ปัจจัยทำนายพฤติกรรมการป้องกันภาวะแทรกซ้อนของผู้ป่วยโรคเบาหวานชนิดที่ 2 ศูนย์บริการสาธารณสุข 2 ส่วนบริการสาธารณสุขและสิ่งแวดล้อม สำนักการสาธารณสุขและสิ่งแวดล้อม เทศบาลนครนครสวรรค์

ผู้แต่ง

  • รัชนี ปลั่งกลาง ศูนย์บริการสาธารณสุข 2 ส่วนบริการสาธารณสุขและสิ่งแวดล้อม สำนักการสาธารณสุขและสิ่งแวดล้อม เทศบาลนครนครสวรรค์

คำสำคัญ:

โรคเบาหวานชนิดที่ 2, การป้องกันภาวะแทรกซ้อน

บทคัดย่อ

การวิจัยเชิงพรรณนา มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาปัจจัยคุณลักษณะส่วนบุคคล ระบบบริการสุขภาพของ สถานบริการสาธารณสุข การรับรู้ด้านสุขภาพ ปัจจัยสิ่งชักนำให้เกิดการปฏิบัติที่มีผลต่อพฤติกรรมการป้องกัน ภาวะแทรกซ้อนของผู้ป่วยโรคเบาหวานชนิดที่ 2 กลุ่มประชากรคือผู้ป่วยโรคเบาหวานชนิดที่ 2 จำนวน 131 คน ที่ ได้รับการวินิจฉัยจากแพทย์โดยมีผลการตรวจระดับน้ำตาลในพลาสมาจากหลอดเลือดดำหลังอดอาหาร มากกว่า 140 มิลลิกรัมต่อเดซิลิตรยืนยัน ชุมชนในความรับผิดชอบของศูนย์บริการสาธารณสุข 2 ส่วนบริการสาธารณสุขและ สิ่งแวดล้อม สำนักการสาธารณสุขและสิ่งแวดล้อม เทศบาลนครนครสวรรค์ คำนวณขนาดตัวอย่างโดยใช้สูตรการกรณี ทราบจำนวนประชากรที่แน่นอนของ Daniel จำนวน 113 ราย สุ่มตัวอย่างแบบมีระบบ ใช้แบบสอบถามเก็บข้อมูล ประกอบด้วย 5 ส่วน ได้แก่ คุณลักษณะส่วนบุคคล ระบบบริการสุขภาพของสถานบริการสาธารณสุข การรับรู้ด้าน สุขภาพ ปัจจัยสิ่งชักนำให้เกิดการปฏิบัติ และพฤติกรรมการป้องกันภาวะแทรกซ้อน ทดสอบคุณภาพของแบบสอบถาม โดยวิเคราะห์ค่าความเชื่อมั่น ใช้สูตรสัมประสิทธิ์แอลฟาครอนบาคได้ค่าความเชื่อมั่นเท่ากับ 0.962 วิเคราะห์ข้อมูลด้วย สถิติสัมประสิทธิ์สหสัมพันธ์ของเพียร์สัน และการวิเคราะห์การถดถอยพหุคูณแบบขั้นตอน ผลการวิเคราะห์ความสัมพันธ์ พบว่า ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์ทางบวกกับพฤติกรรมการป้องกัน ภาวะแทรกซ้อนของผู้ป่วยโรคเบาหวานชนิดที่ 2 อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ 0.05 ประกอบด้วย สถานภาพสมรส , รายได้ครอบครัวเฉลี่ยต่อเดือน, สิทธิ์ด้านการรักษาพยาบาล, ระบบบริการสุขภาพ, การรับรู้ด้านสุขภาพ, ปัจจัยสิ่งชัก นำให้เกิดการปฏิบัติ สำหรับอายุมีความสัมพันธ์ทางลบอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p-value=0.043) ปัจจัยที่สามารถ ทำนายพฤติกรรมการป้องกันภาวะแทรกซ้อนของผู้ป่วยโรคเบาหวานชนิดที่ 2 ประกอบด้วย ปัจจัยสิ่งชักนำให้เกิดการ ปฏิบัติ, การเข้าถึงสถานบริการสุขภาพและการส่งต่อ, รายได้ครอบครัวเฉลี่ยต่อเดือน สามารถทำนายได้ร้อยละ 40.10 ผู้วิจัยจะนำตัวแปรจากผลการวิจัยมาใช้ในการออกแบบโปรแกรมการป้องกันภาวะแทรกซ้อนของผู้ป่วยโรคเบาหวาน ชนิดที่ 2 ชุมชนในความรับผิดชอบของศูนย์บริการสาธารณสุข 2 ส่วนบริการสาธารณสุขและสิ่งแวดล้อม สำนักการ สาธารณสุขและสิ่งแวดล้อม เทศบาลนครนครสวรรค์ เพื่อพัฒนาเป็นโมเดลพฤติกรรมการป้องกันภาวะแทรกซ้อนของ ผู้ป่วยโรคเบาหวาน ติดตามเฝ้าระวังอาการผู้ป่วย มีการนัดผู้ป่วยมารับการตรวจอย่างต่อเนื่อง จัดกิจกรรมส่งเสริม พฤติกรรมสุขภาพกระตุ้นการรับรู้ด้านสุขภาพที่ถูกต้อง โดยการจัดกิจกรรม self-help group และพัฒนาทักษะการ สร้างการรับรู้ความสามารถและทักษะการจัดการตนเอง โดยการจัดกิจกรรมแลกเปลี่ยนเรียนรู้ในกลุ่มผู้ป่วย โรคเบาหวาน

References

World Health Organization (WHO). Diabetes : Cost. Retrieved November 12, 2016 http://WWW.who.int/dietphysicalactivity/publications/facts/. 2009.

กระทรวงสาธารณสุข. (8 มีนาคม 2554). แผนยุทธศาสตร์สุขภาพดีวิถีไทย พ.ศ. 2554-2563. สืบค้นเมื่อ 12 มกราคม 2560 จากhttp://bps.ops.moph.go.th/THLSP2011-2020/index.html

ฉวีวรรณ ทองสาร. การพัฒนาแนวปฏิบัติการพยาบาลเพื่อการจัดการตนเองในการบริโภคอาหารของผู้ป่วยเบาหวานชนิดที่ 2 ที่ไม่สามารถควบคุมระดับน้ำตาลในเลือด. สารนิพนธ์พยาบาลศาสตรมหาบัณฑิต, มหาวิทยาลัยวลัยลักษณ์; 2550.

Gordon, N.F., Scott, C.B., Levine, B.D. Comparison of single versus multiple lifestyle interventions: Are the antihypertensive effects of exercise training and dietinduced weight loss additive?. The American Journal of Cardiology; 1997, 79(15): 763-767.

สุจิตรา เหลืองอมรเลิศ. การพยาบาลผู้ป่วยเรื้อรัง มโนมติสำคัญ. ขอนแก่น : ขอนแก่นการพิมพ์; 2537.

Rosenstock. History origins of the health belief model: Health Education Monograph; 1974.

Daniel W.W. Biostatistics: Basic Concepts and Methodology for the Health Sciences. (9thed). New York: John Wiley & Sons; 2010.

Best, John W. Research is Evaluation. (3rded). Englewod cliffs: N.J. Prentice Hall; 1977.

Cronbach. Essentials of Psychological Testing. New york: Harper and Row; 1997.

เฉลิมพล ตันสกุล. พฤติกรรมศาสตรสาธารณสุข. พิมพ์ครั้งที่ 2. กรุงเทพฯ: สหประชาพาณิชย์; 2543.

Orem, D.E. Nursing: Concepts of practice (4th ed.). St. Louis: Mosby Year Book; 1991.

Becker, Marshall H. The Health Belief Model and Preventive Behavior. Health Education Monographs; 1974.

Pender.NJ, Walker SN, Sechrist KR, Strombory MF. Predicting Health-Promotion Lifestyle In the Workplace. Nurs Res 1990 Nov – Dec; 1990, 39(6): 326-32.

Downloads

เผยแพร่แล้ว

27-12-2018