ผลการพัฒนาโรงเรียนรอบรู้ด้านสุขภาพยั่งยืนในพื้นที่ตำบลตลาด อำเภอเมือง จังหวัดมหาสารคาม

บทคัดย่อ

การวิจัยเชิงปฏิบัติการ (Action Research) นี้ มีวัตถุประสงค์การวิจัยเพื่อศึกษาผลการพัฒนาโรงเรียนรอบรู้ด้านสุขภาพยั่งยืน ในพื้นที่ตำบลตลาด อำเภอเมือง จังหวัดมหาสารคาม กลุ่มเป้าหมายในการวิจัย มี 2 กลุ่ม จาก 4 โรงเรียนในพื้นที่ตำบลตลาด อำเภอเมือง จังหวัดมหาสารคาม ประกอบด้วย กลุ่มนักเรียน มีประชากรนักเรียนทั้งหมด 4,601 คน ใช้วิธีการสุ่มตัวอย่างอย่างง่าย (Simple Random Sampling) ได้กลุ่มตัวอย่างของนักเรียน 2,540 คน โดยใช้แบบวัดความรอบรู้ด้านสุขภาพ และพฤติกรรมสุขภาพของนักเรียน และกลุ่มเป้าหมายในการพัฒนาโรงเรียนรอบรู้ด้านสุขภาพยั่งยืน เป็นคณะกรรมการด้านการส่งเสริมสุขภาพของโรงเรียน จำนวน 60 คน โดยใช้แบบประเมินโรงเรียนรอบรู้ด้านสุขภาพ (Health Literate School: HLS)และการสนทนากลุ่ม การวิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติเชิงพรรณนา (Descriptive Statistics)
ผลการวิจัย พบว่า ในกลุ่มนักเรียนของทั้ง 4 โรงเรียน นักเรียนมีภาวะสมส่วน 1,760 คน (ร้อยละ 69.29) มีภาวะอ้วน 108 คน (ร้อยละ 4.25) และมีภาวะผอม 157 คน (ร้อยละ 6.18) นักเรียนของโรงเรียนเทศบาลบูรพาพิทยาคาร มีผลการประเมินความรู้และพฤติกรรมสุขภาพ ผ่านทุกระดับชั้นทั้งหมด 331 คน (ร้อยละ 100.00) และผลการประเมินความรอบรู้ด้านสุขภาพผ่านทุกระดับชั้นทั้งหมด 331 คน (ร้อยละ 100.00) โดยผ่านระดับ Super Hero NuPETHS จำนวน 210 คน (ร้อยละ 63.44) ระดับ NuPETHS จำนวน 121 คน (ร้อยละ 36.56) โรงเรียนสารคามพิทยาคม มีผลการประเมินผ่านระดับ Super Hero NuPETHS จำนวน 507 คน (ร้อยละ 51.79) ระดับ NuPETHS จำนวน 428 คน (ร้อยละ 43.72) รวมผ่าน 935 คน (ร้อยละ 95.51) ไม่ผ่าน 44 คน (ร้อยละ 4.49) โรงเรียนพระกุมาร มีผลการประเมินผ่านระดับ Super Hero NuPETHS จำนวน 198 คน (ร้อยละ 41.08) ระดับ NuPETHS จำนวน 259 คน (ร้อยละ 53.73) รวมผ่าน 457 คน (ร้อยละ 94.81) และ โรงเรียนอนุบาลมหาสารคาม มีผลการประเมินผ่านระดับ Super Hero NuPETHS จำนวน 318 คน (ร้อยละ 42.51) และระดับ NuPETHS จำนวน 386 คน (ร้อยละ 51.60)
ผลการพัฒนาโรงเรียนรอบรู้ด้านสุขภาพยั่งยืน ในพื้นที่ตำบลตลาด อำเภอเมือง จังหวัดมหาสารคาม มี 6 กิจกรรม ประกอบด้วย 1) การศึกษาบริบทและการวิเคราะห์ปัญหา (Situation Analysis) 2) การจัดทำแผนปฏิบัติการ (Action Plan) 3) การพัฒนาทักษะการใช้โปรแกรมโรงเรียนรอบรู้ด้านสุขภาพ (Skill of Health Literate School) 4) ความรอบรู้ด้านสุขภาพ (Health Literacy) 5) การเยี่ยมติดตามผล การพัฒนา (Follow-up) 6) การแลกเปลี่ยนเรียนรู้ และการประเมินผล (Lesson Learned and Evaluation)
ปัจจัยแห่งความสำเร็จในการพัฒนาโรงเรียนรอบรู้ด้านสุขภาพยั่งยืน เป็นผลมาจากนโยบาย (Policy) และวิสัยทัศน์ของผู้บริหารโรงเรียน (Visions) การทำงานเป็นทีม (Teamwork) เครือข่าย (Networking) และการมีส่วนร่วมของชุมชน (Community Engagement)