มุมมองเชิงระบบนิเวศต่อความรุนแรงที่มีผลกระทบในวงกว้างในประเทศไทย : การวิเคราะห์พหุกรณี
คำสำคัญ:
การวิเคราะห์พหุกรณี, ความรุนแรง, ความรุนแรงที่มีผลกระทบในวงกว้าง, ประเทศไทย, ระบบนิเวศบทคัดย่อ
วัตถุประสงค์ : เพื่อทำความเข้าใจเหตุการณ์ความรุนแรงที่มีผลกระทบในวงกว้างในประเทศไทยและระบบนิเวศที่เกี่ยวข้อง
วิธีการ : การศึกษาเชิงคุณภาพจากข้อมูลทุติยภูมิที่เป็นรายงานข่าวความรุนแรงที่มีผลกระทบในวงกว้างในปี พ.ศ. 2562 - 2566 ที่ปรากฏในสำนักข่าวระดับประเทศที่มีกองบรรณาธิการตรวจทาน วิเคราะห์ข้อมูลด้วยการวิเคราะห์พหุกรณีและตรวจสอบความน่าเชื่อถือด้วยวิธีการสามเส้า
ผล : เหตุการณ์ที่สืบค้นได้ 52 กรณี มีเหตุการณ์ที่เข้าเกณฑ์การศึกษาและนำมาวิเคราะห์ 9 กรณี ส่วนใหญ่เป็นเหตุกราดยิง ผู้ก่อเหตุเป็นชาย ใช้อาวุธปืน ลงมือก่อเหตุคนเดียว และมีเหตุจูงใจเกี่ยวข้องกับความเครียดสะสม ปัญหาการเงิน ปัญหาความสัมพันธ์ และปัญหาการปรับตัว การวิเคราะห์พหุกรณีโดยจำแนกปัจจัยตามระบบนิเวศพบว่า ระดับบุคคลมีต้นทุนทางจิตใจและประวัติความรุนแรงในอดีตเป็นปัจจัยที่ส่งผลอย่างมากต่อการแสดงความรุนแรง ระดับจุลภาคเกี่ยวข้องกับปัจจัยจากครอบครัวและความมั่นคงทางอาชีพและการเงิน ส่วนระดับมหภาคเกี่ยวข้องกับอิทธิพลจากชุมชนและการเรียนรู้ผ่านสื่อสาธารณะ
สรุป : ปัจจัยเชิงระบบนิเวศที่เกี่ยวข้องกับสถานการณ์ความรุนแรงที่มีผลกระทบวงกว้างมีหลายระดับ ทั้งระดับบุคคล ระดับจุลภาค และระดับมหภาค ซึ่งมีความสัมพันธ์กันอย่างซับซ้อนและมีบทบาทร่วมกันในการกระตุ้นการก่อเหตุ
Downloads
References
World Health Organization. WHO violence prevention unit: approach, objectives and activities 2022-2026 [Internet]. Geneva: World Health Organization; 2022 [cited 2024 Mar 26]. Available from: https://www.who.int/publications/m/item/who-violence-prevention-unit--approach--objectives-and-activities--2022-2026
Hamby S. On defining violence, and why it matters. Psychol Violence. 2017;7(2):167-80. doi:10.1037/vio0000117.
Krug EG, Mercy JA, Dahlberg LL, Zwi AB. The world report on violence and health. Lancet. 2002;360(9339):1083-8. doi:10.1016/S0140-6736(02)11133-0.
International Health Policy Program Foundation. SDGs indicators 2016 [Internet]. Bangkok: International Health Policy Program Foundation; 2016 [cited 2024 Mar 21]. Available from: https://www.sdgport-th.org/indicators-dashboard/. (in Thai)
Department of Women's Affairs and Family Development. Statistics on family violence in the past 6 years [Internet]. Bangkok: Office of the National Economic and Social Development Council; 2022 [cited 2024 Jan 11]. Available from: https://opendata.nesdc.go.th/dataset/https-drive-google-com-file-d-1kt8cnwofotck4om1_rzwxfcvxj7tob06-view-usp-sharing (in Thai)
Royal Thai Police. Statistics based on criminal offenses (4 groups of cases) [Internet]. Bangkok: Royal Thai Police; 2023 [cited 2024 Jan 11]. Available from: https://www.crimespolice.com/portal/ข้อมูลสถิติคดี2/. (in Thai)
Department of Corrections. Report on recidivism rates [Internet]. Bangkok: Department of Corrections; 2023 [cited 2024 Jan 11]. Available from: http://www.correct.go.th/recstats/index.php/th/searchGroup (in Thai)
Peterson JK, Densley JA, Hauf M, Moldenhauer J. Epidemiology of mass shootings in the United States. Annu Rev Clin Psychol. 2024;20:125-48. doi:10.1146/annurev-clinpsy-081122-010256.
Thirawat S. Mass shooting [Internet]. Bangkok: The Secretariat of The House of Representatives; 2022 [cited 2024 Dec 9]. Available from: https://dl.parliament.go.th/backoffice/viewer2300/web/previewer.php (in Thai)
Lowe SR, Galea S. The mental health consequences of mass shootings. Trauma Violence Abuse. 2017;18(1):62-82. doi:10.1177/1524838015591572.
Bronfenbrenner U. Ecological models of human development. International Encyclopedia of Education. 1994;3(2):37-43.
Cherry K, Susman D. A comprehensive guide to the Bronfenbrenner ecological model [Internet]. New York: Verywell Mind; 2023 [cited 2024 Mar 26]. Available from: https://www.verywellmind.com/bronfenbrenner-ecological-model-7643403
Main P. Explore Bronfenbrenner's ecological model - uncover the layers of human development and their intricate interplay in shaping individual growth [Internet]. Cambridge: Structural Learning; 2023 [cited 2024 Mar 26]. Available from: https://www.structural-learning.com/post/bronfenbrenners-ecological-model
Golden SD, McLeroy KR, Green LW, Earp JA, Lieberman LD. Upending the social ecological model to guide health promotion efforts toward policy and environmental change. Health Educ Behav. 2015;42(1 Suppl):8S-14S. doi:10.1177/1090198115575098.
Eriksson M, Ghazinour M, Hammarström A. Different uses of Bronfenbrenner’s ecological theory in public mental health research: what is their value for guiding public mental health policy and practice? Soc Theory Health. 2018;16:414-33. doi:10.1057/s41285-018-0065-6.
Dickson TJ, Darcy S. A systematic review and a novel temporal extension of the socioecological framework in sport and physical activity research. Transl Sports Med. 2021;4:163-73. doi:10.1002/tsm2.203.
Li H, Cheong JP. The impact of the COVID-19 pandemic on the physical fitness of primary school students in China based on the Bronfenbrenner ecological theory. Front Psychol. 2022;13:896046. doi:10.3389/fpsyg.2022.896046.
Obieche O, Lee M, Salehi N. Exploring attitudes towards smoking behaviour and cessation among hospitalized smokers via a socio-ecological framework: a scoping review. Addict Behav. 2021;122:107040. doi:10.1016/j.addbeh.2021.107040.
Flynn K, Mathias B. “How Am I Supposed to Act?”: Adapting Bronfenbrenner’s Ecological Systems Theory to Understand the Developmental Impacts of Multiple Forms of Violence. J Adolesc Res. 2025;40(1):192-225. doi:10.1177/07435584231159674.
World Health Organization. The violence prevention alliance approach [Internet]. Geneva: World Health Organization; 2022 [cited 2024 Dec 7]. Available from: https://www.who.int/groups/violence-prevention-alliance/approach
Ward C, Dawes A. Youth violence: sources and solutions in South Africa. Cape Town: University of Cape Town Press; 2012 [cited 2024 Jan 11]. Available from: https://library.oapen.org/bitstream/handle/20.500.12657/25279/1/1004816.pdf#page=68
Eisner MP, Malti T. Aggressive and violent behavior. In: Richard M, Michael E. Handbook of child psychology and developmental science. Hoboken: Socioemotional Processes; 2015.
Chan WY, Hollingsworth MA, Espelage DL, Mitchell KJ. Preventing violence in context: the importance of culture for implementing systemic change. Psychol Violence. 2016;6(1):22-6. doi:10.1037/vio0000021.
Centers for Disease Control and Prevention (CDC). Risk and protective factors [Internet]. Atlanta: Centers for Disease Control and Prevention; 2024 [cited 2024 Jan 11]. Available from: https://www.cdc.gov/youth-violence/risk-factors/index.html
Moyo GP. Children and adolescents’ violence: the pattern and determinants beyond psychological theories. J Pediatr. 2020;6(2):138-45. doi:10.11648/j.ajp.20200602.24.
Gustafsson J. Single case studies vs. multiple case studies: a comparative study [Internet]. Halmstad: Halmstad University; 2017 [cited 2024 Jan 11]. Available from: https://www.diva-portal.org/smash/get/diva2:1064378/FULLTEXT01.pdf
Santos KDS, Ribeiro MC, Queiroga DEU, Silva IAPD, Ferreira SMS. The use of multiple triangulations as a validation strategy in a qualitative study. Cien Saude Colet. 2020;25(2):655-64. Portuguese, English. doi:10.1590/1413-81232020252.12302018.
Pinna F, Tusconi M, Dessì C, Pittaluga G, Fiorillo A, Carpiniello B. Violence and mental disorders. A retrospective study of people in charge of a community mental health center. Int J Law Psychiatry. 2016;47:122-8. doi:10.1016/j.ijlp.2016.02.015.
Yim IS, Kofman YB. The psychobiology of stress and intimate partner violence. Psychoneuroendocrinology. 2019;105:9-24. doi:10.1016/j.psyneuen.2018.08.017.
Rubenstein BL, Lu LZN, MacFarlane M, Stark L. Predictors of interpersonal violence in the household in humanitarian settings: a systematic review. Trauma Violence Abuse. 2020;21(1):31-44. doi:10.1177/1524838017738724.
Bresin K. Impulsivity and aggression: a meta-analysis using the UPPS model of impulsivity. Aggress Violent Behav. 2019;48:124-40. doi:10.1016/j.avb.2019.08.003.
Kwon R, Cabrera JF. Socioeconomic factors and mass shootings in the United States. J Crit Public Health. 2019;29(2):138-45. doi:10.1080/09581596.2017.1383599.
Fernandez E, Callen A, Johnson SL, Gaspar C, Kulhanek C, Jose-Bueno C. Prevalence, elicitors, and expression of anger in 21st century mass shootings. Aggress Violent Behav. 2020;55:101483. doi:10.1016/j.avb.2020.101483.
Laeheem K. Boonprakarn K. Relationships between family background in upbringing, experience of violence, and authority relationship, and violence behavior among Thai Muslim married couples in Pattani province. Journal of Liberal Arts, Prince of Songkhla University. 2018;10(2):411-37. (in Thai)
Sangworakittiwut S, Kwankua T. Issues of guns and ammunition affecting violence. Journal of Suvarnabhumi Institute of Technology (Humanities and Social Sciences). 2019;5(2):596-610. (in Thai)
Hansaudom P. Social work and dealing with violent situations in Thai society. Journal of Social Synergy. 2022;13(3):43-59. (in Thai)
Aliyev R, Karakus M. The effects of positive psychological capital and negative feelings on students’ violence tendency. Procedia Soc Behav Sci. 2015;190:69-76. doi:10.1016/j.sbspro.2015.04.918.
Sarkar A, Garg N. “Peaceful workplace” only a myth?: examining the mediating role of psychological capital on spirituality and nonviolence behaviour at the workplace. International Journal of Conflict Management. 2020;31(5):709-28. doi:10.1108/IJCMA-11-2019-0217.
Pirhadi Tavandashti R, Arefi M, Sajadian I. Efficacy of psychological capital training on the empathy and life meaning in the students with the signs of violence. Journal of Applied Psychological Research. 2024;15(2):319-35. doi:10.22059/japr.2024.337196.644278.
Tsirigotis K, Łuczak J. Resilience in Women who Experience Domestic Violence. Psychiatr Q. 2018;89(1):201-211. doi:10.1007/s11126-017-9529-4.
Cosme G. A social learning understanding of violence. Academia Letters. 2021. doi:10.20935/AL1019.
Srisompong B. Power relations in the context of violence [Internet]. One Stop Crisis Center: OSCC; 2022 [cited 2024 Dec 17]. Available from: https://www.oscc.consulting/media/95?utm_source=chatgpt.com (in Thai)
Boonnumma N. Structural violence: reflecting injustice and understanding individual behavior through a social work perspective. Journal of Social Synergy. 2022;13(3):27-42. (in Thai)
Wojciechowski TW. PTSD as a risk factor for the development of violence among juvenile offenders: a group-based trajectory modeling approach. J Interpers Violence. 2020;35(13-14):2511-35. doi:10.1177/0886260517704231.
Wright KA, Turanovic JJ, O’Neal EN, Morse SJ, Booth ET. The cycle of violence revisited: childhood victimization, resilience, and future violence. J Interpers Violence. 2016;34(6):1261-86. doi:10.1177/0886260516651090.
Psychiatry Database. Violence and mental illness [Internet]. Ontario, CA: PsychDB; 2024 [cited 2024 Jan 11]. Available from https://www.psychdb.com/teaching/violence
Yakubovich AR, Stöckl H, Murray J, Melendez-Torres GJ, Steinert JI, Glavin CE, et al. Risk and protective factors for intimate partner violence against women: Systematic review and meta-analyses of prospective-longitudinal studies. Am J Public Health. 2018;108(7):e1-11. doi:10.2105/AJPH.2018.304428.
Ruddle A, Pina A, Vasquez E. Domestic violence offending behaviors: a review of the literature examining childhood exposure, implicit theories, trait aggression and anger rumination as predictive factors. Aggress Violent Behav. 2017;34:154-65. doi:10.1016/j.avb.2017.01.016.
Ahonen L. The association between mental illness and violence. In: Violence and mental illness: an overview [Internet]. Berlin: Springer International Publishing; 2019 [cited 2024 Jan 11]. Available from: https://doi.org/10.1007/978-3-030-18750-7_4
Halle C, Tzani-Pepelasi C, Pylarinou NR, Fumagalli A. The link between mental health, crime and violence. New Ideas Psychol. 2020;58:100779. doi:10.1016/j.newideapsych.2020.100779.
Spencer C, Mallory AB, Cafferky BM, Kimmes JG, Beck AR, Stith SM. Mental health factors and intimate partner violence perpetration and victimization: a meta-analysis. Psychol Violence. 2019;9(1):1-17. doi:10.1037/vio0000156.
Ozer EJ, Lavi I, Douglas L, Wolf JP. Protective factors for youth exposed to violence in their communities: a review of family, school, and community moderators. J Clin Child Adolesc Psychol. 2017;46(3):353-78. doi:10.1080/15374416.2015.1046178.
Labella MH, Masten AS. Family influences on the development of aggression and violence. Curr Opin Psychol. 2018;19:11-6. doi:10.1016/j.copsyc.2017.03.028.
Ingram KM, Espelage DL, Davis JP, Merrin GJ. Family violence, sibling, and peer aggression during adolescence: associations with behavioral health outcomes. Front Psychiatry. 2020;11:472213. doi:10.3389/fpsyt.2020.00026.
Polanin JR, Espelage DL, Grotpeter JK, Spinney E, Ingram KM, Valido A, et al. A meta-analysis of longitudinal partial correlations between school violence and mental health, school performance, and criminal or delinquent acts. Psychol Bull. 2021;147(2):115-33. doi:10.1037/bul0000314.
Bowen B. The matrix of needs: Reframing Maslow’s hierarchy. Health. 2021;13(5):538-63. doi:10.4236/health.2021.135041.
Acquadro Maran D. Workplace violence: Prevalence, risk factors and preventive measures across the globe. J Health Soc Sci. 2020;5:13-22. doi:10.19204/2020/wrkp2.
Rudkjoebing LA, Bungum AB, Flachs EM, Eller NH, Borritz M, Aust B, et al. Work-related exposure to violence or threats and risk of mental disorders and symptoms: a systematic review and meta-analysis. Scand J Work Environ Health. 2020;46(4):339-49. doi:10.5271/sjweh.3877.
Sheppard DM, Newnam S, Louis RM, Perrett MS. Factors contributing to work-related violence: A systematic review and systems perspective. Saf Sci. 2022;154:105859. doi:10.1016/j.ssci.2022.105859.
Anderson CA, Suzuki K, Swing EL, Groves CL, Gentile DA, Prot S. et al. Media violence and other aggression risk factors in seven nations. Pers Soc Psychol Bull. 2017;43(7):986-98. doi:10.1177/0146167217703064.
Chadee D, Surette R, Chadee M, Brewster D. Copycat crime dynamics: the interplay of empathy, narrative persuasion and risk with likelihood to commit future criminality. Psychol Pop Media Cult. 2017;6(2):142-58. doi:10.1037/ppm0000088.
Duwe G. Patterns and prevalence of lethal mass violence. Criminol Public Policy. 2020;19(1):17-35. doi:10.1111/1745-9133.12478.
Carter N, Bryant-Lukosius D, DiCenso A, Blythe J, Neville AJ. The use of triangulation in qualitative research. Oncol Nurs Forum. 2014;41(5):545-7. doi:10.1188/14.ONF.545-547.
Bans-Akutey A, Tiimub BM. Triangulation in research. Academia Letters. 2021;2:1-6. doi:10.20935/AL3392.
Heale R, Twycross A. What is a case study? Evid Based Nurs. 2018;21(1):7-8. doi:10.1136/eb-2017-102845.
Downloads
เผยแพร่แล้ว
How to Cite
ฉบับ
บท
License
Copyright (c) 2024 วารสารสุขภาพจิตแห่งประเทศไทย
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
- ผู้อ่านสามารถนำข้อความ ข้อมูล จากวารสารไปใช้ไปใช้ประโยชน์ทางวิชาการได้ เช่น เพื่อการสอน เพื่อการอ้างอิง แต่การนำไปใช้เพื่อวัตถุประสงค์อื่น เช่น เพื่อการค้า จะต้องได้รับอนุญาตเป็นลายลักษณ์อักษรจากกรมสุขภาพจิตก่อน
- ความคิดเห็น ข้อมูล และบทสรุปต่าง ๆ ที่ลงตีพิมพ์ในวารสารสุขภาพจิตแห่งประเทศไทยเป็นของผู้เขียนบทความและมิได้แสดงว่ากองบรรณาธิการหรือกรมสุขภาพจิตเห็นพ้องด้วย
