การพัฒนาชุดกิจกรรมส่งเสริมพลังสุขภาพจิตสำหรับผู้สูงอายุ โดยใช้ครอบครัวและชุมชนเป็นฐาน

บทคัดย่อ

วัตถุประสงค์: พัฒนาชุดกิจกรรมส่งเสริมพลังสุขภาพจิต (resilience) สำหรับผู้สูงอายุ และศึกษาผลการใช้ชุดกิจกรรม

วิธีการ: กลุ่มตัวอย่างเป็นผู้สูงอายุที่มีอายุ 60 ปีขึ้นไป ในชุมชนตำบลนาแก้ว อำเภอเกาะคา จังหวัดลำปาง 31 คน คัดเลือกแบบสมัครใจ เครื่องมือที่ใช้ ได้แก่ แบบวิเคราะห์เอกสาร แบบสัมภาษณ์ แบบสอบถาม แบบสังเกต การประชุมสนทนากลุ่ม และแบบประเมินพลังสุขภาพจิต สถิติที่ใช้ ได้แก่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และการวิเคราะห์ความแปรปรวนแบบวัดซ้ำ

ผล: ได้ชุดกิจกรรมส่งเสริมพลังสุขภาพจิตสำหรับผู้สูงอายุ ชื่อชุด “ผู้สูงวัย ใจเกินร้อย” ประกอบด้วย 7 กิจกรรม ได้แก่ ตุงปรับอารมณ์ ภาพปรับความคิด แปลนชีวิต แลกของขวัญ รู้ทันเทคโนโลยี รำวงกระชับมิตร และเรื่องเล่าของวันวาน หลังเข้าร่วมชุดกิจกรรมฯ พบว่าพฤติกรรมการแสดงออกของผู้สูงอายุเป็นไปตามวัตถุประสงค์ของกิจกรรม ในภาพรวมผู้สูงอายุมีค่าเฉลี่ยคะแนนรวมพลังสุขภาพจิตเพิ่มขึ้น ร้อยละ 16.4 โดยค่าเฉลี่ยพลังสุขภาพจิตในแต่ละด้านที่เพิ่มขึ้นเรียงลำดับจากมากไปน้อย ดังนี้ ด้านความมั่นคงทางอารมณ์ ร้อยละ 17.7 ด้านการจัดการกับปัญหา ร้อยละ 15.2 และด้านกำลังใจ ร้อยละ 15.2 ผลการเปรียบเทียบความแตกต่างของค่าเฉลี่ยพลังสุขภาพจิตก่อนและหลังเข้าร่วมกิจกรรม และเมื่อติดตามหนึ่งเดือนด้วยการทดสอบความแปรปรวนแบบวัดซ้ำ พบว่าค่าเฉลี่ยพลังสุขภาพจิตทุกด้านก่อนและหลังเข้าร่วมกิจกรรมมีความแตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05 และค่าเฉลี่ยพลังสุขภาพจิตทุกด้านเมื่อติดตามหนึ่งเดือนยังคงมีความแตกต่างจากก่อนเข้าร่วมกิจกรรมส่งเสริมพลังสุขภาพจิตอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05

สรุป: ชุดกิจกรรม “ผู้สูงวัย ใจเกินร้อย” ส่งผลให้ผู้สูงอายุในชุมชนนาแก้วมีพลังสุขภาพจิตเพิ่มขึ้น