ผลของการดูแลช่องปากด้วยน้ำนมแม่ต่อความสามารถในการดูดนมแม่ ของทารกเกิดก่อนกำหนด

กรรณิกา   หงษ์ศิริ; จริยา  วิทยศุภร; ทิพวัลย์  ดารามาศ

ผู้แต่ง

กรรณิกา หงษ์ศิริ คณะแพทยศาสตร์โรงพยาบาลรามาธิบดี มหาวิทยาลัยมหิดล
จริยา วิทยศุภร โรงเรียนพยาบาลรามาธิบดี คณะแพทยศาสตร์โรงพยาบาลรามาธิบดี มหาวิทยาลัยมหิดล
ทิพวัลย์ ดารามาศ โรงเรียนพยาบาลรามาธิบดี คณะแพทยศาสตร์โรงพยาบาลรามาธิบดี มหาวิทยาลัยมหิดล

บทคัดย่อ

บทคัดย่อ

บทนำ: การดูแลช่องปากด้วยนมแม่นั้นทำให้ทารกได้รับการกระตุ้นประสาทสัมผัสจากการรับกลิ่นรับรสจากน้ำนมแม่ ส่งเสริมให้ทารกมีพฤติกรรมการดูดการกลืน มีความสามารถในการดูดนมแม่เพิ่มมากขึ้น

วัตถุประสงค์การวิจัย: เพื่อเปรียบเทียบความสามารถในการดูดนมแม่ด้านพฤติกรรมการดูดนม ระยะเวลาเปลี่ยนผ่านและปริมาณน้ำนมที่ดูดได้ของทารกเกิดก่อนกำหนดกลุ่มที่ได้รับการดูแลช่องปากด้วยน้ำนมแม่และทารกเกิดก่อนกำหนดกลุ่มที่ได้รับการดูแลตามปกติ

ระเบียบวิธีวิจัย: การศึกษานี้เป็นการวิจัยกึ่งทดลอง ชนิด 2 กลุ่มวัดผลหลังการทดลอง กลุ่มตัวอย่างเป็นทารกเกิดก่อนกำหนด 43 คน อายุครรภ์ 28-34 สัปดาห์ ที่เข้ารับการรักษา ณ โรงพยาบาลอุดรธานี ระหว่างเดือนพฤษภาคม-กันยายน พ.ศ. 2563 คัดเลือกกลุ่มตัวอย่างแบบเฉพาะเจาะจงตามคุณสมบัติเกณฑ์การคัดเข้า กลุ่มควบคุม 22 คนและกลุ่มทดลอง 21 คน กลุ่มควบคุมได้รับการดูแลตามปกติ กลุ่มทดลองได้รับการดูแลช่องปากด้วยน้ำนมแม่ เมื่อแพทย์อนุญาตให้ทารกทั้ง 2 กลุ่มสามารถดูดนมจากเต้านมแม่ได้ ผู้วิจัยทำการประเมินความสามารถในการดูดนมแม่ ด้านพฤติกรรมการดูดนม ด้านระยะเวลาการเปลี่ยนผ่านและปริมาณน้ำนมที่ดูดได้ เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย คือ ขั้นตอนการดูแลช่องปากด้วยน้ำนมแม่และแบบประเมินพฤติกรรมการดูดนมแม่ในทารกเกิดก่อนกำหนด (The Preterm Infant Breastfeeding Behavior Scale: PIBBS) วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติ Chi-square และ Independent t-test

ผลการวิจัย: ความสามารถในการดูดนมแม่ด้านพฤติกรรมการดูดนมแม่และปริมาณน้ำนมที่ดูดได้ของทารกเกิดก่อนกำหนดกลุ่มทดลองมากกว่ากลุ่มควบคุมอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05 อย่างไรก็ตามพบว่าด้านระยะเวลาเปลี่ยนผ่านไม่แตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05

สรุปผลการวิจัย: การดูแลช่องปากด้วยน้ำนมแม่มีผลต่อความสามารถในการดูดนมแม่ของทารกเกิดก่อนกำหนดด้านพฤติกรรมการดูดนมและปริมาณน้ำนมที่ดูดได้

ข้อเสนอแนะ: ส่งเสริมพยาบาลวิชาชีพให้นำการดูแลช่องปากด้วยน้ำนมแม่ไปใช้กับทารกเกิดก่อนกำหนด เพื่อเป็นการกระตุ้นส่งเสริมให้ทารกมีความสามารถในการดูดนมแม่ที่ดีขึ้น

References

WHO. Preterm birth [internet]. 2018 [cited 2018 July 26]. Available from: http://who.int/mediacentre/factsheets/fs363/en/

Blencowe H, Cousens S, Oestergaard M, Chou D, Moller AB, Narwal R, et al. National, Regional and worldwide estimates of preterm birth rates in the year 2010 with time trends for selected countries since 1990: a systematic analysis and implications. Lancet 2012; 379: 2162-72.

Health Data Center Ministry of Public Health. Percentage of low birth weight less than 2500 g [internet]. 2017 [cited 2017 July 28]. Available from: https://hdcservice.moph.go.th/hdc/reports/report.php?source=formated/format_1.php&cat_id=1ed90bc32310b503b7ca9b32af425ae5&id=ce4f9fcd9cd41b6cb2f79b2440a6f4cc. (in Thai)

Lau C. Development of suck and swallow mechanisms. Annals of Nutrition & Metabolism 2015; 66(5): 7-14.

Riordan J, Wambach K. Breastfeeding and human lactation. Massachusetts: Jones and Bartlett publishers; 2009.

Asawasongsil S, Durongpisitkul K. Cost of hospitalization for premature infants [Internet]. 2016 [cited 2017 July 19]. Available from: http://www.tmchnetwork.com/node/165. (in Thai)

Debes AK, Kohli A, Walker N, Edmond K, Mullany LC. Time to initiation of breastfeeding and neonatal mortality and morbidity: a systematic review. BMC Public Health 2013; 13(3): S19.

Eidelman AI. Breastfeeding and the use of human milk: an analysis of the American Academy of Pediatrics 2012 Breastfeeding Policy Statement. Breastfeed Med 2012; 7(5): 323-4.

Kaur A, Singh K, Pannu MS, Singh P, Sehgal N, Kaur R.The effect of exclusive breastfeeding on hospital stay and morbidity due to various diseases in infants under 6 months of age: a prospective observational study. International J of Pediatrics 2016; 7647054.

Bartick M, Reinhold A. The burden of suboptimal breastfeeding in the United States: a pediatric cost analysis. Pediatrics 2010; 125(5): 1048-56.

WHO. Global strategy for infant and young child feeding [Internet]. 2003 [cited 2016 May 15]. Available from: http://apps.who.int/iris/bitstream/10665/42590/1/9241562218.pdf

National statistical office Thailand. Multiple Indicators Cluster Survey: MICS 2019. Bangkok: National statistical office Thailand; 2021. (in Thai)

Bingham PM, Churchill D, Ashikaka T. Breast milk odor via olfactometer for tube-fed, premature infants. Behavior Research Methods 2007; 39(3): 630-4

Fucile S, Gisel EG, Lau C. Oral stimulation accelerates the transition from tube to oral feeding to preterm infants. The Journal of Pediatric 2002; 141(2): 230-6

Thoyre SM. Developmental transition from gavage to oral feeding in the preterm infant. Annual Review of Nursing Research 2003; 21(1): 61-92

Narayanan I, Mehta R, Choudhury DK, Jain BK. Sucking on the “emptied” breast: non-nutritive sucking with a difference. Archives of Disease in Childhood 1991; 66(2): 241-4.

Chailangka W, Daramas T, Kongsaktrakul C. Effect of expressed breast milk with oral stimulation onfeeding efficiency in preterm infants. Ramathibodi Nursing Journal 2561; 24(1), 1-16. (in Thai)

Seigel JK, Smith PB, Ashley PL, Cotten CM, Herbert CC, King BA, et al. Early administration of oropharyngeal colostrum to extremely low birth weight infants. Breastfeeding Medicine 2013; 8(6), 491–5.

Rodriguez NA, Vento M, Claud EC., Wang CE., Caplan MS. Oropharyngeal administration of mother's colostrum, health outcomes of premature infants: study protocol for a randomized controlled trial. Trials 2015; 16(1): 1-14.

Koosiriwichian K, Chamnanvanakij S. Oropharyngeal administration of own mother’s colostrum to very low birth weight infants: feasibility, clinical outcomes and safety. Royal Thai Army Med J 2016; 2: 65-71. (in Thai)

Boore J, Cook N, Shepherd A. Essentials of anatomy and physiology for nursing practice. Mellbourne: Sage; 2017.

McConnell TH, Hull KL, Human form, human function essentials of anatomy & physiology. Philadephia: Lippincott Willians & Wilkins, Wolters Kluwer; 2011.

Iranmanesh S, Shamsi A, Pour Aboli B, Movahedi Z. The effect of breast milk odor on transition time from gavage to oral feeding and hospital stay in premature infants. ICAN: Infant, Child, & Adolescent Nutrition 2014; 7(1): 5-11.

Nyqvist KH, Sjödén P-O, Ewald U. The development of preterm infants’ breastfeeding behavior. Early Human Development. 1999; 55(3): 247-64.

Papana N, Klunklin P, Soontornchai P. Effect of pacifier sucking during orogastric on the preterm infant's breastfeeding behaviors [master's thesis]. Chiangmai: Chiangmai University; 2009. (in Thai)

Raimbault C, Saliba E, Porter RH. The effect of the odour of mother's milk on breastfeeding behaviour of premature neonates. Acta Paediatr 2007; 96(3): 368-71.