ปัจจัยที่มีผลกระทบต่อการบริหารอัตรากำลังของสายงานสนับสนุนในโรงพยาบาล สังกัดกระทรวงสาธารณสุข: กรณีศึกษา เขตสุขภาพที่ 6

วรกมล อยู่นาค

ผู้แต่ง

วรกมล อยู่นาค สำนักงานปลัดกระทรวงสาธารณสุข

คำสำคัญ:

การบริหารอัตรากำลังบุคลากร , สายงานสนับสนุน , กระทรวงสาธารณสุข , เขตสุขภาพที่ 6

บทคัดย่อ

การศึกษาวิจัยเชิงผสานมีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษา สถานการณ์ ปัจจัยที่มีผลกระทบ การพัฒนาแนวทาง การประเมินผลแนวทาง และข้อเสนอเชิงนโยบาย ต่อการบริหารอัตรากำลังของสายงานสนับสนุนในโรงพยาบาลสังกัดกระทรวงสาธารณสุข เขตสุขภาพที่ 6 ใช้ระเบียบวิธีวิจัยแบบผสานวิธี แบบคู่ขนานซึ่งวิเคราะห์ข้อมูลเชิงปริมาณและคุณภาพร่วมกันเพื่อสังเคราะห์ข้อเสนอเชิงนโยบาย โดยกลุ่มตัวอย่างเป็นผู้บริหารระดับนโยบาย ผู้อำนวยการกองบริหารทรัพยากรบุคคล ผู้ปฏิบัติงานการบริหารอัตรากำลัง ผู้ปฏิบัติหน้าที่ด้านการบริหารอัตรากำลัง และบุคลากรสายสนับสนุน ปฏิบัติหน้าที่ในตำแหน่ง 1 ปีขึ้นไป เครื่องมือในการเก็บรวบรวมข้อมูล ประกอบด้วยแบบสอบถามข้อมูลส่วนบุคคล แบบสัมภาษณ์เชิงลึก แบบสอบถามความคิดเห็นต่อการบริหารอัตรากำลังสายสนับสนุน ตรวจสอบความตรงเชิงเนื้อหา ได้ค่า 0.6-1.00 หาค่าความเชื่อมั่นโดยสูตรสัมประสิทธิ์แอลฟาของครอนบาค ได้ค่า 0.98 วิเคราะห์ข้อมูลเชิงปริมาณโดยใช้สถิติเชิงพรรณนาและข้อมูลเชิงคุณภาพโดยวิเคราะห์เนื้อหา เพื่อเปรียบเทียบความเหมือน ความต่าง แล้วนำมาวิเคราะห์ สังเคราะห์เป็นข้อเสนอแนะเชิงนโยบายของการบริหารอัตรากำลังสายสนับสนุนในโรงพยาบาลสังกัดกระทรวงสาธารณสุข เขตสุขภาพที่ 6

ผลการศึกษาพบว่า การบริหารอัตรากำลังสายสนับสนุนได้รับผลกระทบจากโครงสร้างและนโยบายระดับกระทรวง ความไม่สมดุลของบุคลากร การรักษากำลังคน และบทบาทของเขตสุขภาพ นำไปสู่แนวทางการพัฒนาที่ครอบคลุมทั้งโครงสร้างตำแหน่ง การกระจายอำนาจ และการใช้เทคโนโลยีเพิ่มประสิทธิภาพโดยข้อเสนอแนะเชิงนโยบายของการบริหารอัตรากำล้งของสายงานสนับสนุนในโรงพยาบาลสังกัดกระทรวงสาธารณสุข กรณีศึกษาเขตสุขภาพที่ 6 ได้แก่ การปรับปรุงหลักเกณฑ์การจัดสรรอัตรากำลังให้สะท้อนบริบท และภาระงานจริงของพื้นที่ การเพิ่มอำนาจการตัดสินใจให้เขตสุขภาพในการบริหารอัตรากำลัง เร่งรัดกระบวนการสรรหาและบรรจุบุคลากรสายสนับสนุน และการวางแผนกำลังคนสายสนับสนุนระยะยาว

เอกสารอ้างอิง

ชมพูนุช สุภาพวานิช, ไพสิฐ จิรรัตนโสภา, เบญจวรรณ พูนธนานิวัฒน์กุล, และบุญแทน กิ่งสายหยุด. (2565). การพัฒนาสมรรถนะการทำงานของบุคลากรสาธารณสุขในมุมมองผู้บริหารของเขตสุขภาพ 1-2. วารสารสาธารณสุขและวิทยาศาสตร์สุขภาพ, 5(3), 138-153.

ณมน ทรัพย์บุญญาโชติ, ประยงค์ มีใจซื่อ, และนรพล จินันท์เดช. (2567). ผลกระทบของคุณภาพชีวิตการทำงานและบุพปัจจัยต่อความผูกพันกับองค์การ ของบุคลากรในเครือโรงพยาบาลมหาชนแห่งหนึ่งในเขตกรุงเทพมหานคร. วารสารเครือข่ายส่งเสริมการวิจัยทางมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์, 7(1), 50-68

นงลักษณ์ วิรัชชัย. (2542). การวิเคราะห์องค์ประกอบเชิงยืนยันในงานวิจัยทางพฤติกรรมศาสตร์และสังคมศาสตร์. โรงพิมพ์จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

นันทยา บัวเรือง, ปรัชญานันท์ เที่ยงจรรยา, และศศิธร ลายเมฆ. (2567). การวิเคราะห์สถานการณ์การบริหารความเสี่ยงทางคลินิกงานบริการหอผู้ป่วยในโรงพยาบาลเอกชนแห่งหนึ่ง. วารสารวิทยาศาสตร์สุขภาพ วิทยาลัยพยาบาลบรมราชชนนี สรรพสิทธิประสงค์, 8(3), e273507.

บุญชม ศรีสะอาด. (2539). การแปลผลเมื่อใช้เครื่องมือรวบรวมข้อมูลแบบมาตราส่วนประมาณค่า. วารสารวัดผลการศึกษา, 2(1), 64-70.

ปาหนัน กนกวงศ์นุวัฒน์. (2562). การศึกษาระบบบริการสุขภาพ ระบบการจ้างงาน และระบบสวัสดิการสังคมเพื่อรองรับสังคมผู้สูงอายุ: กรณีศึกษาจังหวัดจันทบุรี. วารสารศูนย์การศึกษาแพทยศาสตร์คลินิก โรงพยาบาลพระปกเกล้า, 36(4), 321-331.

วงศกร ชัยภักดี. (2568). การบริหารงานบุคลากรภาครัฐกับมาตรการบริหารจัดการกำลังคนภาครัฐ (พ.ศ. 2566-2570) ของสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน. ใน บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยราชภัฏสวนสุนันทา, รายงานสืบเนื่องจากการประชุมวิชาการนำเสนอผลงานวิจัยระดับชาติ ครั้งที่ 8 (หน้า529-537). บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยราชภัฏสวนสุนันทา.

พงศกร ศรีรงค์ทอง, และจินดาลักษณ์ วัฒนสิทธุ์. (2562). การธำรงรักษาบุคลากรกลุ่มเจเนอเรชันวายขององค์การภาครัฐและเอกชน. วารสารด้านการบริหารรัฐกิจและการเมือง, 8(2), 26-47.

ศิวะพร ภู่พันธ์. (2554). การศึกษาและทดสอบปัจจัยเชิงสาเหตุของการใช้ประโยชน์งานวิจัยของอาจารย์มหาวิทยาลัย: การวิจัยแบบผสมวิธี [วิทยานิพนธ์ปริญญาดุษฎีบัณฑิต]. จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย

สุกริน ทวีสุต. (2562). ปัจจัยสภาพแวดล้อมในการทำงานที่สัมพันธ์กับความสุขในการทำงานของบุคลากรเทศบาลนครหาดใหญ่ [สารนิพนธ์ปริญญารัฐประศาสนศาสตรมหาบัณฑิต]. มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์. https://kb.psu.ac.th/psukb/handle/2016/12747

อนันต์ กนกศิลป์, บุญชัย กิจสนาโยธิน, กนกวรรณ มาป้อง, และรุ่งนิภา อมาตยคง. (2568). โครงการสังเคราะห์ข้อเสนอแพลตฟอร์มสุขภาพดิจิทัลตามนโยบายปฏิรูปประเทศด้านสาธารณสุข ในเขตสุขภาพนำร่อง: ประเด็นโรคติดเชื้ออุบัติใหม่และโรคไม่ติดต่อ. วารสารสิ่งแวดล้อมศึกษาการแพทย์และสุขภาพ, 10(1), 158-173.

อังคณา ธนานุภาพพันธุ์, และชุดาพร สอนภักดี. (2565). ปัจจัยที่ส่งผลต่อความอยู่ดีมีสุขของพนักงานในเขตกรุงเทพมหานคร. วารสารเศรษฐศาสตร์และกลยุทธ์การจัดการ, 9(2), 184-200.

อัญชลี แสงชาญชัย. (2563). การขาดแคลนพยาบาล: ปัญหาสาธารณสุขไทยและข้อเสนอเชิงนโยบาย. วารสารบัณฑิตศึกษาวิชาการ, 2(2), 26-36.

Colaizzi, P. F. (1978). Psychological research as the phenomenologist views it. In R. S. Valle & M. King (Eds.), Existential-phenomenological alternatives for psychology (pp. 48-71). Oxford University Press.

Creswell, J. W., & Plano Clark, V. L. (2023). Revisiting mixed methods research designs twenty years later. In C. N. Poth (Ed.), The Sage handbook of mixed methods research design (pp. 21-36). Sage Publications.

Guetterman, T. C., Fetters, M. D., & Creswell, J. W. (2015). Integrating quantitative and qualitative results in health science mixed methods research through joint displays. The Annals of Family Medicine, 13(6), 554–561. https://doi.org/10.1370/afm.1865

Yu, J., Yuan, L., Han, G., Li, H., & Li, P. (2022). A study of the impact of strategic human resource management on organizational resilience. Behavioral Sciences (Basel, Switzerland), 12(12), 508. https://doi.org/10.3390/bs12120508