การจัดการตนเองของบุคคลและครอบครัว ในผู้ป่วยโรคไตเรื้อรังระยะสุดท้ายที่ได้รับการฟอกเลือดด้วยเครื่องไตเทียม

ศิรินันท์ ฉลวยแสง; อภิญญา เวชประดิษฐ์

ผู้แต่ง

ศิรินันท์ ฉลวยแสง วิทยาลัยพยาบาลบรมราชชนนี อุดรธานี คณะพยาบาลศาสตร์ สถาบันพระบรมราชชนก
อภิญญา เวชประดิษฐ์ โรงพยาบาลอุดรธานี

คำสำคัญ:

ทฤษฎีการจัดการตนเองของบุคคลและครอบครัว, ผู้ป่วยไตเรื้อรังระยะสุดท้าย, การฟอกเลือดด้วยเครื่องไตเทียม, บทบาทพยาบาล

บทคัดย่อ

บทนำ: การส่งเสริมให้ผู้ป่วยโรคไตเรื้อรังระยะสุดท้ายที่ได้รับการฟอกเลือดด้วยเครื่องไตเทียมสามารถจัดการตนเองได้นั้น ครอบครัวมีความสำคัญในการให้การสนับสนุนผู้ป่วยให้สามารถจัดการตนเองได้อย่างมีประสิทธิภาพ พยาบาลจำเป็นต้องส่งเสริมให้ครอบครัวมีส่วนร่วมช่วยเหลือเพื่อให้ผู้ป่วยกลุ่มนี้สามารถจัดการตนเองและบรรลุเป้าหมายสุขภาพที่วางไว้

วัตถุประสงค์: เพื่อนำเสนอแนวคิดของทฤษฎีการจัดการตนเองของบุคคลและครอบครัวและบทบาทพยาบาล ในการใช้ทฤษฎีการจัดการตนเองของบุคคลและครอบครัวในการดูแลผู้ป่วยโรคไตเรื้อรังระยะสุดท้ายที่ได้รับการฟอกเลือดด้วยเครื่องไตเทียม

ประเด็นสำคัญ: การใช้ทฤษฎีการจัดการตนเองของบุคคลและครอบครัวในการดูแลผู้ป่วยโรคไตเรื้อรังระยะสุดท้ายที่ได้รับการฟอกเลือดด้วยเครื่องไตเทียม พยาบาลจะต้องจัดเตรียมความรู้และส่งเสริมให้ผู้ป่วยและครอบครัวมีความเชื่อที่ถูกต้องในการดูแลสุขภาพของผู้ป่วย พัฒนาทักษะการควบคุมตนเองของผู้ป่วยโดยให้ครอบครัวมีส่วนช่วยเหลือสนับสนุน เพื่อให้ผู้ป่วยสามารถจัดการภาวะแทรกซ้อนจากการฟอกเลือดด้วยเครื่องไตเทียมได้อย่างเหมาะสม สามารถบรรลุผลลัพธ์สุขภาพที่คาดหวัง

สรุป: จุดมุ่งเน้นของทฤษฎีการจัดการตนเองของบุคคลและครอบครัว คือ การนำครอบครัวเข้ามาช่วยส่งเสริมการจัดการตนเองของผู้ป่วยโรคไตเรื้อรังระยะสุดท้ายที่ได้รับการฟอกเลือดด้วยเครื่องไตเทียม โดยอาศัยสัมพันธภาพของผู้ป่วยและครอบครัว

ข้อเสนอแนะ: ทฤษฎีการจัดการตนเองของบุคคลและครอบครัวสามารถนำไปช่วยส่งเสริมการจัดการตนเองของผู้ป่วยโรคไตเรื้อรังระยะสุดท้ายที่ได้รับการฟอกเลือดด้วยเครื่องไตเทียมได้หลากหลายมิติและสามารถนำไปประยุกต์ใช้ในกลุ่มผู้ป่วยที่มีข้อจำกัดในการดูแลตนเองอื่น ๆ ได้อย่างหลากหลาย

Downloads

References

The Nephrology Society of Thailand. Thailand renal replacement therapy year 2021-2022 [Internet]. 2022 [cited 2024 Nov 17]. Available from: https://www.nephrothai.org/wp-content/uploads/2024/08/New-Annual-report-2021-2022.pdf (in Thai)

National Health Security Office. CKD report [Internet]. 2022 [cited 2024 Nov 17]. Available from: https://www.nhso.go.th/page/online_service (in Thai)

Ali M, Ejaz A, Iram H, Solangi SA, Junejo AM, Solangi SA. Frequency of intradialytic complications in patients of end-stage renal disease on maintenance hemodialysis. Cureus [Internet]. 2021 [cited 2024 Nov 17];13(1):e12641. Available from: https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC7872874/

Sousa Melo E, Carrilho Aguiar F, Sampaio Rocha-Filho PA. Dialysis headache: a narrative review. Headache 2017 Jan;57(1):161–4.

Shirazian S, Aina O, Park Y, Chowdhury N, Leger K, Hou L, et al. Chronic kidney disease-associated pruritus: impact on quality of life and current management challenges. International Journal of Nephrology and Renovascular Disease 2017;10:11–26.

Chaiyasit Y, Korcharoenyos C, Koontalay A. Experiences and self-management methods of the patients with end stage chronic kidney disease who were on hemodialysis. Journal of Nursing and Health Suan Sunandha Rajabhat University 2018;1(2):42-61. (in Thai)

Wongsaree C. Factors predicting health self –management in end stage renal disease patient receiving hemodialysis in a private hospital, Thailand. Journal of Nursing Science Chulalongkorn University 2018;30(3):66–77. (in Thai)

Ryan P, Sawin KJ. The individual and family self-management theory: background and perspectives on context, process, and outcomes. Nursing Outlook 2009;57(4):217-25.

Jaingam N, Chusri O, Pongkiatchai R, Marapen R. A concept of health management for an individual and families who have members with chronic diseases. Nursing Journal of The Ministry of Public Health 2017;27(3):1–9. (in Thai)

Rungprai T, Choowattanapakorn T. The effect of an individual and family self-management program on volume overload in older persons with chronic kidney disease undergoing hemodialysis. Journal of Nursing Science Chulalongkorn University 2018 Apr 27;30(1):96–107. (in Thai)

Chamnan A, Kitsripisarn S, Tasanarong A. Impact of individual and family self-management programme on hemodialysis-treated patients’ adherence to phosphorus control and on their calcium x phosphorus product [Internet]. 2020 [cited 2024 Mar 11]. Available from: https://digital.library.tu.ac.th/tu_dc/frontend/Info/item/dc:179832 (in Thai)

Chaluaisaeng S, Chaiard J, Srirat C. Effects of the individual and family self-management program on food consumption behaviors and nutritional status among patients with end-stage renal disease receiving hemodialysis. Journal of Health and Nursing Research 2024 Apr 23;40(1):191–204. (in Thai)

Wattana C. Self-management support: strategies for promoting disease control. Journal of Phrapokklao Nursing College, Chanthaburi 2018;26 Suppl.1:117–27. (in Thai)

Samrannet W, Korissaranuphab N, Chansri P. Self–management on volume overload in end–stage renal disease undergoing hemodialysis patients. Journal of Health Research and Development 2020 Dec 28;6(2):5–20. (in Thai)

Saelim R, Klungthamneam W, Kongin j, Nangam T. Nursing care of online hemodiafiltration. Journal Of Health and Health Management 2023;9(1):11-21. (in Thai)

Klayprayong P, Mahatnan N. Nursing practice recommendation for hemodialysis and peritoneal dialysis. Bangkok: Thai Nephrology Nurses Society; 2023. (in Thai)