ความสัมพันธ์ระหว่างปัญหาการนอนหลับและภาวะสุขภาพที่พบบ่อยในผู้สูงอายุ
คำสำคัญ:
ปัญหาการนอนหลับ, ผู้สูงอายุ, ภาวะซึมเศร้า, ภาวะสุขภาพที่พบบ่อยในผู้สูงอายุบทคัดย่อ
วัตถุประสงค์ : เพื่อศึกษาความชุกของปัญหาการนอนหลับและความสัมพันธ์ระหว่างปัญหาการนอนหลับและภาวะสุขภาพที่พบบ่อยในผู้สูงอายุ
วิธีการ : การศึกษาภาคตัดขวางย้อนหลังที่โรงพยาบาลมหาราชนครเชียงใหม่ ใช้เวชระเบียนอิเล็กทรอนิกส์ของผู้สูงอายุ 60 ปีขึ้นไปที่มารับบริการ ณ ห้องตรวจเวชศาสตร์ครอบครัวระหว่างเดือนตุลาคม พ.ศ. 2563 ถึงกันยายน พ.ศ. 2564 ข้อมูล ได้แก่ อายุ เพศ โรคร่วม และผลการประเมินผู้สูงอายุแบบองค์รวม ได้แก่ ปัญหาการนอนหลับ ภาวะซึมเศร้า สมองเสื่อม โรคข้อเข่าเสื่อม ปัญหาการได้ยิน ปัญหาการมองเห็น ปัญหาช่องปาก การหกล้ม และการใช้ยาร่วมกันหลายขนาน ใช้การวิเคราะห์ logistic regression หาความสัมพันธ์ระหว่างปัญหาการนอนหลับและภาวะสุขภาพที่พบบ่อยในผู้สูงอายุ
ผล : กลุ่มตัวอย่าง 217 คน ส่วนใหญ่เป็นเพศหญิง มีปัญหาการนอนหลับร้อยละ 27.6 อายุเฉลี่ยกลุ่มที่มีและไม่มีปัญหาการนอนหลับคือ 68.87 ± 6.65 ปีและ 67.66 ± 5.67 ปี ตามลำดับ กลุ่มที่มีปัญหาการนอนหลับมีสัดส่วนภาวะซึมเศร้า และจำนวนภาวะสุขภาพที่พบบ่อยในผู้สูงอายุมากกว่ากลุ่มที่ไม่มีปัญหาการนอนหลับอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ การวิเคราะห์ logistic regression โดยควบคุมอายุ เพศ และโรคร่วม พบความสัมพันธ์ที่มีนัยสำคัญทางสถิติระหว่างปัญหาการนอนหลับและภาวะซึมเศร้า (AOR = 12.76, 95% CI = 2.07 – 78.59) แต่ไม่พบความสัมพันธ์ที่มีนัยสำคัญระหว่างปัญหาการนอนหลับกับภาวะสุขภาพที่พบบ่อยในผู้สูงอายุอื่น ๆ
สรุป : ภาวะซึมเศร้าเป็นปัจจัยสำคัญที่เกี่ยวข้องกับปัญหาการนอนหลับ ผู้ให้บริการด้านสุขภาพควรประเมินและให้การรักษาภาวะซึมเศร้าในผู้สูงอายุที่มีปัญหาการนอนหลับเพื่อช่วยให้สุขภาพโดยรวมของผู้สูงอายุดีขึ้น
Downloads
References
World Health Organization. World report on aging and health. Geneva: World Health Organization; 2015.
Institute for Population and Social Research, Mahidol University, and Foundation of Thai Gerontology Research and Development Institute (TGRI). Situation of the Thai Elderly 2019. Nakhon Pathom: Printery Co., Ltd.; 2020.
Chiaranai C, Chularee S, Srithongluang S. Older people living with chronic illness. Geriatr Nurs. 2018;39(5):513-20. doi:10.1016/j.gerinurse.2018.02.004.
Inouye SK, Studenski S, Tinetti ME, Kuchel GA. Geriatric syndromes: clinical, research, and policy implications of a core geriatric concept. J Am Geriatr Soc. 2007;55(5):780-91. doi:10.1111/j.1532-5415.2007.01156.x.
Carlson C, Merel SE, Yukawa M. Geriatric syndromes and geriatric assessment for the generalist. Med Clin North Am. 2015;99(2):263-79. doi:10.1016/j.mcna.2014.11.003.
Tufan A, Ilhan B, Bahat G, Karan MA. An under-diagnosed geriatric syndrome: sleep disorders among older adults. Afr Health Sci. 2017;17(2):436-44. doi:10.4314/ahs.v17i2.18.
Roepke SK, Ancoli-Israel S. Sleep disorders in the elderly. Indian J Med Res. 2010;131:302-10.
Medic G, Wille M, Hemels ME. Short- and long-term health consequences of sleep disruption. Nat Sci Sleep. 2017;9:151-61. doi:10.2147/NSS.S134864.
Crowley K. Sleep and sleep disorders in older adults. Neuropsychol Rev. 2011;21(1):41-53. doi:10.1007/s11065-010-9154-6.
Mc Carthy CE. Sleep disturbance, sleep disorders and comorbidities in the care of the older person. Med Sci (Basel). 2021;9(2):31. doi:10.3390/medsci9020031.
Rose KM, Lorenz R. Sleep disturbances in dementia. J Gerontol Nurs. 2010;36(5):9-14. doi:10.3928/00989134-20100330-05.
Test T, Canfi A, Eyal A, Shoam-Vardi I, Sheiner EK. The influence of hearing impairment on sleep quality among workers exposed to harmful noise. Sleep. 2011;34(1):25-30. doi:10.1093/sleep/34.1.25.doi:10.1093/sleep/34.1.25.
Parish JM. Sleep-related problems in common medical conditions. Chest. 2009;135(2):563-72. doi:10.1378/chest.08-0934.
Tsiptsios D, Leontidou E, Fountoulakis PN, Ouranidis A, Matziridis A, Manolis A, et al. Association between sleep insufficiency and dyslipidemia: a cross-sectional study among Greek adults in the primary care setting. Sleep Sci. 2022;15(Spec 1):49-58. doi:10.5935/1984-0063.20200124.
Brown J, Yazdi F, Jodari-Karimi M, Owen JG, Reisin E. Obstructive sleep apnea and hypertension: updates to a critical relationship. Curr Hypertens Rep. 2022;24(6):173-84. doi:10.1007/s11906-022-01181-w.
Kim TW, Jeong JH, Hong SC. The impact of sleep and circadian disturbance on hormones and metabolism. Int J Endocrinol. 2015;2015:591729. doi:10.1155/2015/591729.
Fang H, Tu S, Sheng J, Shao A. Depression in sleep disturbance: A review on a bidirectional relationship, mechanisms and treatment. J Cell Mol Med. 2019;23(4):2324-2332. doi:10.1111/jcmm.14170.
Idalino SCC, Canever JB, Cândido LM, Wagner KJP, de Souza Moreira B, Danielewicz AL, et al. Association between sleep problems and multimorbidity patterns in older adults. BMC Public Health. 2023;23(1):978. doi:10.1186/s12889-023-15965-5.
Tran HT, Leonard SD. Geriatric assessment for primary care providers. Prim Care. 2017;44(3):399-411. doi:10.1016/j.pop.2017.05.001.
Institute of Geriatric Medicine, Department of Medical Services, Ministry of Public Health. Screening and assessing the health of older adults. Bangkok: Department of Medical Services; 2021:7-38.
Löwe B, Kroenke K, Gräfe K. Detecting and monitoring depression with a two-item questionnaire (PHQ-2). J Psychosom Res. 2005;58(2):163-71. doi:10.1016/j.jpsychores.2004.09.006.
Train the Brain Forum Committee. Thai mental state examination (TMSE). Siriraj Hosp Gaz. 1993;45(6):359-74.
Heidari B. Knee osteoarthritis diagnosis, treatment and associated factors of progression: part II. Caspian J Intern Med. 2011;2(3):249-55.
By the 2019 American Geriatrics Society Beers Criteria® Update Expert Panel. American Geriatrics Society 2019 Updated AGS Beers Criteria® for Potentially Inappropriate Medication Use in Older Adults. J Am Geriatr Soc. 2019;67(4):674-94. doi:10.1111/jgs.15767.
Cybulski M, Cybulski L, Krajewska-Kulak E, Orzechowska M, Cwalina U, Kowalczuk K. Sleep disorders among educationally active elderly people in Bialystok, Poland: a cross-sectional study. BMC Geriatr. 2019;19(1):225. doi:10.1186/s12877-019-1248-2.
Tatineny P, Shafi F, Gohar A, Bhat A. Sleep in the elderly. Mo Med. 2020;117(5):490-95.
Nutt D, Wilson S, Paterson L. Sleep disorders as core symptoms of depression. Dialogues Clin Neurosci. 2008;10(3):329-36. doi:10.31887/DCNS.2008.10.3/dnutt.
KyuEun L, NamSun K, SongHee H. Gender difference in factors affecting quality of sleep among community dwelling elders. International Journal of Bio-Science and Bio-Technology. 2015;7(1):179-84. doi:10.14257/IJBSBT.2015.7.1.18.
Basnet S, Merikanto I, Lahti T, Männistö S, Laatikainen T, Vartiainen E, et al. Associations of common chronic non-communicable diseases and medical conditions with sleep-related problems in a population-based health examination study. Sleep Sci. 2016;9(3):249-54. doi:10.1016/j.slsci.2016.11.003.
Tufan A, Ilhan B, Bahat G, Karan MA. An under-diagnosed geriatric syndrome: sleep disorders among older adults. Afr Health Sci. 2017;17(2):436-44. doi:10.4314/ahs.v17i2.18.
Jiang K, Spira AP, Reed NS, Lin FR, Deal JA. Sleep characteristics and hearing loss in older adults: the national health and nutrition examination survey 2005-2006. J Gerontol A Biol Sci Med Sci. 2022;77(3):632-9. doi:10.1093/gerona/glab214.
Jacob L, Smith L, Konrad M, Kostev K. Association between sleep disorders and osteoarthritis: a case-control study of 351,932 adults in the UK. J Sleep Res. 2021;30(6):e13367. doi:10.1111/jsr.13367.
Wennberg AMV, Wu MN, Rosenberg PB, Spira AP. Sleep disturbance, cognitive decline, and dementia: a review. Semin Neurol. 2017;37(4):395-406. doi:10.1055/s-0037-1604351.
Brassington GS, King AC, Bliwise DL. Sleep problems as a risk factor for falls in a sample of community-dwelling adults aged 64-99 years. J Am Geriatr Soc. 2000;48(10):1234-40. doi:10.1111/j.1532-5415.2000.tb02596.x.
Kumar S, Wong PS, Hasan SS, Kairuz T. The relationship between sleep quality, inappropriate medication use and frailty among older adults in aged care homes in Malaysia. PLoS One. 2019;14(10):e0224122. doi:10.1371/journal.pone.0224122.
McMaughan DJ, Oloruntoba O, Smith ML. Socioeconomic status and access to healthcare: interrelated drivers for healthy aging. Front Public Health. 2020;8:231. doi:10.3389/fpubh.2020.00231.
Shahar S, Vanoh D, Mat Ludin AF, Singh DKA, Hamid TA. Factors associated with poor socioeconomic status among Malaysian older adults: an analysis according to urban and rural settings. BMC Public Health. 2019;19(Suppl 4):549. doi:10.1186/s12889-019-6866-2.
Serdar CC, Cihan M, Yücel D, Serdar MA. Sample size, power and effect size revisited: simplified and practical approaches in pre-clinical, clinical and laboratory studies. Biochem Med (Zagreb). 2021;31(1):010502. doi:10.11613/BM.2021.010502.
Rosso AL, Eaton CB, Wallace R, Gold R, Stefanick ML, Ockene JK, et al. Geriatric syndromes and incident disability in older women: results from the women's health initiative observational study. J Am Geriatr Soc. 2013;61(3):371-9. doi:10.1111/jgs.12147.
Fang H, Tu S, Sheng J, Shao A. Depression in sleep disturbance: A review on a bidirectional relationship, mechanisms and treatment. J Cell Mol Med. 2019;23(4):2324-32. doi:10.1111/jcmm.14170.
Murphy MJ, Peterson MJ. Sleep disturbances in depression. Sleep Med Clin. 2015;10(1):17-23. doi:10.1016/j.jsmc.2014.11.009.
Ohayon MM. Specific characteristics of the pain/depression association in the general population. J Clin Psychiatry. 2004;65(Suppl 12):5-9.
Sun X, Zheng B, Lv J, Guo Y, Bian Z, Yang L, et al. Sleep behavior and depression: Findings from the China Kadoorie Biobank of 0.5 million Chinese adults. J Affect Disord. 2018;229:120-4. doi:10.1016/j.jad.2017.12.058.
Schiepers OJ, Wichers MC, Maes M. Cytokines and major depression. Prog Neuropsychopharmacol Biol Psychiatry. 2005;29(2):201-17. doi:10.1016/j.pnpbp.2004.11.003.
Bertollo AG, Grolli RE, Plissari ME, Gasparin VA, Quevedo J, Réus GZ, et al. Stress and serum cortisol levels in major depressive disorder: a cross-sectional study. AIMS Neurosci. 2020;7(4):459-69. doi:10.3934/Neuroscience.2020028.
Hirotsu C, Tufik S, Andersen ML. Interactions between sleep, stress, and metabolism: from physiological to pathological conditions. Sleep Sci. 2015;8(3):143-52. doi:10.1016/j.slsci.2015.09.002.
Luppino FS, de Wit LM, Bouvy PF, Stijnen T, Cuijpers P, Penninx BW, et al. Overweight, obesity, and depression: a systematic review and meta-analysis of longitudinal studies. Arch Gen Psychiatry. 2010;67(3):220-9. doi:10.1001/archgenpsychiatry.2010.2.
Vieira ER, Brown E, Raue P. Depression in older adults: screening and referral. J Geriatr Phys Ther. 2014;37(1):24-30. doi:10.1519/JPT.0b013e31828df26f.
Downloads
เผยแพร่แล้ว
How to Cite
ฉบับ
บท
License
Copyright (c) 2023 วารสารสุขภาพจิตแห่งประเทศไทย
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
- ผู้อ่านสามารถนำข้อความ ข้อมูล จากวารสารไปใช้ไปใช้ประโยชน์ทางวิชาการได้ เช่น เพื่อการสอน เพื่อการอ้างอิง แต่การนำไปใช้เพื่อวัตถุประสงค์อื่น เช่น เพื่อการค้า จะต้องได้รับอนุญาตเป็นลายลักษณ์อักษรจากกรมสุขภาพจิตก่อน
- ความคิดเห็น ข้อมูล และบทสรุปต่าง ๆ ที่ลงตีพิมพ์ในวารสารสุขภาพจิตแห่งประเทศไทยเป็นของผู้เขียนบทความและมิได้แสดงว่ากองบรรณาธิการหรือกรมสุขภาพจิตเห็นพ้องด้วย
