การมีส่วนร่วมและความรอบรู้ด้านสุขภาพของผู้ปกครองที่มีความสัมพันธ์กับการนำเด็กแรกเกิดถึงอายุ 5 ปี มารับวัคซีนพื้นฐานตามเกณฑ์มาตรฐาน ในเขตเทศบาลนครขอนแก่น

บทคัดย่อ

การศึกษาในครั้งนี้เป็นการวิจัยเชิงวิเคราะห์แบบภาคตัดขวาง (Cross-sectional analytical research) โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาการมีส่วนร่วมและความรอบรู้ด้านสุขภาพของผู้ปกครองที่มีความสัมพันธ์กับการนำเด็กแรกเกิดถึงอายุ 5 ปี มารับวัคซีนพื้นฐานตามเกณฑ์มาตรฐาน ในเขตเทศบาลนครขอนแก่น กลุ่มตัวอย่างเป็นผู้ปกครอง 243 คนจากประชากร 689 คน คัดเลือกโดยการสุ่มแบบหลายขั้นตอน ในการวิจัยครั้งนี้เก็บข้อมูลจากกลุ่มตัวอย่างได้ 195 คน คิดเป็นร้อยละ 80.25 โดยเครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย คือ แบบสอบถามโดยผ่านการตรวจสอบความตรงเชิงเนื้อหา (IOC >0.67) และความเชื่อมั่น (Cronbach’s alpha = 0.974) เก็บข้อมูลระหว่างวันที่ 16 ถึง 28 ธันวาคม พ.ศ. 2567 วิเคราะห์ข้อมูลโดยสถิติเชิงพรรณนา ได้แก่ การแจกแจงความถี่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน ค่ามัธยฐาน ค่าต่ำสุด ค่าสูงสุด และสถิติอนุมาน ได้แก่ Simple logistic regression เพื่อหาความสัมพันธ์ของตัวแปรสองตัว โดยนำเสนอค่า Crude OR และ 95%CI และใช้สถิติ Multiple logistic regression โดยนำเสนอค่า Adjusted OR และ 95%CI ที่ระดับนัยสำคัญ 0.05

ผลการศึกษาพบว่า กลุ่มตัวอย่างส่วนใหญ่ มีการนำเด็กมาเข้ารับวัคซีนขั้นพื้นฐานตามเกณฑ์มาตรฐาน จำนวน 124 คน คิดเป็นร้อยละ 63.59 โดยพิจารณาความสัมพันธ์กับปัจจัยแต่ละด้าน ดังนี้ ด้านคุณลักษณะส่วนบุคคล ได้แก่ อาชีพ และด้านความรอบรู้ด้านสุขภาพ ได้แก่ ด้านความเข้าใจ พบว่าผู้ปกครองที่มีความรอบรู้ด้านสุขภาพ ที่มีความเข้าใจอยู่ในระดับเพียงพอ มีโอกาสมากกว่าที่มีความเข้าใจไม่เพียงพอ 2.89 เท่า (AOR = 2.89; 95%CI: 1.24 - 6.71) และความรอบรู้ด้านสุขภาพ ทางด้านทักษะการสื่อสาร พบว่าผู้ปกครองที่มีความรอบรู้ด้านสุขภาพและมีทักษะการสื่อสารเพียงพอ มีโอกาสน้อยกว่าผู้ที่มีไม่เพียงพอร้อยละ 56 (AOR = 0.44; 95%CI: 0.19 - 0.98)