อุบัติการณ์ ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์และแนวทางการเฝ้าระวังเหตุการณ์ไม่พึงประสงค์ภายหลังได้รับวัคซีนป้องกันโรคโควิด-19 โดยเภสัชกร โรงพยาบาลบางละมุง

บทคัดย่อ

การวิจัยเชิงวิเคราะห์ (Analytical research) ในผู้ป่วยที่มารับการฉีดวัคซีน ณ จุดฉีดวัคซีน โรงพยาบาลบางละมุง อำเภอบางละมุง จังหวัดชลบุรี มีวัตถุประสงค์ เพื่อศึกษาอุบัติการณ์ ปัจจัยและแนวทางการเฝ้าระวังเหตุการณ์ไม่พึงประสงค์ภายหลังได้รับวัคซีนป้องกันโรคโควิด-19 โดยทำการเก็บข้อมูลจากฐานข้อมูลโปรแกรม Hos-xp ที่บันทึกข้อมูล AEFI จำนวน 1,453 ราย และเก็บข้อมูลจากการสรุปแนวทางในการดำเนินงานในการเฝ้าระวังเหตุการณ์ไม่พึงประสงค์ในช่วงการให้บริการการฉีดวัคซีนป้องกันโรคโควิด-19 โดยทำการศึกษาระหว่างเดือน มิถุนายน 2566 ถึง เดือน ธันวาคม 2566 ทำการวิเคราะห์ข้อมูลเชิงปริมาณ ด้วยสถิติ เชิงพรรณนาและใช้สถิติอนุมาน ได้แก่ Chi-square และ Multivariate logistic regression และวิเคราะห์ข้อมูลเชิงคุณภาพด้วยการวิเคราะห์เชิงเนื้อหาจากการทบทวนแนวทางการดำเนินงานและการสังเกตจากการปฏิบัติงานในหน้างาน

ผลการวิจัย พบว่า อุบัติการณ์ AEFI-Covid-19 ร้อยละ 45.40 โดยเป็นแบบไม่รุนแรง ร้อยละ 97.28 ประวัติการมีโรคประจำตัวเกิดอาการไม่พึงประสงค์ฯเป็น 0.14 เท่าเมื่อเทียบกับการไม่มีโรคประจำตัว (Adjusted OR=014, 95%Cl: 0.09-0.24) ประวัติการป่วยเป็นโควิด-19 เกิดอาการไม่พึงประสงค์เป็น 0.18 เท่าตัวเมื่อเทียบกับการไม่เคยเป็นโรคโควิด-19 (Adjusted OR=0.18, 95%Cl: 0.089-0.44) และลำดับเข็มของวัคซีนโควิด-19 เข็มที่ 1 และ 2 เกิดอาการไม่พึงประสงค์เป็น 2.11 เท่าเมื่อเทียบกับลำดับเข็มที่ 3 (Adjusted OR=2.11, 95%Cl: 1.26-3.53) ส่วนอายุของผู้รับบริการ เพศ ประวัติการแพ้ยาหรือวัคซีน และชนิดของวัคซีนที่ได้รับ ไม่มีความสัมพันธ์กับการเกิด AEFI-Covid-19 แนวทางเฝ้าระวังการเกิด AEFI มีการดำเนินงานเชิงรุกและเชิงรับ โดยเภสัชกรจะมีการวางระบบในการประเมินและค้นหาการเกิด AEFI ร่วมกับ การดำเนินงานกับสหวิชาชีพ สรุปได้ว่า การดำเนินงานเฝ้าระวังการเกิด AEFI โดยเภสัชกร ควรมีการเฝ้าระวังการเกิด AEFI โดยเฉพาะกับผู้ที่มีประวัติแพ้ยาหรือวัคซีน ผู้ที่มีโรคประจำตัว ผู้ที่มีประวัติเป็นโรคโควิด-19 ผู้ที่เข้ารับการฉีดวัคซีนในเข็มต่าง ๆ