ผลของโปรแกรมการพยาบาลเพื่อป้องกันและจัดการภาวะหลอดเลือดดำส่วนปลายอักเสบ ในผู้ป่วยได้รับยาที่มีความเสี่ยงสูงต่ออุบัติการณ์การเกิดภาวะหลอดเลือดดำส่วนปลายอักเสบ

ภัทรานุช ภูคำ; ปาริชาติ วงศ์ก้อม

ผู้แต่ง

ภัทรานุช ภูคำ คณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น
ปาริชาติ วงศ์ก้อม คณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น

คำสำคัญ:

โปรแกรมการพยาบาล, ภาวะหลอดเลือดดำส่วนปลายอักเสบ , ยาที่มีความเสี่ยงสูง

บทคัดย่อ

บทนำ: ภาวะหลอดเลือดดำส่วนปลายอักเสบ เป็นภาวะที่พบได้บ่อยจากการให้สารน้ำทางหลอดเลือดดำส่วนปลาย โดยเฉพาะยาที่มีความเสี่ยงสูง ซึ่งการเฝ้าระวังและการป้องกันอย่างทันทวงที สามารถป้องกันความรุนแรงได้

วัตถุประสงค์การวิจัย: เพื่อศึกษาผลของโปรแกรมการพยาบาลเพื่อป้องกันและจัดการภาวะหลอดเลือดดำส่วนปลายอักเสบในผู้ป่วยที่ได้รับยาความเสี่ยงสูงต่ออุบัติการณ์การเกิดภาวะหลอดเลือดดำส่วนปลายอักเสบ

ระเบียบวิธีวิจัย: เป็นการวิจัยกึ่งทดลองแบบ 2 กลุ่ม วัดผลก่อนและหลัง กลุ่มตัวอย่าง คือ ผู้ป่วยที่ได้รับยาความเสี่ยงสูง 70 คน แบ่งเป็นกลุ่มควบคุมและกลุ่มทดลอง กลุ่มละ 35 คน และพยาบาลวิชาชีพ 28 คน เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย ประกอบด้วย 1) โปรแกรม 2) แบบบันทึกการเกิดภาวะหลอดเลือดดำส่วนปลายอักเสบ 3) แบบประเมินภาวะหลอดเลือดดำส่วนปลายอักเสบ 4) แบบสังเกตความสม่ำเสมอในการปฏิบัติของพยาบาล และ 5) แบบประเมินความพึงพอใจ มีค่าดัชนีความตรงตามเนื้อหา = 1.0, 1.0, .95 และ 1.0 และค่าความเชื่อมั่น = .85 และ .85 ตามลำดับ วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติเชิงพรรณนา Relative risk และ One sample t-test

ผลการวิจัย: พบว่า อุบัติการณ์การเกิดภาวะหลอดเลือดดำส่วนปลายอักเสบกลุ่มทดลองแตกต่างจากกลุ่มควบคุมอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (RR = .56, 95% Cl .338 – .921, p = .031) โดยกลุ่มทดลองเกิดน้อยกว่ากลุ่มควบคุม .56 เท่า ความสม่ำเสมอของพยาบาลอยู่ในระดับดีมาก เฉลี่ยร้อยละ 90.36 (t = 6.64, p <.001) และความพึงพอใจอยู่ในระดับมาก เฉลี่ยร้อยละ 87.05 (t = 2.11, p <.05)

สรุปผล: โปรแกรมการพยาบาลนี้ สามารถป้องกันและจัดการภาวะหลอดเลือดดำส่วนปลายอักเสบได้

Downloads

Download data is not yet available.

เอกสารอ้างอิง

Doommai N, Chiaranai C, Hamilton S. Nurse’s role in high alert drug administration. Journal of Health and Nursing Education 2021;27(2):227-40. (in Thai)

Hemachudha A. Safety in the use of high-risk drugs. Center For Continuing Pharmacy Education; 2021. (in Thai)

Infusion Nurses Society. Infusion nursing standards of practice. Journal of Infusion Nursing [Internet]. 2016 [cited 2022 Feb 1];29 Suppl1:S1-92. Available from: https://doi.org/10.1097/00129804-200601001-00001

Olivier RC, Wickman M, Skinner C, Ablir L. The impact of replacing peripheral intravenous catheters when clinically indicated on infection rate, nurse satisfaction, and costs in CCU, Step-Down, and Oncology Units. American journal of infection control [Internet]. 2021 [cited 2022 Jan 22];49(3):327–32. Available from: https://doi.org/10.1016/j.ajic.2020.07.036

Pathomjaruwat T. Prevention and management of extravasation injuries in infusion therapy. Songklanagarind Journal of Nursing 2017;37(2):169–81. (in Thai)

Sakvalysakul P, Siriwongprom U. The effect of clinical nursing practice guideline for prevention extravasation from norepinephrine injection. Christian University Journal 2019 [cited 2021 Dec 18];25(2):92–108. (in Thai)

Kleidon TM, Cattanach P, Mihala G, Ullman AJ. Implementation of a pediatric peripheral intravenous catheter care bundle: a quality improvement initiative. Journal of Pediatrics and Child Health [Internet]. 2019 [cited 2022 Jun 20];55(10):1214–23. Available from: https://doi.org/10.1111/jpc.14384

Udomasadaporn K, Phromrin M. Effectiveness of using the practice guideline for phlebitis and infiltration prevention from Vasopressor agents in cardiac care unit, Chiangrai Prachanukroh hospital. Lanna Public Health Journal 2017;14(1):35-45. (in Thai)

Lulie M, Tadesse A, Tsegaye T, Yesuf T, Silamsaw M. Incidence of peripheral intravenous catheter phlebitis and its associated factors among patients admitted to university of Gondar hospital, Northwest Ethiopia: a prospective, observational study. Thrombosis Journal [Internet]. 2021 [cited 2022 Jun 20];19(1):1-8. Available from: https://doi.org/10.1186/s12959-021-00301-x

Gorski L, Hadaway L, Hagle ME, McGoldrick M, Orr M, Doellman D. Infusion therapy standards of practice reviewers. Journal of Infusion Nursing [Internet]. 2021 [cited 2022 Feb 1];44(1):1–224. Available from: https://library.ins1.org/hai13r/3%0Ahttps://source.yiboshi.com/20170417/1492425631944540325.pdf

Chang WP, Peng YX. Occurrence of phlebitis: a systematic review and meta-analysis. Nursing Research [Internet]. 2018 [cited 2021 Dec 29];67(3):252–60. Available from: https://doi.org/10.1097/NNR.0000000000000279

Yoodee S. Effect of nursing practice guideline in patients who received norepinephrine at peripheral intravenous injection. Maharaj Nakhon Si Thammarat Medical Journal 2021;5(1):62-72. (in Thai)

Infusion Nurses Network Association. Nursing guidelines for patients receiving intravenous fluids. Bangkok: Pree-one; 2018. (in Thai)

Pukam P, Wonggom P. Development and feasibility study of clinical nursing practice guidelines for prevention and management of phlebitis among patients receiving high alert drugs. Research Center Nurse 2023;3(1):79-93. (in Thai)

Hoy, Wayne K. Educational administration: theory, research and practice. 9th ed. New York: McGraw-Hill; 2008.

Sharifi-Ardani M, Yekefallah L, Asefzadeh S, Nassiri-Asl M. Efficacy of topical chamomile on the incidence of phlebitis due to an amiodarone infusion in coronary care patients: a double blind, randomized controlled trial. Journal of Integrative Medicine 2017;15(5):373–8.

Nawamachiti T. Development of nursing record formats: focus charting record for the orthopedic surgery group at Maharat Nakhon Ratchasima hospital, Nakhon Ratchasima Province [master's thesis]. Khon Kaen: Khon Kaen University; 2014 (in Thai)

Siripukdeekan C. Boonrubpayap B. Nursing career ladder development. Journal of The Royal Thai Army Nurses 2014;15(3):75–80. (in Thai)

Bayoumi MMM, Khonji LMA, Gabr WFM. Changes in nurses’ knowledge and clinical practice in managing local IV complications following an education intervention. British Journal of Nursing [Internet]. 2022 [cited 2022 Aug 21];31(8):S24–30. Available from: https://doi.org/10.12968/bjon.2022.31.8.S24

Juytay U, Bunyamani W, Wongjantharamanee S. Development of a nursing practice guidelines to high alert drugs administration in patients with septic shock for prevention extravasation of registered nurses at Sukhothai hospital. Journal of Nursing Division 2022;49(1):161-75. (in Thai)

Tontupthai P, Vorathongchai K. Effects of a professional nurse coaching program on adherence to guidelines and reduction of error rates in the administration of high alert drugs. Journal of Nursing and Health Care 2020;38(1):59-68. (in Thai)