โปรแกรมบำบัดด้วยการเจริญสติสำหรับประยุกต์ใช้ในการพยาบาลผู้ป่วยหลังโรคหลอดเลือดสมอง : การทบทวนวรรณกรรมแบบกำหนดขอบเขต
คำสำคัญ:
การทบทวนวรรณกรรมแบบกำหนดขอบเขต, การบำบัดด้วยการเจริญสติ, ผู้ป่วยหลังโรคหลอดเลือดสมองบทคัดย่อ
วัตถุประสงค์ : เพื่อทบทวนผลของโปรแกรมบำบัดด้วยการเจริญสติและความเป็นไปได้ในการประยุกต์ใช้ในการพยาบาลผู้ป่วยหลังโรคหลอดเลือดสมอง
วิธีการ : การทบทวนวรรณกรรมแบบกำหนดขอบเขตจากบทความวิจัยทั้งภาษาไทยและภาษาอังกฤษที่สืบค้นได้จากฐานข้อมูล ThaiJO, ThaiLIS, PubMed, CINAHL, PsycINFO และ Web of Science ระหว่างปี พ.ศ. 2555 - 2565 คำสำคัญที่ใช้ในการสืบค้น ได้แก่ สติ, การเจริญสติ, โรคหลอดเลือดสมอง, mindfulness, mindfulness-based interventions และ stroke survivors ประเมินคุณภาพงานวิจัยอย่างอิสระโดยผู้วิจัย 2 คน ใช้เครื่องมือประเมินคุณภาพงานวิจัยของ Joanna Briggs institute และคัดงานวิจัยที่มีคุณภาพต่ำออก
ผล : ค้นพบงานวิจัย 101 เรื่อง สามารถนำมาสังเคราะห์จำนวน 15 เรื่อง โปรแกรมบำบัดด้วยการเจริญสติมีผลต่อการฟื้นตัวด้านร่างกาย ช่วยลดความเครียดและอารมณ์ซึมเศร้า และเพิ่มสมรรถนะการรู้คิดและการสื่อสาร รูปแบบการบำบัดส่วนใหญ่เป็นการเผชิญหน้าระหว่างผู้บำบัดและผู้รับการบำบัดหรือแบบผสมผสานทั้งเผชิญหน้าและออนไลน์ ส่วนใหญ่เป็นการศึกษาเฉพาะในกลุ่มผู้ป่วย มี 1 เรื่องให้ผู้ดูแลเข้ามามีส่วนร่วมในโปรแกรม โปรแกรมส่วนใหญ่มีระยะเวลาบำบัดประมาณ 8 สัปดาห์และได้รับการยอมรับดีจากผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมอง แต่งานวิจัยส่วนใหญ่ยังใช้กลุ่มตัวอย่างขนาดเล็ก ไม่มีกลุ่มเปรียบเทียบ และไม่มีการทดสอบทางสถิติ
สรุป : มีความเป็นไปได้ในการใช้โปรแกรมการเจริญสติในการบำบัดทางการพยาบาลเพื่อฟื้นฟูด้านร่างกายและจิตใจในผู้ป่วยหลังโรคหลอดเลือดสมอง แต่ยังมีความต้องการหลักฐานเชิงประจักษ์คุณภาพสูง ควรมีการศึกษาเพิ่มเติมและพัฒนาศักยภาพพยาบาลในการบำบัดด้วยการเจริญสติเพื่อฟื้นฟูผู้ป่วยหลังโรคหลอดเลือดสมองอย่างองค์รวม
Downloads
References
World Health Organization. World stroke day [Internet]. Geneva: World Health Organization; 2021 [cited 2021 Feb 16]. Available from: https://www.who.int/southeastasia/news/detail/28-10-2021-world-stroke-day
Kernan WN, Ovbiagele B, Black HR, Bravata DM, Chimowitz MI, Ezekowitz MD, et al. Guidelines for the prevention of stroke in patients with stroke and transient ischemic attack: a guideline for healthcare professionals from the american heart association/american stroke association. Stroke. 2014;45(7):2160-236. doi:10.1161/STR.0000000000000024.
Corbetta M, Ramsey L, Callejas A, Baldassarre A, Hacker CD, Siegel JS, et al. Common behavioral clusters and subcortical anatomy in stroke. Neuron. 2015;85(5):927-41. doi:10.1016/j.neuron.2015.02.027.
Ferro JM, Caeiro L, Figueira ML. Neuropsychiatric sequelae of stroke. Nat Rev Neurol. 2016;12(5):269-80. doi:10.1038/nrneurol.2016.46.
Aniwattanapong D. Post-stroke depression. Journal of the Psychiatric Association of Thailand. 2018;63(4):383-418.
Ayerbe L, Ayis S, Wolfe CD, Rudd AG. Natural history, predictors and outcomes of depression after stroke: systematic review and meta-analysis. Br J Psychiatry. 2013;202(1):14-21. doi:10.1192/bjp.bp.111.107664.
Ayerbe L, Ayis SA, Crichton S, Rudd AG, Wolfe CD. Explanatory factors for the association between depression and long-term physical disability after stroke. Age Ageing. 2015;44(6):1054-8. doi:10.1093/ageing/afv132.
Hackett ML, Anderson CS. Predictors of depression after stroke: a systematic review of observational studies. Stroke. 2005;36(10):2296-301. doi:10.1161/01.STR.0000183622.75135.a4.
Hackett ML, Pickles K. Part I: frequency of depression after stroke: an updated systematic review and meta-analysis of observational studies. Int J Stroke. 2014;9(8):1017-25. doi:10.1111/ijs.12357.
Ayerbe L, Ayis S, Crichton S, Wolfe CD, Rudd AG. The natural history of depression up to 15 years after stroke: the south london stroke register. Stroke. 2013;44(4):1105-10. doi:10.1161/STROKEAHA.111.679340.
Bartoli F, Pompili M, Lillia N, Crocamo C, Salemi G, Clericiet M, et al. Rates and correlates of suicidal ideation among stroke survivors: a meta-analysis. J Neurol Neurosurg Psychiatry. 2017;88(6):498-504. doi:10.1136/jnnp-2017-315660.
Blöchl M, Meissner S, Nestler S. Does depression after stroke negatively influence physical disability? a systematic review and meta-analysis of longitudinal studies. J Affect Disord. 2019;247:45-56. doi:10.1016/j.jad.2018.12.082.
Burgess DJ, Beach MC, Saha S. Mindfulness practice: a promising approach to reducing the effects of clinician implicit bias on patients. Patient Educ Couns. 2017;100(2):372-6. doi:10.1016/j.pec.2016.09.005.
Johansson B, Bjuhr H, Rönnbäck L. Mindfulness-based stress reduction (MBSR) improves long-term mental fatigue after stroke or traumatic brain injury. Brain Inj. 2012;26(13-14):1621-8. doi:10.3109/02699052.2012.700082.
Payutto PA. The compilation of Buddhist dictionary. 34th ed. Bangkok: The Foundation of Peace Education: Venerable Prayudh Payutto; 2016.
The Free Encyclopedia. Sati [Internet]. 2020 [cited 2022 May 21]. Available from: https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%AA%E0%B8%95%E0%B8%B4
Kabat-Zinn J. Full catastrophe living: using the wisdom of your body and mind to face stress, pain, and illness. Worcester: University of Massachusetts Medical Center/Worcester; 1990.
Kabat-Zinn J. Mindfulness. Mindfulness. 2015;6(6):1481-3. doi:10.1007/s12671-015-0456-x.
Segal, ZV, Williams, JM G, Teasdale JD. Mindfulness-based cognitive therapy for depression. New York: The Guilford Press; 2002.
Segal ZV, Williams JM G, Teasdale JD. Mindfulness-based cognitive therapy for depression: a new approach to preventing relapse. New York: Guilford Press; 2003.
Tao S, Geng Y, Li M, Ye J, Liu Z. Effectiveness of mindfulness-based stress reduction and mindfulness-based cognitive therapy on depression in poststroke patients systematic review and meta-analysis of randomized controlled trials. J Psychosom Res. 2022;163:111071. doi:10.1016/j.jpsychores.2022.111071.
Tadi P, Lui F, Budd LA. Acute stroke (nursing). In: StatPearls. Treasure Island: StatPearls Publishing; 2024.
Peters MD, Godfrey CM, McInerney P, Soares CB, Khalil H, Parker D. The Joanna Briggs Institute reviewers' manual 2015: methodology for JBI scoping reviews. Adelaide: The Joanna Briggs Institute; 2015.
Joanna Briggs Institute [JBI]. JBI critical appraisal tools [Internet]. 2020 [cited 2022 Dec 22]. Available from: https://jbi.global/critical-appraisal-tools
Tricco AC, Lillie E, Zarin W, O'Brien KK, Colquhoun H, Levac D, et al. PRISMA extension for scoping reviews (PRISMA-ScR): checklist and explanation. Ann Intern Med. 2018;169(7):467-73. doi:10.7326/M18-0850.
Baylan S, Haig C, MacDonald M, Stiles C, Easto J, Thomson M, et al. Measuring the effects of listening for leisure on outcome after stroke (MELLO): a pilot randomized controlled trial of mindful music listening. Int J Stroke. 2020;15(2):149-58. doi:10.1177/1747493019841250.
Bannon S, Lester EG, Gates MV, McCurley J, Lin A, Rosand J, et al. Recovering together: building resiliency in dyads of stroke patients and their caregivers at risk for chronic emotional distress; a feasibility study. Pilot Feasibility Stud. 2020;6:75. doi:10.1186/s40814-020-00615-z.
Baldo JV, Schendel K, Lwi SJ, Herron TJ, Dempsey DG, Muir J, et al. Mindfulness-based stress reduction intervention in chronic stroke: a randomized, controlled pilot study. Mindfulness. 2021;12:2908-19. doi:10.1007/s12671-021-01751-0.
Hofer H, Holtforth MG, Lüthy F, Frischknecht E, Znoj H, Müri RM. The potential of a mindfulness-enhanced, integrative neuro-psychotherapy program for treating fatigue following stroke: a preliminary study. Mindfulness. 2014;5(2):192-9. doi:10.1007/s12671-012-0167-5.
Johansson B, Bjuhr H, Karlsson M, Karlsson JO, Rönnbäck L. Mindfulness-based stress reduction (MBSR) delivered live on the internet to individuals suffering from mental fatigue after an acquired brain injury. Mindfulness. 2015;6:1356-65. doi:10.1007/s12671-015-0406-7.
Johansson B, Bjuhr H, Rönnbäck L. Evaluation of an advanced mindfulness program following a mindfulness-based stress reduction program for participants suffering from mental fatigue after acquired brain injury. Mindfulness. 2015;6:227-33. doi:10.1007/s12671-013-0249-z.
Merriman J, Walker-Bircham S, Easton SA, Maddicks R. The development of a mindfulness group for stroke patients: a pilot study. Clinical Psychology Forum. 2015;267:26-30.
Wang X, Smith C, Ashley L, Hyland ME. Tailoring self-help mindfulness and relaxation techniques for stroke survivors: examining preferences, feasibility and acceptability. Front Psychol. 2019;10:391. doi:10.3389/fpsyg.2019.00391.
Wang M, Liao W, Chen X. Effects of a short-term mindfulness-based intervention on comfort of stroke survivors undergoing inpatient rehabilitation. Rehabil Nurs. 2019;44(2):78-86. doi:10.1097/rnj.0000000000000098.
Wang X, Li J, Wang C, Lv J. The effects of mindfulness-based intervention on quality of life and poststroke depression in patients with spontaneous intracerebral hemorrhage in China. Int J Geriatr Psychiatry. 2020;35(5):572-80. doi:10.1002/gps.5273.
Love MF, Sharrief A, LoBiondo-Wood G, Cron SG, Sanner Beauchamp JE. The effects of meditation, race, and anxiety on stroke survivor resilience. J Neurosci Nurs. 2020;52(3):96-102. doi:10.1097/JNN.0000000000000509.
Wathugala M, Saldana D, Juliano JM, Chan J, Liew SL. Mindfulness meditation effects on poststroke spasticity: a feasibility study. J Evid Based Integr Med. 2019;24:2515690X19855941. doi:10.1177/2515690X19855941.
Marshall RS, Laures-Gore J, Love K. Brief mindfulness meditation group training in aphasia: exploring attention, language and psychophysiological outcomes. Int J Lang Commun Disord. 2018;53(1):40-54. doi:10.1111/1460-6984.12325.
Wrapson W, Dorrestein M, Wrapson J, Theadom A, Kayes NM, Snell DL, et al. A feasibility study of a one-to-one mindfulness-based intervention for improving mood in stroke survivors. Mindfulness. 2021;12:1148-58. doi:10.1007/s12671-020-01583-4.
Chemerinski E, Robinson RG. The neuropsychiatry of stroke. Psychosomatics. 2000;41(1):5-14. doi:10.1016/S0033-3182(00)71168-6.
Duncan F, Wu S, Mead GE. Frequency and natural history of fatigue after stroke: a systematic review of longitudinal studies. J Psychosom Res. 2012;73(1):18-27. doi:10.1016/j.jpsychores.2012.04.001.
Naess H, Lunde L, Brogger J. The effects of fatigue, pain, and depression on quality of life in ischemic stroke patients: the Bergen Stroke Study. Vasc Health Risk Manag. 2012;8:407–13. doi:10.2147/VHRM.S32780.
Anheyer D, Haller H, Barth J, Lauche R, Dobos G, Cramer H. Mindfulness-based stress reduction for treating low back pain: a systematic review and meta-analysis. Ann Intern Med. 2017;166(11):799-807. doi:10.7326/M16-1997.
Feng B, Hu X, Lu WW, Wang Y, Ip WY. Are mindfulness treatments effective for pain in cancer patients? a systematic review and meta-analysis. Eur J Pain. 2022;26(1):61-76. doi:10.1002/ejp.1849.
Hilton L, Hempel S, Ewing BA, Apaydin E, Xenakis L, Newberry S, et al. Mindfulness meditation for chronic pain: systematic review and meta-analysis. Ann Behav Med. 2017;51(2):199-213. doi:10.1007/s12160-016-9844-2.
Castelnuovo G, Giusti EM, Manzoni GM, Saviola D, Gatti A, Gabrielli S, et al. Psychological treatments and psychotherapies in the neurorehabilitation of pain: evidences and recommendations from the italian consensus conference on pain in neurorehabilitation. Front Psychol. 2016;7:115. doi:10.3389/fpsyg.2016.00115.
Medina AM, Mead JS. An exploration of mindfulness in speech-language pathology. Commun Disord Q. 2021;42(4):257-65. doi:10.1177/1525740120942141.
Ryan BJ, Clunne SM, Baker CJ, Shiggins C, Rose ML, Kneebone II. A systematic review of non-drug interventions to prevent and treat anxiety in people with aphasia after stroke. Disabil Rehabil. 2022;44(18):4997-5006. doi:10.1080/09638288.2021.1925752.
Gill LN, Renault R, Campbell E, Rainville P, Khoury B. Mindfulness induction and cognition: a systematic review and meta-analysis. Conscious Cogn. 2020;84:102991. doi:10.1016/j.concog.2020.102991.
Millett G, D'Amico D, Amestoy ME, Gryspeerdt C, Fiocco AJ. Do group-based mindfulness meditation programs enhance executive functioning? a systematic review and meta-analysis of the evidence. Conscious Cogn. 2021;95:103195. doi:10.1016/j.concog.2021.103195.
Youngs MA, Lee SE, Mireku MO, Sharma D, Kramer RSS. Mindfulness meditation improves visual short-term memory. Psychol Rep. 2021;124(4):1673-86. doi:10.1177/0033294120926670.
Zou Y, Li P, Hofmann SG, Liu X. The mediating role of non-reactivity to mindfulness training and cognitive flexibility: a randomized controlled trial. Front Psychol. 2020;11:1053. doi:10.3389/fpsyg.2020.01053.
Witarto BS, Visuddho V, Witarto AP, Bestari D, Sawitri B, Melapi TAS, et al. Effectiveness of online mindfulness-based interventions in improving mental health during the COVID-19 pandemic: a systematic review and meta-analysis of randomized controlled trials. PLoS One. 2022;17(9):e0274177. doi:10.1371/journal.pone.0274177.
Spruill TM, Reynolds HR, Dickson VV, Shallcross AJ, Visvanathan PD, Park C, et al. Telephone-based mindfulness training to reduce stress in women with myocardial infarction: rationale and design of a multicenter randomized controlled trial. Am Heart J. 2018;202:61-7. doi:10.1016/j.ahj.2018.03.028.
Dragomanovich HM, Dhruva A, Ekman E, Schoenbeck KL, Kubo A, Van Blarigan EL, et al. Being Present 2.0: online mindfulness-based program for metastatic gastrointestinal cancer patients and caregivers. Glob Adv Health Med. 2021;10:21649561211044693. doi:10.1177/21649561211044693.
Gray LA. Living the Full Catastrophe: a mindfulness-based program to support recovery from stroke. Healthcare (Basel). 2020;8(4):498. doi:10.3390/healthcare8040498.
McCurley JL, Funes CJ, Zale EL, Lin A, Jacobo M, Jacobs JM, et al. Preventing chronic emotional distress in stroke survivors and their informal caregivers. Neurocrit Care. 2019;30(3):581-9. doi:10.1007/s12028-018-0641-6.
Saban KL, Tell D, De La Pena P. Nursing Implications of Mindfulness-Informed Interventions for stroke survivors and their families. Stroke. 2022;53(11):3485-93. doi:10.1161/STROKEAHA.122.038457.
Downloads
เผยแพร่แล้ว
How to Cite
ฉบับ
บท
License
Copyright (c) 2024 วารสารสุขภาพจิตแห่งประเทศไทย
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
- ผู้อ่านสามารถนำข้อความ ข้อมูล จากวารสารไปใช้ไปใช้ประโยชน์ทางวิชาการได้ เช่น เพื่อการสอน เพื่อการอ้างอิง แต่การนำไปใช้เพื่อวัตถุประสงค์อื่น เช่น เพื่อการค้า จะต้องได้รับอนุญาตเป็นลายลักษณ์อักษรจากกรมสุขภาพจิตก่อน
- ความคิดเห็น ข้อมูล และบทสรุปต่าง ๆ ที่ลงตีพิมพ์ในวารสารสุขภาพจิตแห่งประเทศไทยเป็นของผู้เขียนบทความและมิได้แสดงว่ากองบรรณาธิการหรือกรมสุขภาพจิตเห็นพ้องด้วย
