ปัจจัยที่เกี่ยวข้องกับปัญหาสุขภาพจิตของคนไทยในช่วงการแพร่ระบาดของโรคโควิด 19 ปี พ.ศ. 2563 - 2566
คำสำคัญ:
ความชุก, ปัญหาสุขภาพจิต, โรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา 2019 (โควิด 19)บทคัดย่อ
วัตถุประสงค์ : เพื่อระบุปัจจัยที่เกี่ยวข้องกับปัญหาสุขภาพจิตของคนไทยในช่วงการแพร่ระบาดของโรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา 2019 (โควิด 19) ระหว่างปี พ.ศ. 2563 - 2566
วิธีการ : การศึกษาแบบตัดขวาง ใช้ข้อมูลการสำรวจการรับรู้และปัญหาสุขภาพจิตของคนไทยจากการแพร่ระบาดของโรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา 2019 ที่สำรวจต่อเนื่อง 24 ครั้งตามระลอกการระบาดของโรค 4 ระยะ เก็บข้อมูลในคนไทยอายุ 18 ปีขึ้นไปที่ได้จากการสุ่มหลายขั้นตอน ใช้แบบสอบถามออนไลน์ ประกอบด้วย ข้อมูลทั่วไป ปัญหาทางกายจิตสังคมจากการแพร่ระบาด แบบวัดความเครียดด้วย ST-5 และแบบทดสอบภาวะซึมเศร้าด้วย PHQ-9 วิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติเชิงพรรณนา นำเสนอความชุกด้วยร้อยละ วิเคราะห์ความสัมพันธ์ระหว่างตัวแปรต่าง ๆ กับปัญหาสุขภาพจิตด้วยสถิติการถดถอยโลจิสติกแบบไบนารี
ผล : กลุ่มตัวอย่างทั้งหมด 60,294 คน พบความชุกความเครียด ภาวะซึมเศร้า และความคิดทำร้ายตนเองสูงสุดในการระบาดระลอกที่ 3 (ร้อยละ 5.0, 10.8 และ 1.7 ตามลำดับ) ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับปัญหาสุขภาพจิต ได้แก่ การระบาดระลอกที่ 2 - 4 เพศหญิง อายุ 18 - 40 ปี ว่างงาน การเจ็บป่วยด้วยโรคเรื้อรังทางกาย โรคจิตเวช และโควิด 19 ประวัติดื่มสุรา ประวัติใช้สารเสพติด มีปัญหาการเงิน ปัญหาการเรียน ปัญหาความสัมพันธ์กับเพื่อน คนที่ทำงาน และครอบครัว และปัญหาการดำรงชีวิต
สรุป : ความชุกปัญหาสุขภาพจิตของคนไทยสูงขึ้นตามสถานการณ์การแพร่ระบาดของโรคโควิด 19 ที่รุนแรงขึ้น ผู้ที่มีประวัติ โรคทางกายและโรคทางจิตเวช รวมถึงปัญหาทางเศรษฐกิจและสังคม มีความเสี่ยงต่อปัญหาสุขภาพจิตในระหว่างการแพร่ระบาดของโรค
Downloads
References
Vongrachit K. Report on taking lessons learned on preparation for the outbreak of Coronavirus disease 2019 (COVID-19) area health January 1, 2020 - July 1, 2022. Nonthaburi: Office of the Permanent Secretary Ministry of Public Health; 2022.
Vongrachit K. Endemic approach to COVID-19. Nonthaburi: Strategy and planning division, Office of the Permanent Secretary Ministry of Public Health; 2022.
Institute for Population and Social Research, Mahidol University. Thai Health 2022: Thai families in the COVID-19 crisis. Nakhon Pathom: Institute for Population and Social Research, Mahidol University and Thai Health Promotion Foundation (ThaiHealth); 2022.
Kittirattanapaiboon P, Tailandkha P. Addressing mental health and psychosocial aspects of COVID-19 outbreak. Nonthaburi: Department of Mental Health; 2020.
World Health Organization. Mental health and COVID-19: early evidence of the pandemic’s impact scientific brief [Internet]. Geneva: World Health Organization; 2022 [cited 2023 May 5]. Available from: https://www.who.int/publications/i/item/WHO-2019-nCoV-Sci_Brief-Mental_health-2022.1
Chutha W, Makkhlai K. The impact on depression and self-harming thoughts. In: Karnjanapiboonwong A, Matra T, Kamwansanga P, editor. Report on the impact situation from the COVID-19 outbreak on non-communicable diseases and related factors in Thailand, January 2020 to November 2021. Nonthaburi: Division of Non-Communicable Diseases, Department of disease control; 2022.
Sukaew T. Policy brief. Impact on 'mental health' under COVID-19 control measures with the problem of suicide that must be watched. Nonthaburi: Health Intervention and Technology Assessment Program; 2022.
Saeed BA, Shabila NP, Aziz AJ. Stress and anxiety among physicians during the COVID-19 outbreak in the Iraqi Kurdistan Region: An online survey. PLoS One. 2021;16(6):e0253903. doi:10.1371/journal.pone.0253903.
de Miquel C, Domènech-Abella J, Felez-Nobrega M, Cristóbal-Narváez P, Mortier P, Vilagut G, et al. The Mental Health of Employees with Job Loss and Income Loss during the COVID-19 Pandemic: The Mediating Role of Perceived Financial Stress. Int J Environ Res Public Health. 2022;19(6):3158. doi:10.3390/ijerph19063158.
Rajkumar RP. COVID-19 and mental health: A review of the existing literature. Asian J Psychiatr. 2020;52:102066. doi:10.1016/j.ajp.2020.102066.
Witteveen AB, Young SY, Cuijpers P, Ayuso-Mateos JL, Barbui C, Bertolini F, et al. COVID-19 and common mental health symptoms in the early phase of the pandemic: An umbrella review of the evidence. PLoS Med. 2023;20(4):e1004206. doi:10.1371/journal.pmed.1004206.
Ruksee N, Donjdee K, Songsiri N, Deesawas W, Janjaroen S, Yupu A. A study of the stress, anxiety and family relationships among Thai people after the Covid-19 pandemic in the early stages. Quality of Life and Law Journal. 2021;17(1):94-108.
Wijitraphan T. Prevalence and factors associated with stress and depression in COVID-19 pandemic among residents of Tung Seaw primacy care clinic, Sanpathong district, Chiang Mai province. Journal of Mental Health of Thailand. 2021;29(1):12-21.
Pitspingkum W. Factors associated with mental health and stress among healthcare personnel responsible for COVID-19 in Lampang province [Master’s thesis]. Chiang Mai: Chiang Mai University; 2023.
Tunoud A. Project research mental health of Mae Chaem district, Chiangmai citizen and the impact after the situation of the epidemic of the Covid 19 virus. Chiang Mai: Chiangmai Provincial Public Health Office; 2022.
Chutha W, Makkhlai K, Sriruengrat D, Jayana R. The prevalence and trends of mental health problems in Thai population during the coronavirus disease 2019 pandemic in Thailand, 2020 - 2022. Journal of Mental Health of Thailand. 2023;31(3):227-39.
Silpakit O. Srithanya stress scale. Journal of Mental Health of Thailand. 2008;16(3):177-85.
Lotrakul M, Sumrithe S, Saipanish R. Reliability and validity of the Thai version of the PHQ-9. BMC Psychiatry. 2008;8:46. doi:10.1186/1471-244X-8-46.
Ratnarathon A. Coronavirus infectious disease-2019 (COVID-19): a case report, the first patient in Thailand and outside China. Journal of Bamrasnaradura Infectious Diseases Institute. 2020;14(2):116-23.
Silpakit P, Kittirattanapaiboon P. Social determinants of mental health. Chiang Mai: Wanida Karnpim Limited Partnership; 2017.
Faculty of Psychology, Chulalongkorn University. Psychology vocabulary: emerging adulthood [Internet]. Bangkok: Faculty of psychology, Chulalongkorn University; 2023 [cited 2023 Dec 20]. Available from: https://www.psy.chula.ac.th/th/feature-articles/emerging-adulthood
Sornpaisarn B, Charatsingha A, Bualek N. Survey of the mental health status of economic crisis in Thailand, 18-22 August 1997. Nonthaburi: Department of Mental Health; 1997.
Bunditchate A, Chutha W, saosarn P. The telephone survey of mental health status during the economic crisis in Thailand, March 8-12, 1999. Nonthaburi: Department of Mental Health; 1999.
Chutha W, saosarn P, Kongpan R. The telephone survey of mental health status during the economic crisis in Thailand, September 6-10, 1999. Nonthaburi: Department of Mental Health; 1999.
World Health Organization. Coronavirus disease 2019 [Internet]. Geneva: World Health Organization; 2020 [cited 2023 Jan 24]. Available from: https://www.who.int/emergencies/diseases/novel-coronavirus-2019
Suicide Prevention and Intervention Center, Department of Mental Health. The problem of suicide among Thai people in 2022 [Internet]. Nonthaburi: Suicide Prevention and Intervention Center; 2022 [cited 2023 Nov 30]. Available from: https://suicide.dmh.go.th/news/files
Tawichsri T, Sa-ngimnet B. COVID-19 crisis with mental health problems in Thailand [Internet]. Bangkok: Thai Publica; 2022 [cited 2023 Nov 30]. Available from: https://thaipublica.org/2021/06/pier-67/.
Tengthanakij P, Chindamai N, Suphaka O, Poocherd S, Lothongdaeng N, Chompoosri P, et al. Prevalence and associated factors of stress upon online study among Mae Fah Luang university preclinical year medical and dental students during COVID-19 pandemic. Greater Mekong Subregion Medical Journal. 2022;2(2):89-99.
Zheng R, Zhou Y, Fu Y, Xiang Q, Cheng F, Chen H, et al. Prevalence and associated factors of depression and anxiety among nurses during the outbreak of COVID-19 in China: a cross-sectional study. Int J Nurs Stud. 2021;114:103809. doi:10.1016/j.ijnurstu.2020.103809.
Chomsuk P. Pinnapichet J, Boonyakunakorn P. Covid subsides, household workers are afraid of agriculture [Internet]. Bangkok: Bank of Thailand; 2020 [cited 2023 Nov 20]. Available from: https://www.bot.or.th/content/dam/bot/documents/th/research-and-publications/article/regional/2563/2563_RL_04_the-agriculture-after-covid19.PDF
Pichayayothin N. Development psychology [Internet]. Bangkok: Faculty of psychology, Chulalongkorn University; 2017 [cited 2023 Dec 20]. Available from: https://www.psy.chula.ac.th/th/feature-articles/devpsy
Downloads
เผยแพร่แล้ว
How to Cite
ฉบับ
บท
License
Copyright (c) 2024 วารสารสุขภาพจิตแห่งประเทศไทย
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
- ผู้อ่านสามารถนำข้อความ ข้อมูล จากวารสารไปใช้ไปใช้ประโยชน์ทางวิชาการได้ เช่น เพื่อการสอน เพื่อการอ้างอิง แต่การนำไปใช้เพื่อวัตถุประสงค์อื่น เช่น เพื่อการค้า จะต้องได้รับอนุญาตเป็นลายลักษณ์อักษรจากกรมสุขภาพจิตก่อน
- ความคิดเห็น ข้อมูล และบทสรุปต่าง ๆ ที่ลงตีพิมพ์ในวารสารสุขภาพจิตแห่งประเทศไทยเป็นของผู้เขียนบทความและมิได้แสดงว่ากองบรรณาธิการหรือกรมสุขภาพจิตเห็นพ้องด้วย
