ปัจจัยทำนายพฤติกรรมการสื่อสารเรื่องเพศระหว่างผู้ปกครองและมารดาวัยรุ่น ในการป้องกันการตั้งครรภ์ซ้ำ

กุลธิดา  ทรัพย์สมบูรณ์; วรรณา  พาหุวัฒนกร; ทิวาภรณ์  เฉลิมพิชัย; ดิฐกานต์  บริบูรณ์หิรัญสาร

ผู้แต่ง

กุลธิดา ทรัพย์สมบูรณ์ คณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล
วรรณา พาหุวัฒนกร คณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล
ทิวาภรณ์ เฉลิมพิชัย คณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล
ดิฐกานต์ บริบูรณ์หิรัญสาร คณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล มหาวิทยาลัยมหิดล

คำสำคัญ:

การสื่อสารเรื่องเพศ , ผู้ปกครอง, การตั้งครรภ์ซ้ำ, มารดาวัยรุ่น

บทคัดย่อ

บทคัดย่อ

บทนำ: การสื่อสารเรื่องเพศในครอบครัว ส่งผลดีต่อพฤติกรรมเสี่ยงทางเพศในวัยรุ่น ปัญหาการตั้งครรภ์วัยรุ่นและการตั้งครรภ์ซ้ำ มักจะเกิดจากผู้ปกครองที่มีการสื่อสารเรื่องเพศกับบุตรน้อย โดยการศึกษานี้ได้ประยุกต์ใช้กรอบแนวคิดทฤษฎีพฤติกรรมตามแผน

วัตถุประสงค์ของการวิจัย: เพื่อศึกษาปัจจัยที่มีความสัมพันธ์และทำนายพฤติกรรมการสื่อสารเรื่องเพศ ระหว่างผู้ปกครองและมารดาวัยรุ่นในการป้องกันการตั้งครรภ์ซ้ำ

ระเบียบวิธีวิจัย: การศึกษาความสัมพันธ์เชิงทำนาย กลุ่มตัวอย่างเป็นผู้ปกครองของมารดาวัยรุ่นหลังคลอด ในโรงพยาบาลตติยภูมิ จำนวน 130 คน โดยคัดเลือกกลุ่มตัวอย่างแบบตามสะดวก และเก็บรวบรวมข้อมูลโดยใช้แบบสอบถาม วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติพรรณา และการวิเคราะห์ถดถอยพหุคูณแบบปกติ กำหนดระดับนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05

ผลการวิจัย: ปัจจัยทำนายพฤติกรรมการสื่อสารเรื่องเพศเพื่อป้องกันการตั้งครรภ์ซ้ำอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ ได้แก่ การอาศัยอยู่บ้านเดียวกับมารดาวัยรุ่น ทัศนคติต่อการสื่อสารเรื่องเพศ การคล้อยตามกลุ่มอ้างอิงต่อการสื่อสารเรื่องเพศ และการรับรู้ความสามารถต่อการสื่อสารเรื่องเพศ (b = .17, .24, .17, . 39, p < .05 ตามลำดับ) โดยสามารถร่วมกันทำนายพฤติกรรมดังกล่าวได้ร้อยละ 38.3 (p < .05)

สรุปผล: ทัศนคติ การคล้อยตามกลุ่มอ้างอิง การรับรู้ความสามารถต่อการสื่อสารเรื่องเพศของผู้ปกครอง และการอาศัยอยู่กับบุตรวัยรุ่น มีความสำคัญต่อพฤติกรรมการสื่อสารเรื่องเพศเพื่อป้องกันการตั้งครรภ์ซ้ำ

ข้อเสนอแนะ: พยาบาลควรควรมุ่งเน้นส่งเสริมการรับรู้ของผู้ปกครองในด้านทัศนคติ การคล้อยตามกลุ่มอ้างอิง และการรับรู้ความสามารถต่อการสื่อสารเรื่องเพศ ผ่านการพัฒนารูปแบบกิจกรรม สื่อการเรียนรู้ จะช่วยให้ผู้ปกครองมีการพูดคุยเรื่องเพศกับบุตรวัยรุ่นเพิ่มขึ้นเพื่อป้องกันการตั้งครรภ์ซ้ำต่อไป

References

1. World Health Organization. Adolescent pregnancy-fact sheets12/2018 [Internet]. 2018
[cited in 2020 December 25] Available from:https://www.who.int/news- room/factsheets/detail/adolescent-pregnancy
2. Bureau of Reproductive Health. Strategic plan for adolescent pregnancy prevention in
Thailand: 2017-2026 [internet]. 2017 [cited in 2021 January 20] Available from:
http://www.whaf.or.th/files/2017/Strategy_2560-2569.pdf (in Thai)
3. Aeamsamarug P, Srisuriyawet R, Homsin P. Risk factors of unintended repeat pregnancy
among adolescents. PHJBUU 2013;8(1):55-67. (in Thai).
4. Arayajaru P, Pataipakaipet K, Oumkrua A. Repeat pregnancy among adolescent mothers: the risk factors and the impacts on maternal and child’s health. J Royal Thai Army Nurses 2019;20(3):86-92 (in Thai).
5. Talungchit P, Lertbunnaphong T, Russameechareon K. Prevalence of repeat pregnancy including pregnancy outcome of teenage women. Siriraj Medical J 2017;69(6):363-9. (in Thai)
6. Pungbangkadee R, Ratinthorn A. Factors and consequences of repeat pregnancy among teenagers: a case study in Bangkok Metropolis. J Nurs Sci 2014;32(2):23-31. (in Thai).
7. Nkhoma DE, Lin CP, Katengeza HL, Soko CJ, Estinfort W, Wang YC, et al. Girls' empowerment and adolescent pregnancy: a systematic review. Int J Environ Res Public Health. 2020;17(5):1-14.
8. Widman L, Choukas-Bradley S, Noar S, Nesi J, Garrett K. Parent-adolescent sexual communication and adolescent safer sex behavior: a meta-analysis. JAMA Pediatr 2016;170(1):52-61.
9. Srisuriyawet R, Homsin, P. Importance of mothers’ communication with their daughters regarding sex-related risks, mothers’ attitudes towards pre-marital sex and females teenagers’ ability to refuse to have sexual intercourse. TJNC 2014;29(3):31-41. (in Thai).
10. Jaccard J, Dittus PJ, Gordon VV. Parent-teen communication about premartial sex: factors associated with the extent of communication. J Adolesc Res 2000;15:187-208.
11. Rattanamanee K, Heetakson C, Lawanangkul S. Factors predicting sexuality discussion behavior of parents and guardians with early adolescent children in Koh Pha Ngan district, Surat Thani province. Journal of Health Research and Innovation 2019;2(1):48-57. (in Thai).
12. Klabtablang P, Phuphaibul R, Kongsaktrakul C. Factors predicting sexual communication between parents and sixth grade students. JNSCU 2016;28(2):108-21. (in Thai)
13. Niamkan S, Sornchai S. Factors related to communication regarding sex matter between parents and their puberty children. Journal of Phrapokkloa Nursing College 2013;24(2):36- 46. (in Thai).
14. Fongkaew W, Meechamnan C, Thana K, Viseskul N, Chontawan R. Factors related to HIV-prevention communication between young adolescents and their parents. TJNC 2015;30(1):112-122.
15. Ajzen I. The theory of planned behaviour: reactions and reflections. Psychol Health 2011;26(9):1113-27.
16. Suvarnakuta P, Congkhaow TS. The effect of promoting communication about sex program on feeling comfortable and practice in communication about sex between early female adolescents and mothers. Journal of Nursing and Education 2017;10(4):63-75. (in Thai).
17. Srisuriyawet R, Homsin P. Importance of mothers’ communication with their daughters regarding sex-related risks, mothers’ attitudes towards pre-marital sex and females teenagers’ ability to refuse to have sexual intercourse. TJNC 2014;29(3):31-41. (in Thai).
18. Phuphaibul R, Promneramit P, Hattakitpanichakul K. “The Birthday Box” project: effects of parental participatory program on parental sexual communication intention and sexual communication behavior to their children. Journal of the Royal Thai Army Nurses 2016;17(2):12-20. (in Thai).
19. Hattakitpanichakul K, Phuphaibul R, Viwatwongkasem C, Phumonsakul S. The effects of the dual approach program on parent’s sexual communication and sexual abstinence intention among Thai grade 7 female adolescents. J Health Res 2019; 33(4):280-92.
20. Thammaraksa P, Powwattana A, Wannasuntad S, Tipkanjanaraykha K. Factors related to multiple risk behaviors among female secondary school students. JHNR 2019;35(1):224- 38. (in Thai).
21. Powattana A, Thammaraksa P. The effect of learning medias to promote sexual communication among mothers with early adolescent daughters. JHNR 2018;34(1):58-70. (in Thai).