ผลของโปรแกรมป้องกันการสูบบุหรี่ร่วมกับการใช้ Facebook ในนักเรียนมัธยมศึกษาปีที่ 2 อำเภอเมือง จังหวัดประจวบคีรีขันธ์
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
การริเริ่มสูบบุหรี่ในเด็กและวัยรุ่นนำไปสู่การเสพติดบุหรี่ และการใช้สิ่งเสพติดที่อันตรายในอนาคต การวิจัยกึ่งทดลองนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาผลของโปรแกรมป้องกันการสูบบุหรี่ร่วมกับการใช้ Facebook โดยประยุกต์ทฤษฎีปัญญาสังคมในนักเรียนมัธยมศึกษาปีที่ 2 อำเภอเมือง จังหวัดประจวบคีรีขันธ์ จำนวน 54 คน เป็นกลุ่มทดลอง 31 คน และกลุ่มเปรียบเทียบ 23 คน โปรแกรมออกแบบกิจกรรมและดำเนินกิจกรรมเป็นระยะเวลา 8 สัปดาห์ ประกอบด้วย การให้ความรู้และการสร้างความเชื่อมั่นในตนเอง การบรรยาย ชมวีดีโอ/ YouTube การแสดงความคิดเห็น การสร้างสิ่งแวดล้อมที่เอื้อต่อการเรียนรู้ และกิจกรรมกลุ่ม Facebook เพื่อสืบค้นสื่อความรู้ และแลกเปลี่ยนเรียนรู้ เก็บข้อมูลก่อนและหลังการให้โปรแกรมด้วยแบบสอบถาม วิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติ จำนวน ร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน สถิติ Kolmogorov-Smirnov test, Chi – square, Independent t – test, Paired t-test, ANCOVA, McNemar test และ Odd ratio ที่ 95% CI
ผลการศึกษาพบว่า กลุ่มทดลองและกลุ่มเปรียบเทียบมีลักษณะทางประชากรคล้ายคลึงกัน (p>0.05) หลังการทดลอง การเปรียบเทียบภายในกลุ่ม พบว่า กลุ่มทดลองมีค่าเฉลี่ยของความรู้เกี่ยวกับโทษและพิษภัยของบุหรี่ (SD=2.48,p<0.011) การรับรู้ความสามารถตนเองต่อการไม่สูบบุหรี่ (SD=8.41, p=0.036) ความคาดหวังในผลลัพธ์ของการไม่สูบบุหรี่ (SD=6.71, p<0.001) และความตั้งใจไม่สูบบุหรี่ ดีขึ้นกว่าก่อนทดลองอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p= 0.039) ขณะที่ไม่พบการเปลี่ยนแปลงของเจตคติที่ไม่ดีต่อการสูบบุหรี่ (SD=10.06, p=0.073) และภายในกลุ่มเปรียบเทียบ (p >0.05) สำหรับการเปรียบเทียบระหว่างกลุ่มด้วยสถิติ ANCOVA พบว่าภายหลังการทดลองเมื่อควบคุมค่าเฉลี่ยก่อนการทดลอง กลุ่มทดลองดีกว่ากลุ่มเปรียบเทียบเฉพาะด้านความรู้เกี่ยวกับโทษและพิษภัยของบุหรี่อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p<0.001) ขณะที่ด้านอื่นๆ ไม่พบความแตกต่างกัน (p >0.05)
ดังนั้น โปรแกรมป้องกันการสูบบุหรี่ร่วมกับการใช้ Facebook โรงเรียนสามารถนำกิจกรรมและกระบวนการไปพัฒนาและปรับใช้ในการเรียนการสอนให้แก่นักเรียนระดับมัธยมศึกษาได้ หากแต่ควรมีการใช้เทคนิคที่น่าสนใจ กำกับและกระตุ้นให้มีการใช้ Facebook อย่างสม่ำเสมอ และเพิ่มกิจกรรมที่ให้ฝึกทักษะ
Article Details
References
Rungruanghiranya S, and Kongsagon R. Tobacco: toxicity, therapy and prevention. Nakhonpathom: Sintaweekit printing; 2013. (in Thai) .
Phittayarungsarhit S, and Punkrachang P. Thailand Tobacco Consumption Statistics Report, 2018. Bangkok: Tobacco Control Research and Knowledge Management Center, (TRC.), Mahidol University; 2018. (in Thai)
Bunsem K, Sathitiwanich P, and Rawisanorn W. Smoking Behaviors among Youth in Chaiyaphum Province. Journal of health science 2009; 3: 6-14. (in Thai)
Jarungjitaree S, Ammawat W, and Wichitsranoil J. Factors Influencing Smoking Behavior among Women in Urban Areas. Journal of Public Health 2013; 43(3): 281-95. (in Thai).
Pornvivattanachai S. Factors influencing adolescents smoking behavior. Nakhonprathom . Mahidol University; 2010. (in Thai)
Kengganpanich T., Kengganpanich M. and Temsirikunchai L,, Factors Influencing on Young Women Smoking in Thailand. Journal of Health Education 2008; 30(1) : 26-40. (in Thai)
Thippayom T. and Nimpitakpong P., Electronic Cigarettes. Journal of Public Health 2014; 3:313-28. (in Thai)
Bureau of tobacco control, Department of Disease control, Ministry of Public Health and Tobacco Control Research and Knowledge Management Center (TRC.). The 2016 Situation of tobacco in Thailand Bangkok. Bangkok: Chalearndemunkong print; 2016. (in Thai)
Laysamute S, Jamthaworn S, Leenawarat T, Tapanya S, and Saelim. A. Exploring the situation and marketing mix of new tobacco products consumption among teenage consumers. Bangkok: Tobacco Control Research and Knowledge Management Center (TRC.) and Thaihealth; 2012. (in Thai)
National statistical office. The 2017 Household survey on the use of information and communication technology. Bangkok: Ministry of Digital Economy and Society; 2017. (in Thai)
Aemsuthasit S. Theories and techniques in behavior modification. 8th ed. Bangkok: Chulalongkorn University Press; 2013. (in Thai)
Kaewsutha N, Auncheun P, Somsuay P, Weerakul N. The effect of positive tobacco refusal program in dental school program of primary school students, Bangkok. Journal of Srinakharinwirot Research and Development (Humanities and Social Sciences) 2018; 9(17): 53-68. (in Thai)
Fleiss JL. Statistical Methods for Rates and Proportions. New York: John Wiley & Sons; 1981.
Rogers RW, Prentice-Dunn S. Protection motivation theory. In: Gochman DS, Editor. Handbook of health behavior research 1: Personal and social determinants. New York: Plenum Press; 1997. P.113–32.
Krathwohl DR, Bloom BS. Taxonomy of Education Objective; Handbook II : Affective domain. New York: David Mckay company: 1964.
Aemsuthasit S. Theories and techniques in behavior modification. 8th ed. Bangkok: Chulalongkorn University Press; 2013. (in Thai)
Dale E. (1946), The Cone of Learning. [Internet]. 2018 [cited 2018 June 20]. Avialable from: https://en.wikipedia.org/wiki/Edgar
Chaikoolvatana C, Sutti P, Jaimalai W. Smoking Behavior and Risk Factors Associated with Smoking of Early Adolescents in Phayao Province, Thailand. Nursing Journal of the Ministry of Public Health 2018; 27(3): 57-67. (in Thai)
Issarasongkhram M, Boonprakong T, Chunkao K. Knowledge attitude and behavior in prevention control of communicable diseases between individualized instruction by principles of environmental education and teaching large groups. Journal of the office of Disease Prevention and Control 7th Khon Kaen 2017; 24 : 91-104. (in Thai)
Hamill S, Turk T, Murukutla N, GhamrawyM, Mullin S. I like MPOWER: using Facebook, online ads and new media to mobilise tobacco control communities in low-income and middle-income countries. Tobacco control Journal 2015; 24(3): 306-12.
Punsai K, Rodjarkpa Y, Pongsangpun P. Effect of short movie for smoking prevention behavior among junior high school. Journal of the office of Disease Prevention and Control 7th Khon Kaen 2017; 24(2): 90-9. (in Thai).
Suwamard J. The effects of a smoking prevention program for early male adolescents in foster home. [Dissertation]. Nakornprathom: Mahidol University; 2015. (in Thai)
Doloh Y, Kengganpanich M, Kengganpanich T, Benjakul S. Effects of life skill development program on non-smoking intention in youth of Banklang muslim community, Bangtoei sub-district, Mueang district , Pang-Nga Province. Journal of Health Education 2017; 40(2): 10-21.
(in Thai).