การดื้อยา Extended-spectrum cephalosporins และ Fluoroquinolones ของเชื้อ Salmonella spp.: กลไกการดื้อยาและระบาดวิทยา
คำสำคัญ:
เชื้อ Salmonella spp., Extended-spectrum cephalosporins, Fluoroquinolones, การดื้อสาร ต้านจุลชีพบทคัดย่อ
Salmonella spp. เป็นเชื้อก่อให้เกิดโรค salmonellosis และเป็นปัญหาด้านสาธารณสุข
ทั่วโลก การติดต่อผ่านทางการรับประทานอาหารที่ปนเปื้อนเชื้อ การรักษาด้วยยาในผู้ป่วยโดยทั่วไป
ใช้ในกรณีติดเชื้อรุนแรง ยาที่ใช้ในการรักษาคือยากลุ่ม cephalosporins และ fluoroquinolones
อย่างไรก็ตามปจจุบนัมรายงานจาำ นวนมากเกยีวกับการดอยาของเชอ้ตอยาข้างต้น โดยการดอ้ต่อยากลมุ่ cephalosporins ส่วนใหญ่เกิดจากเชื้อสร้างเอนไซม์ β-lactamases เช่น CTX-M, TEM, OXA
และ SHV เพื่อทำาลาย β-lactam ring ทำาให้ยาไม่สามารถออกฤทธิ์ได้ ส่วนการดื้อต่อยากลุ่ม
fluoroquinolones มีกลไกหลายชนิดเช่น 1) การกลายพันธุ์ของยีนที่กำาหนดการสร้างเอนไซม์ DNA
gyrase และ topoisomerase IV 2) การสร้างเอนไซม์ทำาลายยา เช่น aminoglycoside acetyltransferase
(AAC(6’)-Ib-cr) 3) การสร้าง efflux pumps ได้แก่ OqxAB และ QepA และ 4) การสร้างโปรตีนช่วย
ปกป้อง DNA gyrase เช่น Qnr จุดประสงค์ของบทความนี้เพื่อสรุปสถานการณ์ปัจจุบันเกี่ยวกับยากลุ่ม
cephalosporins และ fluoroquinolones ในด้านกลไกการดื้อยาและระบาดวิทยาของการดื้อยา