ความสัมพันธ์ของผลตรวจทางเซลล์วิทยาจากการเจาะดูดด้วยเข็มเล็กและผลตรวจชิ้นเนื้อทางพยาธิวิทยา

บทคัดย่อ

บทนำ: ภาวะก้อนที่ต่อมไทรอยด์ Thyroid nodule เป็นปัญหาที่พบได้บ่อยในเวชปฏิบัติ โสต ศอ นาสิก ในประเทศที่ประชากรไม่ได้รับไอโอดีนอย่างพอเพียง ถ้าใช้การตรวจโดยการทำอัลตร้าซาวด์ สามารถพบ Thyroid nodule ได้สูงถึงร้อยละ 19-67 พบว่าร้อยละ 5-10 ของ Thyroid nodule เกิดจากมะเร็งต่อมไทรอยด์ จึงมีความจำเป็นที่จะต้องทำการตรวจวินิจฉัยและจำแนกคนไข้ที่มีความเสี่ยงสูงที่จะเป็นมะเร็งไทรอยด์เพื่อให้การตรวจวินิจฉัยและรักษาอย่างเหมาะสม โดยใช้เข็มขนาดเล็กเจาะเพื่อดูดชิ้นเนื้อไปตรวจผลทางเซลล์วิทยา (Fine needle aspiration, FNA) เป็นวิธีที่ง่าย สะดวก ปลอดภัย รวดเร็ว และมีประสิทธิภาพได้ผลแม่นยำ จากงานวิจัยในครั้งนี้ผู้วิจัยหวังเป็นอย่างยิ่งว่าจะสามารถนำข้อมูลไปใช้ประโยชน์หรือพัฒนางานในอนาคต หากมีนักเซลล์วิทยาที่เพียงพอก็สามารถเปิดคลินิก FNA โดยมีนักเซลล์วิทยาเป็นคน Screen ว่าเซลล์ที่เก็บได้เพียงพอหรือไม่ หากยังไม่เพียงพออาจจะให้มีการเจาะเพิ่มในการทำหัตถการครั้งเดียว ทั้งนี้ก็เพื่อคนไข้ไม่ต้องเสียเวลา ทั้งยังไม่เจ็บหลายครั้ง แพทย์ไม่ต้องเจาะใหม่ เพื่อลดค่าใช้จ่ายลงได้อันจะเป็นประโยชน์ต่อทุกฝ่าย

วัตถุประสงค์: เพื่อศึกษา ความไว ความจำเพาะและความแม่นยำ ของผลเซลล์วิทยาการเจาะดูดด้วยเข็มเล็ก เปรียบเทียบกับผลตรวจชิ้นเนื้อทางพยาธิวิทยาจากการผ่าตัดก้อนที่ต่อมไทรอยด์ของผู้ป่วย            

วิธีการศึกษา: เป็นการศึกษาเชิงพรรณนาแบบย้อนหลังในผู้ป่วยที่มีก้อนต่อมไทรอยด์ ได้รับการเจาะดูดด้วยเข็มเล็กมาตรวจที่แผนก หู คอ จมูก โรงพยาบาลราชบุรี ตั้งแต่ 4 มกราคม 2562 ถึง 30 ธันวาคม 2564 วิเคราะห์ความแม่นยำในการวินิจฉัย (Diagnostic accuracy) ความไว (Sensitivity) และความจำเพาะ (Specificity) โดยใช้ผลการตรวจทางพยาธิวิทยาเป็น Gold standard

ผลการศึกษา: ผลการศึกษาครั้งนี้มีข้อจำกัดในการเก็บข้อมูล เนื่องจากเป็นการเก็บข้อมูลแบบย้อนหลัง ทำให้ไม่สามารถเก็บข้อมูลบางอย่างที่น่าสนใจได้ จากการศึกษาการเกิดมะเร็งจากก้อนต่อมไทรอยด์จำนวน 924 ราย มีผู้ป่วยที่เข้าเกณฑ์การศึกษา จำนวน 306 ราย เป็นเพศหญิง 274 ราย (ร้อยละ 89.5) เพศชาย 32 ราย (ร้อยละ 10.5) สัดส่วนหญิงต่อชายเป็น 8.5:1 อายุเฉลี่ย 50.6 ปี ผลตรวจ FNA ของต่อมไทรอยด์ มีค่าความแม่นยำ ร้อยละ 94.6 ความไว ร้อยละ 97.6 ความจำเพาะ ร้อยละ 90.6 โดยการอ่านและการแปรผลทางเซลล์วิทยา พบว่าในโรงพยาบาลราชบุรีมีสัดส่วน Pathology เป็น Benign ร้อยละ 57.5 และ Malignancy ร้อยละ 42.5 ทั้งนี้การคำนวณ Accuracy ผู้วิจัยได้ตัดส่วน Nondiagnostic และ Bethesda 3 ออก

สรุป: ค่าการทำนายโรคของการเจาะดูดด้วยเข็มเล็กของต่อมไทรอยด์ ในโรงพยาบาลราชบุรี อยู่ในเกณฑ์ใกล้เคียงกับสถาบันอื่นๆ ซึ่งสามารถนำข้อมูลไปใช้อ้างอิงในการดูแลผู้ป่วยต่อไปได้