การปฏิบัติของพยาบาลวิชาชีพในการใช้ยาปฏิชีวนะอย่างสมเหตุผลในผู้ป่วยเด็ก  ในโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบล

ณัฐติพร อ้นด้วง; พร บุญมี

ผู้แต่ง

ณัฐติพร อ้นด้วง วิทยาลัยพยาบาลบรมราชชนนี พะเยา คณะพยาบาลศาสตร์ สถาบันพระบรมราชชนก
พร บุญมี วิทยาลัยพยาบาลบรมราชชนนี พะเยา คณะพยาบาลศาสตร์ สถาบันพระบรมราชชนก

คำสำคัญ:

การใช้ยาปฏิชีวนะอย่างสมเหตุผล, ผู้ป่วยเด็ก, พยาบาลวิชาชีพ, โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบล

บทคัดย่อ

บทนำ: พยาบาลมีบทบาทสำคัญในการใช้ยาปฏิชีวนะอย่างสมเหตุผลในผู้ป่วยเด็กที่มารักษาในโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบล (รพ.สต.) โดยเฉพาะการให้คำแนะนำเพื่อส่งเสริมพฤติกรรมของผู้ปกครองในการให้ยาปฏิชีวนะแก่เด็กได้อย่างถูกต้อง

วัตถุประสงค์การวิจัย: เพื่อศึกษาการปฏิบัติของพยาบาลวิชาชีพและปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับการปฏิบัติของพยาบาลวิชาชีพในการใช้ยาปฏิชีวนะอย่างสมเหตุผล ในผู้ป่วยเด็กที่มารักษาในโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบล

ระเบียบวิธีวิจัย: การวิจัยนี้เป็นการวิจัยเชิงพรรณนา กลุ่มตัวอย่างเป็นพยาบาลวิชาชีพที่ปฏิบัติงานใน รพ.สต. จังหวัดพะเยา จำนวน 180 คน เก็บข้อมูลโดยใช้แบบสอบถามข้อมูลส่วนบุคคล และการปฏิบัติของพยาบาลวิชาชีพในการใช้ยาปฏิชีวนะอย่างสมเหตุผล ในผู้ป่วยเด็กที่มารักษาใน รพ.สต. มีความตรงตามเนื้อหาและค่าความเชื่อมั่นเท่ากับ .82 และ .90 ตามลำดับ วิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติพรรณนาและทดสอบความสัมพันธ์ด้วยสถิติ Point bi-serial correlation

ผลการวิจัย: การปฏิบัติของพยาบาลวิชาชีพในการใช้ยาปฏิชีวนะอย่างสมเหตุผลในผู้ป่วยเด็กมีค่าเฉลี่ยอยู่ในระดับมากที่สุด (M = 4.58, SD = .41) และประสบการณ์ปฏิบัติงาน ประสบการณ์ตรวจรักษาโรคเบื้องต้น การผ่านการอบรมเฉพาะทางเวชปฏิบัติทั่วไปและการอบรมเกี่ยวกับการใช้ยาอย่างสมเหตุผลมีความสัมพันธ์การปฏิบัติของพยาบาลวิชาชีพในการใช้ยาปฏิชีวนะอย่างสมเหตุผลในผู้ป่วยเด็ก (r = .434, r = .504, r = -.606, r = -.66; p < .01)

สรุปผล: การปฏิบัติของพยาบาลวิชาชีพในการใช้ยาปฏิชีวนะอย่างสมเหตุผลในผู้ป่วยเด็กอยู่ในระดับมากที่สุดและมีความสัมพันธ์กับประสบการณ์ปฏิบัติงานและ ประสบการณ์ตรวจรักษาโรคเบื้องต้น การอบรมเฉพาะทางเวชปฏิบัติทั่วไปและการอบรมเกี่ยวกับการใช้ยาอย่างสมเหตุผล

ข้อเสนอแนะ: รพ.สต. ควรส่งเสริมให้พยาบาลมีการใช้ยาปฏิชีวนะอย่างสมเหตุผลอย่างต่อเนื่อง

Downloads

Download data is not yet available.

เอกสารอ้างอิง

Chanvatik S, Lekagul A, Vongmongkol V, Patcharanarumol W, Thunyahan A, Tangcharoensathien V. Situation on antimicrobial use and knowledge on antimicrobials: a national health and welfare survey in Thailand 2017. Journal of Health System Research [Internet]. 2018 [cited 2022 Nov. 18];12(3):420-36. Available from: https://kb.hsri.or.th/dspace/handle/11228/4938?show=full (in Thai)

Ruanpech P, Ngamchaliew P. Proportion, patterns and associated factors of inappropriate antibiotic prescriptions in acute upper respiratory tract infection. Journal of Health Systems Research [Internet]. 2021 [cited 2022 Nov. 18];(2):218-30. Available from: https://kb.hsri.or.th/dspace/bitstream/handle/11228/5375/hsri-journal-v15n2-p218-230.pdf?sequence=1&isAllowed=y

Food And Drug Administration. Annual spontaneous reports of adverse drug reactions 2022. Nonthaburi: Aksorn Graphic and Design; 2023. (in Thai)

Charrin K, Techaraksasri T. Factors influencing parents' behavior in administering antibiotics to school-age children. Journal of The Faculty of Nursing Burapha University [Internet]. 2019 [cited 2024 Dec. 18];27(4):77-88. Available from: https://he02.tci-thaijo.org/index.php/Nubuu/article/view/232597/159027 (in Thai)

O’Neill J. Antimicrobial resistance: tackling a crisis for the health and wealth of nations [Internet]. 2022 [cited 2022 Nov. 18]. Available from: https://amr-review.org/sites/default/files/AMR%20Review%20Paper%20-%20Tackling%20a%20crisis%20for%20the%20health%20and%20wealth%20of%20nations_1.pdf

World Health Organization (WHO). Thailand sounds the alarm on antimicrobial resistance [Internet]. 2024 [cited 2024 Dec. 18]. Available from: https://www.who.int/thailand/news/detail/14-06-2024-thailand-sounds-the-alarm-on-antimicrobial-resistance

Health Policy And Systems Research on Antimicrobial Resistance (HPSR-AMR) Network. Thailand’s One Health report on antimicrobial consumption and antimicrobial resistance in 2018 [Internet]. 2020 [cited 2024 Dec. 20]. Available from: https://cms.thaiamrwatch.net/uploads/2018_Thailand_One_Health_Report_on_Antimicrobial_Consumption_and_Antimicrobial_Resistance_in_2018_Final_799d504b4a.pdf

Phumart P, Phodha T, Thamlikitkul V, Riewpaiboon A, Prakongsai P, Limwatananon S. Health and economic impacts of antimicrobial resistant infections in Thailand: a preliminary study. Journal of Health Systems Research 2012;6(3):352-60. (in Thai)

Punnin S. Trend monitoring [Internet]. 2023 [cited 2023 Aug. 21]. Available from: https://www.thaidrugwatch.org/download/series/49/series49-27.pdf. (in Thai)

Department of Medical Services, Ministry of Public Health, Thailand. Guideline for integrated assessment of antimicrobial resistance management in hospitals (EE-AMR Tool, Thailand). Bangkok: Printing Division; 2022. (in Thai)

Chankunaphas P, Boonyarit P, Srisupan W, Praphaso N. Development of the health service system (Service Plan) for rational drug use. Nonthaburi: Service System Support Development Unit, Bureau of Health Administration, Office of the Permanent Secretary, Ministry of Public Health; 2016. (in Thai)

Khongsaktrakun P, Chowwanapoonphon H, Prasertsuk S. Effectiveness of promote rational use of antibiotics in Sub-District Health Promoting Hospitals case Nakornrajsima Province. Isan Journal of Pharmseutical Sciences [Internet]. 2019 [cited 2024 Dec. 18];15(2):106-17. Available from: https://he01.tci-thaijo.org/index.php/IJPS/article/view/171593/133292 (in Thai)

Thammalikitkul V. Guide to treating bacterial infections with antibiotics in Sub-District Health Promoting Hospitals. Thailand antimicrobial resistance containment and prevention program. Bangkok: Ministry of Public Health; 2015. (in Thai)

Teeranantakul C, Sribundit N. Factors related to the practice of antibiotic of antibiotic use for common cold in children among parents in Bangkok [Master’s thesis]. Bangkok. Silpakorn University; 2019. (in Thai)

Phaengwong P, Naewbood S, Oba N. factors related to rational drug usage competency of nurse practitionersin primary care system, Nakhonsawan Province. Humanities And Social Science Research Promotion Network Journal [Internet]. 2020 [cited 2025 Jan. 20];3(2):56-67. Available from: https://so06.tci-thaijo.org/index.php/hsrnj/article/view/252325/170345 (in Thai)

Patel P, Hou CD, Manning ML. Factors influencing antibiotic prescribing by nurse practitioners: a quantitative pilot study using the theory of planned behavior [Internet]. 2023 [cited 2025 Jan. 20]. Journal of The American Association of Nurse Practitioners 2023;35(11):684-90. Available from: https://doi.org/10.1097/JXX.0000000000000915

Haengphit S. Factors related to the awareness of reasonable use of antibiotics in Health Promoting Hospital in Phrae Province [Independent study in Master of Public Health]. Bangkok, Thammasat University; 2018. (in Thai)

Faul F, Erdfelder E, Lang AG, Bucher A. G*power 3: a flexible statistical power analysis program for the social, behavioral, and biomedical sciences. Behavior Research Methods 2007;39(2):175-91.

Srisa-ard B. Preliminary research. Bangkok: Suwiriyasarn; 2010. (in Thai)

Angsuchoti S. Techniques for analyzing the relationship between variables [Internet]. [n.d.] [cited 2023 Nov. 13]. Available from: https://www.stou.ac.th/offices/ore/info/cae/uploads/pdf/636366560441132172.pdf

Jaisue S, Eua-Anant S. Impact of antibiotic smart use program on antibiotic dispensing knowledge of nurse practitioners in Khon Kaen Health Promoting Hospitals. Srinagarind Medical Journal [Internet]. 2022 [cited 2025 Jan. 20];32(2):119-26. Available from: https://li01.tci-thaijo.org/index.php/SRIMEDJ/article/view/85001/67706 (in Thai)

Choodam N, Noonil N, Jantasuwan R. Nurse’s roles in a primary medical care unit (Health Region 11). The Southern College Network Journal of Nursing and Public Health [Internet]. 2022 [cited 2025 Feb. 7];9(1):42-54. Available from: https://he01.tci-thaijo.org/index.php/scnet/article/view/241924/170751 (in Thai)

Chuangsakul C. Practices of health personnel related to rational drug use policy at Sub-District Health Promoting Hospitals in Sisaket Province. Medical Journal of Srisaket Surin Buriram Hospital [Internet]. 2018 [cited 2025 Feb. 7];33(3):275-90. Available from: https://he02.tci-thaijo.org/index.php/MJSSBH/article/view/160742/117420 (in Thai)