ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับกลุ่มอาการความผิดปกติของระบบกล้ามเนื้อและกระดูกโครงร่างของเกษตรกรชาวไร่อ้อย ตำบลกุดปลาดุก อำเภอชื่นชม จังหวัดมหาสารคาม

ผู้แต่ง

  • ปณิตา วงค์ษามิ่ง นักศึกษา หลักสูตรสาธารณสุขศาสตรบัณฑิต สาขาวิชาสาธารณสุขชุมชน วิทยาลัยการสาธารณสุขสิรินธร จังหวัดขอนแก่น คณะสาธารณสุขศาสตร์และสหเวชศาสตร์ สถาบันพระบรมราชชนก
  • กฤชกันทร สุวรรณพันธุ์ อาจารย์ วิทยาลัยการสาธารณสุขสิรินธร จังหวัดขอนแก่น คณะสาธารณสุขศาสตร์และสหเวชศาสตร์ สถาบันพระบรมราชชนก

คำสำคัญ:

เกษตรกรชาวไร่อ้อย, ความผิดปกติของระบบกล้ามเนื้อและกระดูกโครงร่าง, ท่าทางการทำงานซ้ำๆ, ความเครียดจากการทำงาน

บทคัดย่อ

การวิจัยเชิงวิเคราะห์แบบภาคตัดขวางนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับกลุ่มอาการความผิดปกติของระบบกล้ามเนื้อและกระดูกโครงร่างของเกษตรกรชาวไร่อ้อย ตำบลกุดปลาดุก อำเภอชื่นชม จังหวัดมหาสารคาม เก็บรวบรวมข้อมูลโดยใช้แบบสอบถามจากกลุ่มตัวอย่าง 291 คน สุ่มตัวอย่างแบบแบ่งชั้นภูมิ และสุ่มอย่างง่าย จากกลุ่มประชากร 1,659 คน เก็บรวบรวมข้อมูลในเดือน มกราคม 2563 วิเคราะห์ข้อมูลด้วยโปรแกรมคอมพิวเตอร์ นำเสนอข้อมูลด้วยค่าสถิติ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และ การถดถอยพหุโลจิสติก พร้อมช่วงเชื่อมั่น (95%CI)

ผลการศึกษาพบว่า ส่วนใหญ่เป็นเพศหญิงร้อยละ 51.20 อายุเฉลี่ย 48.76 ปี (S.D. = 8.41) กลุ่มตัวอย่างส่วนใหญ่มีความผิดปกติของระบบกล้ามเนื้อและกระดูกโครงร่าง ร้อยละ 86.60 ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับกลุ่มอาการความผิดปกติของระบบกล้ามเนื้อและกระดูกโครงร่างของเกษตรกรชาว ไร่อ้อย ประกอบด้วย ปัจจัยสิ่งแวดล้อมในการทำงาน ด้านกายภาพ ระดับไม่ดีถึงปานกลาง (Adjusted OR = 3.56; 95% CI: 1.27 to 9.98; p-value = 0.016) ปัจจัยสิ่งแวดล้อมในการทำงานด้านสังคม ระดับไม่ดีถึงปานกลาง (Adjusted OR = 3.79; 95% CI: 1.52 to 9.46; p-value = 0.004) ตามลำดับ

ข้อเสนอแนะ หน่วยงานที่เกี่ยวข้องควรจัดอบรมให้ความรู้ด้านการยศาสตร์เพื่อส่งเสริมการทำไร่อ้อย ที่ปลอดภัย เช่น ท่าทางการทำงานซ้ำ ๆ หรือความเครียดจากการทำงาน

เอกสารอ้างอิง

สำนักงานสถิติแห่งชาติ. สรุปผลการสำรวจภาวการณ์ทำงานของประชากรเดือนกันยายน [อินเทอร์เน็ต]. 2562 [เข้าถึงเมื่อ 16 ต.ค. 2562]. เข้าถึงได้จาก: http://www.nso.go.th/sites/2014/Doclib13/ด้านสังคม/สาขาแรงงาน/ภาวะการทำงานของประชากร/2562/Report_09-62.pdf

สำนักงานคณะกรรมการอ้อยและน้ำตาลทราย. รายงานพื้นที่ปลูกอ้อย ปีการผลิต 2559/60 [อินเทอร์เน็ต]. 2560 [เข้าถึงเมื่อ 14 ก.ย. 2562]. เข้าถึงได้จาก: http://www.ocsb.go.th/upload/journal/fileupload/923-9999.pdf

สำนักงานเกษตรอำเภอชื่นชม. บัญชีรายชื่อเกษตรผู้ปลูกอ้อยโรงงาน อำเภอชื่นชม จังหวัดมหาสารคาม. มหาสารคาม: สำนักงานเกษตรอำเภอชื่นชม; 2561.

กรมส่งเสริมการเกษตร. การปลูกอ้อย. กรุงเทพฯ: ชุมนุมสหกรณ์การเกษตรแห่งประเทศไทย จำกัด; 2552.

ดุษฎี อายุวัฒน์, อดิเรก เร่งมานะวงษ์, สังคม ศุภรัตนกุล. ภาวะสุขภาพและการรับบริการสุขภาพของแรงงานข้ามชาติชาวลาวในภาคการผลิตเกษตรกรรมของภาคอีสาน. วารสารสาธารณสุขศาสตร์. 2556; 43(1): 4-16.

สำนักโรคจากการประกอบอาชีพและสิ่งแวดล้อม. รายงาสถานการณ์โรคและภัยสุขภาพจากการประกอบอาชีพและสิ่งแวดล้อมปี พ.ศ. 2560. [อินเทอร์เน็ต]. 2560 [เข้าถึงเมื่อ 20 ส.ค. 2562]. เข้าถึงได้จาก: http://envocc.ddc.moph.go.th/uploads/situation/01_envocc_situation_60.pdf

กฤชกันทร สุวรรณพันธุ์, เจตนิพิฐ สมมาตย์, สุกัญญา ฆารสินธุ์, อัจฉรา ชนะบุญ. ปัจจัยด้านการยศาสตร์ที่มีความสัมพันธ์กับกลุ่มอาการความผิดปกติของระบบกล้ามเนื้อและกระดูกโครงร่างของเกษตรกรผู้ปลูกสับปะรดในเขตสุขภาพที่ 8. วารสารความปลอดภัยและสุขภาพ. 2562; 12(2): 35-45.

ชนิกาพร ใหม่ตัน, นิวิท เจริญใจ. การประเมินความเสี่ยงในงานยกย้าย ในการผลิตโถสุขภัณฑ์แบบนั่งยอง.วารสารข่ายงานวิศวกรรมอุตสาหการไทย. 2558; 1(1): 31-36.

วิทยา อยู่สุข. อาชีวอนามัยความปลอดภัยและสิ่งแวดล้อม เล่ม 2.กรุงเทพฯ: นำอักษรการพิมพ์; 2544.

ประวิตร เจนวรรธนะกุล, ประณีต เพ็ญศรี, ธเนศ สินส่งสุข, วิโรจน์ เจียมจรัสรังสี, ศิริเพ็ญ ศุภกาญจนกันติ.ความชุกปัจจัยส่งเสริมและความสูญเสียทางเศรษฐกิจที่เกี่ยวข้องกับการเกิดอาการทางระบบกระดูกและกล้ามเนื้ออันเนื่องมาจากการทำงานในผู้ที่ทำงานในสำนักงาน ในสถานประกอบการ ในเขตกรุงเทพมหานคร. กรุงเทพฯ: กองวิจัยและพัฒนา สำนักงานประกันสังคม; 2549.

สำนักโรคจากการประกอบอาชีพและสิ่งแวดล้อม. รายงาสถานการณ์โรคและภัยสุขภาพจากการประกอบอาชีพและสิ่งแวดล้อมปี พ.ศ. 2559. [อินเทอร์เน็ต]. 2559 [เข้าถึงเมื่อ 20 ธ.ค. 2561]. เข้าถึงได้จาก: http://envocc.ddc.moph.go.th/uploads/situation/01_envocc_situation_59.pdf

สุรศักดิ์ บูรณตรีเวทย์. ตำราอาชีวเวชศาสตร์เบื้องต้น. กรุงเทพฯ: บุ๊คเน็ท; 2547.

อนามัย เทศกระทึก. อาชีวอนามัยและความปลอดภัย. กรุงเทพฯ: โอ.เอส.พริ้นติ้ง เฮ้าส์; 2549.

อรรณพ สอนชา, เบญจมาศ อยู่ประเสริฐ, ภรณี ต่างวิวัฒน์, อมรภัทร์ อูปแก้ว. ความต้องการการส่งเสริมการผลิตสับปะรดของเกษตรกรในจังหวัดหนองคาย. วารสารแก่นเกษตร. 2560; 45(ฉบับพิเศษ 1): 1534-539.

วิชัย มีมาก. ปัญหาสุขภาพจากการใช้สารเคมีกำจัดศัตรูพืช ในเกษตรกร ที่ปลูกกะหล่ำปลี และที่ปลูกสับปะรด อำเภอนครไทย จังหวัดพิษณุโลก[วิทยานิพนธ์ ปริญญาสาธารณสุข ศาสตรมหาบัณฑิต].ขอนแก่น:มหาวิทยาลัยขอนแก่น; 2552.

อนัญญา ชุ่มธิ,วีระพร ศุทธากรณ์, วันเพ็ญ ทรงคำ. ภาระงานทางกายและอาการผิดปกติในระบบโครงร่างกล้ามเนื้อของเกษตรกรปลูกข้าวโพด ฝักอ่อน. พยาบาลสาร. 2560; 44(2): 127-136.

มนัส รงทอง, อัมรินทร์ คงทวีเลิศ, ดุสิต สุจิรารัตน์, เพชรรัตน์ ภูอนันตานนท์. ความชุกของอาการผิดปกติทางระบบกล้ามเนื้อและกระดูกโครงร่างในแรงงานใหม่เก็บเกี่ยวปาล์มน้ำมัน. วารสาร มฉก. วิชาการ. 2562; 23(1): 77-89.

สำนักงานส่งเสริมสุขภาพ กรมอนามัย กระทรวงสาธารณสุข, วิพรรณ ประจวบเหมาะ รูฟโฟโล. เอกสารประกอบการอภิปราย เรื่อง “การส่งเสริมสุขภาพกับปีสากลว่าด้วยผู้สูงอายุปี 2542” [อินเทอร์เน็ต]. กรุงเทพฯ: จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย; 2542. [เข้าถึงเมื่อ 4 มี.ค. 2563]. เข้าถึงได้จาก: http://hp.anamai.moph.go.th/soongwai/statics/about/soongwai/topic004.php

Ekarat Sombatsawat, Titaporn Luangwilai, Parichat Ong-artborirak, Wattasit Siriwong. Musculoskeletal disorders among rice farmers in Phimai District, Nakhon Ratchasima Province, Thailand. Journal of Health Research. 2019; 33(6): 494-503.

Bonde JP, Mikkelsen S, Andersen JH, Fallentin N, Baelum J, Svendsen SW, et al. Understanding work related musculoskeletal pain: does repetitive work cause stress symptoms? Occup Environ Med. 2005; 62(1): 41-8.

พรพิรมย์ ทัศนาวงค์, วิโรจน์ จันทร, จุฑารัตน์ รักประสิทธิ์. ความชุกและปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับกลุ่มอาการผิดปกติทางระบบโครงร่างและกล้ามเนื้อในเกษตรกรเก็บใบชา ตำบลเทอดไทย อำเภอแม่ฟ้าหลวง จังหวัดเชียงราย. ศรีนครินทร์เวชสาร 2561; 33(5): 457-64.

ณัฏฐพร ประดิษฐพจน์, สันทณี เครือขอน, กาญจนา ควรพึ่ง, นรัฐ ปัญญาศักดิ์, สุชาติ ทองอาจ. ความชุกและปัจจัยเสี่ยงที่ทำให้เกิดการบาดเจ็บทางระบบกระดูกและกล้ามเนื้อที่เกี่ยวข้องกับการทำงานของพนักงานขนผลไม้ จังหวัดปทุมธานี. ธรรมศาสตร์เวชสาร. 2560; 17(1): 60-69.

อรชร ฉิมจารย์. ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับการปวดหลังของบุคลากร มหาวิทยาลัยราชภัฏพิบูลสงคราม.วารสารวิจัยมหาวิทยาลัยราชภัฏพิบูลสงคราม. 2559; 17(2): 230-42.

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

30-06-2020

รูปแบบการอ้างอิง

วงค์ษามิ่ง ป., & สุวรรณพันธุ์ ก. (2020). ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับกลุ่มอาการความผิดปกติของระบบกล้ามเนื้อและกระดูกโครงร่างของเกษตรกรชาวไร่อ้อย ตำบลกุดปลาดุก อำเภอชื่นชม จังหวัดมหาสารคาม. วารสารวิทยาศาสตร์สุขภาพและการสาธารณสุขชุมชน, 3(1), 106–117. สืบค้น จาก https://he01.tci-thaijo.org/index.php/jhscph/article/view/242521

ฉบับ

ประเภทบทความ

บทความวิจัย