ความชุกและความจำาเพาะของแอนติบอดีต่อเม็ดเลือดแดงจาก การตรวจกรองแอนติบอดีซ้ำาในผู้บริจาคเลือดคนไทย

บทคัดย่อ

การตรวจกรองแอนติบอดีในพลาสมาผบรจาคเลอดมความสาำ คญั

ในการป้องกันการเกิดปฏิกิริยา

ไม่พึงประสงค์จากการรับเลือดจากการแตกของเม็ดเลือดแดงในผปู

่วย สาำ หรับการตรวจกรองแอนติบอดี

จำานวนมากนิยมใช้เครื่องอัตโนมัติ ซึ่งส่งผลต่อจำานวนเลือดผู้บริจาคที่ให้ผลบวกต่อการตรวจกรอง

แอนติบอดีเพิ่มขึ้นเมื่อเทียบกับวิธีมาตรฐานทำาให้เลือดสำารองในคลังเลือดไม่เพียงพอ  ผู้วิจัยมี

วัตถุประสงค์ทจะตรวจกรองแอนติบอดีซา้ำ

เพอสร้างแนวทางการตรวจกรองแอนติบอดีในผบริจาคเลือด

คนไทย  จากพลาสมาผู้บริจาคทั้งหมด  4,834  รายที่ตรวจกรองแอนติบอดีด้วยเครื่องอัตโนมัติมีจำานวน

136 รายให้ผลบวกจึงนำามาตรวจซ้ำาด้วยวิธีหลอดทดลอง  และ  column  agglutination  test และตรวจ

แยกชนิดแอนติบอดี  โดยวิเคราะห์ผลแบ่งตามเพศ   อายุ และหมู่เลือด   ผลการศึกษาพบว่า  พลาสมา

ที่ให้ผลบวกต่อการตรวจกรองแอนติบอดีซ้ำาจำานวน 81 ราย (1.68%) ผู้บริจาคเพศหญิงมีผลบวกต่อการ

ตรวจกรองแอนติบอดีมากกว่าเพศชายอย่างมีนัยสำาคัญ  (p = 0.041) แต่ไม่พบความแตกต่างในแต่ละ

ช่วงอายุ และ  ผู้บริจาคหมู่ B พบแอนติบอดีได้มากกว่าหมู่อื่นอย่างมีนัยสำาคัญ (p = 0.005) ส่วนพลาสมา

ที่ให้ผลบวกต่อการตรวจกรองแอนติบอดีซ้ำาพบเป็น single  antibody  จำานวน 61  ราย  (75.32%),

multiple antibodies จาำ นวน 12 ราย (14.80%) และไม่สามารถระบุชนิดจาำ นวน 8 ราย (9.88%) แอนติบอดี

ต่อระบบหมู่เลือดที่พบบ่อยคือ Lewis และ MNS  นอกจากนี้  anti-Mia   ที่ตรวจพบในพลาสมา  2  ราย

สามารถนาำ ไปใช้เป็นแอนติซีรัมได้ โดยสรุปความสาำ คัญของการตรวจกรองแอนติบอดีซา้ำ สามารถใช้เป็น

แนวทางในกลุ่มผู้บริจาคเลือดคนไทย   การประยุกต์ใช้แนวทางดังกล่าวเป็นประโยชน์ในการลดจำานวน

การทิ้งเลือดโดยไม่จำาเป็น อีกทั้งอาจนำาพลาสมาผู้บริจาคที่ทราบชนิดแอนติบอดีและมีคุณสมบัติเหมาะสม

ไปเตรียมเป็น   in-house antisera เพื่อใช้ในห้องปฏิบัติการได้   อีกทั้งสามารถประยุกต์ใช้กับห้องปฏิบัติการ

งานธนาคารเลือดอื่นที่มีปัญหาเช่นเดียวกัน