชีส์ C. tropicalis, C. albicans และ C. krusei (Pichia kudriavzevii) ให้ผลที่สอดคล้องกัน 100 % ทั้งสี่วิธี เชื้อ 2 สปีชีส์ ได้แก่ C. glabrata และ C. parapsilosis complex ให้ผลถูกต้อง 87.1% กับวิธี CHROM agar ในขณะที่วิธีassimilation test และ MALDI-TOF MS ให้ผลถูกต้อง 100 % เมื่อเทียบกับวิธีการอ่านลำดับเบส ระยะเวลาที่ใช้สำหรับ MALDI-TOF MS ประมาณ 30 นาที CHROM agar และ assimilation test ใช้เวลา 48-72 ชั่วโมง และการอ่านลำดับเบสใช้เวลา 2-7 วัน การพิสูจน์สปีชีส์ของเชื้อแคนดิด้าที่รวดเร็วและถูกต้องสำคัญต่อการรักษาผู้ป่วย วิธีดั้งเดิมและวิธีมาตรฐานที่ใช้อาจมีข้อจำกัดในแง่ของสปีชีส์ที่ตรวจพิสูจน์ได้เมื่อเปรียบเทียบกับเทคนิคใหม่อย่าง MALDI-TOF MS อย่างไรก็ตาม วิธีใหม่ต้องอาศัยประสบการณ์ของผู้ปฏิบัติงานและความพร้อมของห้องปฏิบัติการ การเลือกใช้วิธีใดนั้น ควรคำนึงถึง turnaround time ต้นทุนการบำรุงรักษาเครื่อง ราคาน้ำยา เป็นปัจจัยสำคัญที่ใช้ในการพิจารณาเลือกการทดสอบประจำวันของห้องปฏิบัติการ